34
E. Hoffmann und R. Klibansky.
Sed natura humanitatis nequaquam, cum sit creatura, transire
potest per ascensum in Divinitatem neque divina per descensum
in humanitatem. Ideo hic est unitas remanente naturarum distinc-
tione. Et quia causatum aut creatum,, si transit ad maximitatem
5 per unionem, qua maior possibilis non est, necessario in se subsistere
nequit ypostatice: hinc humana natura subsistit in divina sicud
corpus in anima suo modo — ut ait Athanasius —, licet hoc non
sit precisum exemplum. Et hoc primo.
|| Est secundo hic considerandum, quomodo humana natura
10 in Christo Ihesu ad Divinitatem exaltata est perfectio universi et
presertim nostre nature humane. Nam in hoc, quod summum gra-
dum nature humane attingit, qua nullus maior est, tunc omnem
naturam complicat et omnia nature supposita ad ipsum conversa
unit.
is Videmus, quomodo ars una alias complicat; quod si esset
omnis ars in uno homine et omnis perfectio et omnis sapiencia et
racio foret, nonne perfectio illius omnes complicaret ? Nonne si
ipse homo adhuc in ipsa natura remanet humana, ipsa humanitas,
que una est in omnibus, — non est alia humanitas Christi quam
20 cuiusque hominis preteriti, presentis aut futuri, ymmo est ipsa et
non alia. Et ita Addemus, quomodo nostra natura, que non est alia
a Christi, in Christo est perfectissima.
Et hic achTerte, quod Christus coincidit cum ipsa natura imma-
nitatis, per quam omnes homines sunt homines. Et hinc ipse est
25 metrum et mensura equalis omnium hominum, et in ipso sunt
omnes homines ut in capite et principe universorum absque differen-
da in unitate Christi, ubi non est Iudeus nec gentilis nec vir nec
9—p. 38,10. Hanc quoque sermonis partem num. 1. usque ad 7. in marg.
additis dis p os. Cus.
15. in marg. Cus. 2. 15. post alias Cus. deleo, omnes.
19. Adverte anacoluthon. 23. in marg. Cus. 3.
nati quaest. unie. art. I. (Quaest. disput. t. II., Paris. 1884, p. 282): „Divina
autem natura est perfectissima; similiter etiam humana natura habet per-
fectionem suae speciei; unde impossibile est, quod una alteri adveniat unione
naturali. Et si esset possibile, iam id, quod ex utroque constitueretur, neque
esset natura divina neque humana, et sic Christus esset neque homo neque
Deus; quod est inconveniens. Relinquitur ergo, quod humana natura non
est unita Verbo neque accidentaliter neque essentialiter, sed substantialiter,
secundum quod substantia significat hypostasim, et hypostatice vel persona-
liter. Huius autem unionis exemplum in rebus creatis nullum est propinquius
quam unio animae rationalis ad corpus, quod ponit ATHANASIUS.“
E. Hoffmann und R. Klibansky.
Sed natura humanitatis nequaquam, cum sit creatura, transire
potest per ascensum in Divinitatem neque divina per descensum
in humanitatem. Ideo hic est unitas remanente naturarum distinc-
tione. Et quia causatum aut creatum,, si transit ad maximitatem
5 per unionem, qua maior possibilis non est, necessario in se subsistere
nequit ypostatice: hinc humana natura subsistit in divina sicud
corpus in anima suo modo — ut ait Athanasius —, licet hoc non
sit precisum exemplum. Et hoc primo.
|| Est secundo hic considerandum, quomodo humana natura
10 in Christo Ihesu ad Divinitatem exaltata est perfectio universi et
presertim nostre nature humane. Nam in hoc, quod summum gra-
dum nature humane attingit, qua nullus maior est, tunc omnem
naturam complicat et omnia nature supposita ad ipsum conversa
unit.
is Videmus, quomodo ars una alias complicat; quod si esset
omnis ars in uno homine et omnis perfectio et omnis sapiencia et
racio foret, nonne perfectio illius omnes complicaret ? Nonne si
ipse homo adhuc in ipsa natura remanet humana, ipsa humanitas,
que una est in omnibus, — non est alia humanitas Christi quam
20 cuiusque hominis preteriti, presentis aut futuri, ymmo est ipsa et
non alia. Et ita Addemus, quomodo nostra natura, que non est alia
a Christi, in Christo est perfectissima.
Et hic achTerte, quod Christus coincidit cum ipsa natura imma-
nitatis, per quam omnes homines sunt homines. Et hinc ipse est
25 metrum et mensura equalis omnium hominum, et in ipso sunt
omnes homines ut in capite et principe universorum absque differen-
da in unitate Christi, ubi non est Iudeus nec gentilis nec vir nec
9—p. 38,10. Hanc quoque sermonis partem num. 1. usque ad 7. in marg.
additis dis p os. Cus.
15. in marg. Cus. 2. 15. post alias Cus. deleo, omnes.
19. Adverte anacoluthon. 23. in marg. Cus. 3.
nati quaest. unie. art. I. (Quaest. disput. t. II., Paris. 1884, p. 282): „Divina
autem natura est perfectissima; similiter etiam humana natura habet per-
fectionem suae speciei; unde impossibile est, quod una alteri adveniat unione
naturali. Et si esset possibile, iam id, quod ex utroque constitueretur, neque
esset natura divina neque humana, et sic Christus esset neque homo neque
Deus; quod est inconveniens. Relinquitur ergo, quod humana natura non
est unita Verbo neque accidentaliter neque essentialiter, sed substantialiter,
secundum quod substantia significat hypostasim, et hypostatice vel persona-
liter. Huius autem unionis exemplum in rebus creatis nullum est propinquius
quam unio animae rationalis ad corpus, quod ponit ATHANASIUS.“