DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.30530#0028
[ 461–462 ]
[ 465–466 ]
Text
| Aia| CONSILIUM ADMODUM PATERNUM PAULI III. ¹ PONTIficis
Romani datum Imperatori in Belgis per Cardinalem foernesium ² Pontificis
nepotem ³ pro Lutheranis Anno 1540.
Et EUSEBII PAMPHILI ⁴ EIUSDEM consilii pia et salutaris explicatio.
| Aiia| EPISTOLA 5
MERITO tu quidem et pro singulari tua pietate optare soles, ut compositis
dissensionum turbis, quibus miserime ⁵ hodie iactari videmus Ecclesiam, quocunque
fieri poterit modo partes inter se reconcilientur. Sed quia concordiam,
quae ab omnibus expetenda est, coalescere non posse putas, nisi Romanus
pontifex in id concilium adhibeatur, ubi de pacificatione agetur, idque iuris ac 10
honoris deferendum illi existimas, ne quid de religionis doctrina vel Ecclesiae
regimine absque eius consensu et autoritate deliberetur. In eo ne diutius erres,
volui tibi specimen exhibere, unde intelligas, quid nobis sit expectandum, si
ab eius nutu totam huius causae tractationem suspendimus, Inde enim facile
colliges, quantum tribuere ipsius iudicio debeamus. Hoc quoque optabile esse 15
fateor, non tantum, ut sua autoritate confirmaret, quidquid tandem constitutum
fuerit, sed etiam ut in doctrina repurganda reformandaque Ecclesia, ut
tantum Episcopum decet, aliis omnibus et studio et exemplo et consilio praeiret.
Verum quando omnem ea de re spem bonis abscindit, nec tantum se autorem
Ecclesiae in melius restituendae non fore ostendit, sed extrema quelibet 20
tentaturum potius de- | Aiib| monstrat, quam ut remedium aliquod tantis
malis afferri patiatur: quid obsecro frustra moramur, dum purae sancteque ⁶
concordiae legem ipse nobis praescribat? Neque vero postulo, ut de ea re mihi
assentiaris, sed ut consilium hoc expendas, unde aestimare possis, an de ipso
temere desperemus; ubi legeris minime dubito, quae tua est prudentia, quin 25
facile sis pronunciaturus, nihil minus quam de illo in consilium adhibendo cogitandum
esse, ubi de religionis Ecclesiaeque restitutione serio agitur. Vale.
| A iii a |
1. Paul III., Alessandro Farnese d.Ä. (1468–1549), Papst seit 1534.
2. sc. Farnesium; gemeint ist Alessandro Farnese d. J. (1520–1589); zwischen 1539 und
1541 vermittelte er zwischen Kaiser Karl V. und dem französischen König Franz I. als Kardinallegat;
zu ihm vgl. Ganzer, Farnese.
3. Alessandro Farnese d.J. war ein Enkel von Alessandro Farnese d.Ä. (Papst Paul III.).
4. Zu dem Pseudonym »Eusebius von Pamphilien« vgl. Augustijn, Die Autorschaft,
S.256 f.
5. sc. miserrime.
6. sc. sanctaeque.
[ 465–466 ]
Text
| Aia| CONSILIUM ADMODUM PATERNUM PAULI III. ¹ PONTIficis
Romani datum Imperatori in Belgis per Cardinalem foernesium ² Pontificis
nepotem ³ pro Lutheranis Anno 1540.
Et EUSEBII PAMPHILI ⁴ EIUSDEM consilii pia et salutaris explicatio.
| Aiia| EPISTOLA 5
MERITO tu quidem et pro singulari tua pietate optare soles, ut compositis
dissensionum turbis, quibus miserime ⁵ hodie iactari videmus Ecclesiam, quocunque
fieri poterit modo partes inter se reconcilientur. Sed quia concordiam,
quae ab omnibus expetenda est, coalescere non posse putas, nisi Romanus
pontifex in id concilium adhibeatur, ubi de pacificatione agetur, idque iuris ac 10
honoris deferendum illi existimas, ne quid de religionis doctrina vel Ecclesiae
regimine absque eius consensu et autoritate deliberetur. In eo ne diutius erres,
volui tibi specimen exhibere, unde intelligas, quid nobis sit expectandum, si
ab eius nutu totam huius causae tractationem suspendimus, Inde enim facile
colliges, quantum tribuere ipsius iudicio debeamus. Hoc quoque optabile esse 15
fateor, non tantum, ut sua autoritate confirmaret, quidquid tandem constitutum
fuerit, sed etiam ut in doctrina repurganda reformandaque Ecclesia, ut
tantum Episcopum decet, aliis omnibus et studio et exemplo et consilio praeiret.
Verum quando omnem ea de re spem bonis abscindit, nec tantum se autorem
Ecclesiae in melius restituendae non fore ostendit, sed extrema quelibet 20
tentaturum potius de- | Aiib| monstrat, quam ut remedium aliquod tantis
malis afferri patiatur: quid obsecro frustra moramur, dum purae sancteque ⁶
concordiae legem ipse nobis praescribat? Neque vero postulo, ut de ea re mihi
assentiaris, sed ut consilium hoc expendas, unde aestimare possis, an de ipso
temere desperemus; ubi legeris minime dubito, quae tua est prudentia, quin 25
facile sis pronunciaturus, nihil minus quam de illo in consilium adhibendo cogitandum
esse, ubi de religionis Ecclesiaeque restitutione serio agitur. Vale.
| A iii a |
1. Paul III., Alessandro Farnese d.Ä. (1468–1549), Papst seit 1534.
2. sc. Farnesium; gemeint ist Alessandro Farnese d. J. (1520–1589); zwischen 1539 und
1541 vermittelte er zwischen Kaiser Karl V. und dem französischen König Franz I. als Kardinallegat;
zu ihm vgl. Ganzer, Farnese.
3. Alessandro Farnese d.J. war ein Enkel von Alessandro Farnese d.Ä. (Papst Paul III.).
4. Zu dem Pseudonym »Eusebius von Pamphilien« vgl. Augustijn, Die Autorschaft,
S.256 f.
5. sc. miserrime.
6. sc. sanctaeque.