Evangelische Kirchenordnungen des XVI. Jahrhunderts

Brandenburg-Ansbach-Kulmbach II

Feria quarta.
I. Diaconus incipit, eo modo, ut supra notatum fuit
in nocturno Nativitatis Christi [S. 412]: Adjutorium
nostrum in nomine Domini.
Chorus respondet, duce gymnasiarcha, sicut etiam
sequentibus diebus:
Qui fecit coelum et terram.
Diaconus: Domine, labia mea aperies!
Chorus: Et os meum annunciabit laudem tuam.
Diaconus: Deus, in adiutorium meum intende!
Chorus: Domine, ad acliuvandum me festina!
Gloria Patri etc.
II. Intonatio ex antiphona super psalmum.
Ps 69: Salvum me fac, Deus, quoniam intraverunt
etc., item;
Ps 70: Deus in adiutorium meum intende, item;
Ps 71: In te, Domine, speravi.
NB. Hos psalmos continuatos claudit non Gloria
Patri, ut alias, sed versiculus eodem tono adiectus:
Christus factus est pro nobis oboediens usque ad
mortem, mortem autem crucis.
Absolutis psalmis integre repetitur antiphonon.
Hinc sequitur
versiculus: [Noten]
Pueri: Homo pacis meae, in quo speravi [nach Ps.
41,10].
Chorus: Et plantavit adversus me supplantationem.
[Ende der Noten]
III. Diaconus orationem dominicam recitat, ut su-
pra [S. 413]. Diaconus: Kyrie eleison.
Chorus: Christe eleison, Kyrie eleison.
Diaconus: Pater noster. Verba sequentia tacite erat
huc usque:
Et ne nos inducas in tentationem.
Chorus: secl libera nos a malo.
1. Lectio subjungitur ex veteri testamento.
IIII. Totus chorus responsorium canit.
Responsorium: In monte oliveti, vel:
Vinea mea electa.
NB. Haec responsoria, ut et in sequentibus duobus
actibus, alternatim usurpantur, primo anno primum,
secundo secundum.
20 Kyrie: Zu dieser Form vgl. Handbuch 1 Nr. 10
und die dazu gehörige Anmerkung S. 563 f.
21 Eine Umdichtung des gleich genannten ,,alten armen

2. Lectio a diacono additur ex novo testamento.
V. Responsorium germanicum cantatur, more usi-
tato.
Christe, einiger trost und du höchste zuversicht etc.
VI. Concio habetur.
VII. Kyrie eleison cum tropis hoc modo, a praecep-
toribus, pueris et toto choro subiicitur:
Nota: Ludimoderator et cantor hos tropos canunt,
singulis diebus uno ex reliquis collegis sibi adiuncto.
Primo die rector, conrector, cantor; secundo die
cantor, rector et tertius collega; tertio die quartus
collega, cantor et rector.
[Noten]20. Puer: Kyrie eleison.
Tropi: primus scholae collega: Qui prophetice pro-
misisti: Ero mors tua, o mors, Domine, miserere!
Christus Dominus factus est oboediens usque ad
mortem.
Puer: Kyrie eleison. Alius puer: Christe eleison.
Secundus collega: Qui expansis in cruce manibus
traxisti omnia ad te secula, Domine, miserere! ut
supra.
Puer: Kyrie eleison. Alius puer: Christe eleison. Ter-
tius puer: Kyrie eleison.
Tertius collega: Vita in ligno moritur, infernus ex
morsu despoliatur. Domine miserere! Christus, ut
supra [Ende der Noten].
VIII. Lamentationes binae a binis pueris, id est, a
singulis singulae in altari medio facie ad auditores
versa canuntur, prima ex 53. capite Esaiae: An Chri-
stus stat klaget Esaias etc., secunda ex psalmo 22:
Der Herr tut sich klagen und durch David etc.
Nota.
Cum pueri hactenus textum perperam applicuerint
notulis in his cantilenis: necesse est eos ex scripto
libro officiorum et cantilenarum vespertinarum
assuefacere, ut iustam melodiam in notuhs obser-
vent et iuxta primum paragraphum, cui notulae re-
spondent, reliquos etiam forment et κακοφονίαν in
omnibus syllabis studiose vitent.
IX. Canitur hymnus: Rex Christe, factor, germanice:
König Christe, Gottes Vaters wort.
NB. Unter dieses hymni vers wird mit eingemenget
der neue arme Juda21 in unverschidlichen choren,
Judas“ ,,O du armer Judas, was hast du getan?“
(Wackernagel 2 Nr. 616ff. — Vgl. WA 2, 136. -
Kulp S. 103ff.)

416