Metadaten

Aristophanes; Verlag Antike [Editor]
Fragmenta comica (FrC) ; Kommentierung der Fragmente der griechischen Komödie (Band 10,9): Aristophanes fr. 590-674: Übersetzung und Kommentar — Heidelberg: Verlag Antike, 2016

DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.53731#0088
License: Free access  - all rights reserved
Overview
Facsimile
1
2 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
84

Aristophanes

hier - natürlich dem anonymen Tragiker zuzurechnen - von der Assonanz
κτενώ / τέκνον kommen.
άκων Att. kontrahierte Form für das ion.-epische άέκων (vgl. Hom. Δ
43 έκών άέκοντί γε θυμώ); inwieweit die athenischen Zuschauer im Wort die
ursprüngliche juristische Valenz noch mithören konnten (vgl. hier oben, zu
άκων - κτενώ) muß dahingestellt bleiben: die offizielle Formel der Anklage
lautete inzwischen ακουσίου φόνου (vgl. u. a. Dem. 59,2 und die Belege hier
unten, zu έπί Παλλαδίω; vielleicht zu optimistisch in dieser Richtung Schüt-
rumpf 1989, 147-54: „“Involuntary,” άκων, ούχ έκών was the phrasing of the
laws for homicide and Aristophanes fr. 585 [...] proves that such a juridical
understanding was so widespread as to be immediately recognized by an
Athenian audience“); die weiteren Komödienbelege lassen generell keine
andere Bedeutung als die von nolens erkennen (Ar. Equ. 1250-1 ώ στέφανε,
χαίρων άπιθι, καί σ’ άκων έγώ / λείπω, Nub. 867-8 άγω γάρ σοι τον υιόν
τούτον! / άκοντ’ άναπείσας, Vesp. 1001-2 άλλ’, ώ πολυτίμητοι θεοί, ξύγγνωτέ
μοι· / άκων γάρ αυτ’ έδρασα κού τού ’μοϋ τρόπου, Ran. 1520-3 μέμνησο δ’
όπως ό πανούργος άνήρ / καί ψευδολόγος καί βωμολόχος / μηδέποτ’ εις τον
θάκον τον έμόν / μηδ’ άκων έγκαθεδεϊται, Plut. 780-1 δείξω τό λοιπόν πάσιν
άνθρώποις ότι / άκων έμαυτόν τοΐς πονηροϊς ένεδίδουν, Pher. fr. 160 [Cheirön]
έξεισιν άκων δεύρο πέρδικος τρόπον, Anaxil. fr. 22,27-8 [Neottis] είθ’ ό μέν
γνούς ταύτ’ άπήλθεν εύθύς ώσπερ <Οίδίπους>, / ούδ’ ίδεϊν δόξας έκείνην,
σώζεται δ’ άκων μόνος, Dionys, fr. 1 [Akontizomenos] ώστ’ ένίοτ’ άν τούτοισι
ποιών ματτύην / σπεύδων άμ’ είσήνεγκα διαμαρτών μίαν / άκων περιφοράν
τών νεκρών ώς τον νεκρόν, unklare Deutung).
κτενώ Zum Simplex als gehobener im Vergleich zu dem entsprechenden
Kompositum vgl. hier oben, Interpretation; es scheint eine Überschneidung
zu geben zwischen der poetischen (Homer, Tragiker; vgl. auch Ar. Av. 1063,
lyr.) und der juristischen Sprache (in der zitierten Lex Draconis = IG F 115;
vgl. auch Plat. Euthphr. 4b εί [...] έν δίκη έκτεινεν ό κτείνας, Prot. 322d, Leg.
871e, Lys. 10,11), die im aristophanischen Zitat besonders gut zum Vorschein
kommt (vgl. hier oben, zu άκων - κτενώ), während in der sonstigen Prosa und
in der Komödie άποκτείνειν bevorzugt wird.
τέκνον Zur ,tragischen' Prosodie vgl. hier oben, Interpretation; auch in
den weiteren aristophanischen Belegen eignet sich diese Anrede (vgl. Dickey
1996, 65-72; vgl. auch Willi 2003, 187 A. 129) - zumeist mit ώ - besonders
gut für pathetische, bisweilen paratragische Kontexte (vgl. Ar. Ach. 891-2
προσείπατ’ αύτήν, ώ τέκν’· άνθρακας δ’ έγώ / ΰμΐν παρέξω τήσδε τής ξένης
χάριν, mit Olson 2002, z. St.: „These verses are perhaps a parody of a specific
tragic scene, in which a group of children gather joyfully about a beloved
friend who has appeared at their house after a long absence“; Nub. 1165-6 ώ
© Heidelberger Akademie der Wissenschaften