DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.29836#0159
ACTA COLLOQUII (1542)
155
voluit. ]Sed tamen, ne non (quantum etpraesens tempus et suscepta semel agendi ra-
tio ferret) haec ipsa, quae boni a legato impedimenta speratae et concordiae et in-
staurationi ecclesiarum metuebanta, amoliretur, singulari diligentia et gravissima
authoritate utrumque, et iudicium de actis colloquii et aliquod ad reformationem
ecclesiarum initium, a legato requisivit, admonito tamen, quam necessarium sit re-
staurandis ecclesiae rebus manum statim admovere, quam etiam saepe et instanter id
in prioribus comitiis flagitatum sit. Quo merito legatus intelligere debuit imperato-
rem et ordines summa urgeri salutis suae et patriae necessitate, ut de instauratione
ecclesiarum suarum et pacificatione tandem ipsi statuant, postquam a Roma ludifi-
cari se tantum malaque sua magis atque magis indies exacerbari vident. Quid ennn
aliud quam ludibrium Christi, ecclesiae et imperatoriae maiestatis est illud, quod le-
gatus Romanus, cum ab imperatore in tanta ecclesiae adflictione tam graviter appel-
latus esset non de fundendis inaniter verbis ad episcopos, sed de reformatione ordi-
nis ecclesiastici re ipsa instituenda, ipse convocatos ad se [...] communi oratione
commonefecit tantum de luxu et pompa, de studiis restituendis, [...] ita ut fere in fic-
tis illis synodis fieri solet, nec praeterea quicquam vel fecit vel futurum certo promi-
sit.
I 149 I Deinde observandum piis et illud, quidnam maxime imperatori in praesen-
tia obstiterit, ne aliquod hoc tempore reformationis initium fecerit. Nam vere id de
se testatus est, plurimum se operae, laboris et molestiae in hac causa insumpsisse et
pertulisse. Tametsi enim et aliquot ex proceribus imperii, dum veras emergendi aut
cupita retinendi aut se de iis, a quibus se laesos arbitrantur, ulciscendi rationes sive
non vident sive sequi nolunt, pios imperatoris conatus frustrari magna contentione
operam dederunt, [...] longe maximum tamen illud obstaculum illi fuit, quod lega-
tus causam religionis omnem ad pontificem reiiciendam esse respondit; quare haec
causa, cur in instituto conciliationis et instaurationis ecclesiarum negotio nunc nihil
effici potuerit, in imperatoris responso necessario expressa est. Eo enim, pontificalis
scilicet authoritatis praeiudicio freti, ii proceres imperii, qui hoc ipsum [...] unice
salutare et necessarium conciliationis negotium reiectum volebant, reiectionem eius
urserunt et confidentius et praefractius. Instanter ergo orandus Dominus est, ut im-
peratori et religiosis principibus omnibus largiatur ut tandem cognoscant, quo loco
habere debeant eos, qui quam pro veritate tantum et ad aedificationem ecclesiae ha-
bere iure possunt, contra veritatem et ad destructionem ecclesiae potestatem con-
vertunt; tum ut quod secundum legem Dei et sanctos canones statuere de eiusmodi
debent, commode etiam perficere possint. Vident enim iampridem, quid a Romanis
expectari possit, et sunt ipsi summi populi Dei pastores, qui cunctis male facientibus
terrori esse dehent, sicut ipsis Deus omnem animam subiectam esse voluit; a quibus
etiam rationem pereuntium animarum, si quid sui officii hac in re negligant, repos-
cet.
a) Drf. metuebat.
1. Imperator iudicium de actis et initium reformationis a legato serio petiit. [Marg.].
155
voluit. ]Sed tamen, ne non (quantum etpraesens tempus et suscepta semel agendi ra-
tio ferret) haec ipsa, quae boni a legato impedimenta speratae et concordiae et in-
staurationi ecclesiarum metuebanta, amoliretur, singulari diligentia et gravissima
authoritate utrumque, et iudicium de actis colloquii et aliquod ad reformationem
ecclesiarum initium, a legato requisivit, admonito tamen, quam necessarium sit re-
staurandis ecclesiae rebus manum statim admovere, quam etiam saepe et instanter id
in prioribus comitiis flagitatum sit. Quo merito legatus intelligere debuit imperato-
rem et ordines summa urgeri salutis suae et patriae necessitate, ut de instauratione
ecclesiarum suarum et pacificatione tandem ipsi statuant, postquam a Roma ludifi-
cari se tantum malaque sua magis atque magis indies exacerbari vident. Quid ennn
aliud quam ludibrium Christi, ecclesiae et imperatoriae maiestatis est illud, quod le-
gatus Romanus, cum ab imperatore in tanta ecclesiae adflictione tam graviter appel-
latus esset non de fundendis inaniter verbis ad episcopos, sed de reformatione ordi-
nis ecclesiastici re ipsa instituenda, ipse convocatos ad se [...] communi oratione
commonefecit tantum de luxu et pompa, de studiis restituendis, [...] ita ut fere in fic-
tis illis synodis fieri solet, nec praeterea quicquam vel fecit vel futurum certo promi-
sit.
I 149 I Deinde observandum piis et illud, quidnam maxime imperatori in praesen-
tia obstiterit, ne aliquod hoc tempore reformationis initium fecerit. Nam vere id de
se testatus est, plurimum se operae, laboris et molestiae in hac causa insumpsisse et
pertulisse. Tametsi enim et aliquot ex proceribus imperii, dum veras emergendi aut
cupita retinendi aut se de iis, a quibus se laesos arbitrantur, ulciscendi rationes sive
non vident sive sequi nolunt, pios imperatoris conatus frustrari magna contentione
operam dederunt, [...] longe maximum tamen illud obstaculum illi fuit, quod lega-
tus causam religionis omnem ad pontificem reiiciendam esse respondit; quare haec
causa, cur in instituto conciliationis et instaurationis ecclesiarum negotio nunc nihil
effici potuerit, in imperatoris responso necessario expressa est. Eo enim, pontificalis
scilicet authoritatis praeiudicio freti, ii proceres imperii, qui hoc ipsum [...] unice
salutare et necessarium conciliationis negotium reiectum volebant, reiectionem eius
urserunt et confidentius et praefractius. Instanter ergo orandus Dominus est, ut im-
peratori et religiosis principibus omnibus largiatur ut tandem cognoscant, quo loco
habere debeant eos, qui quam pro veritate tantum et ad aedificationem ecclesiae ha-
bere iure possunt, contra veritatem et ad destructionem ecclesiae potestatem con-
vertunt; tum ut quod secundum legem Dei et sanctos canones statuere de eiusmodi
debent, commode etiam perficere possint. Vident enim iampridem, quid a Romanis
expectari possit, et sunt ipsi summi populi Dei pastores, qui cunctis male facientibus
terrori esse dehent, sicut ipsis Deus omnem animam subiectam esse voluit; a quibus
etiam rationem pereuntium animarum, si quid sui officii hac in re negligant, repos-
cet.
a) Drf. metuebat.
1. Imperator iudicium de actis et initium reformationis a legato serio petiit. [Marg.].