Die Weltchronik des Johannes Malalas und die Kirchengeschichte des Nikephoros Xanthopulos
299
4. Attilas Tod (Xanthopulus,
Historia Ecclesiastica XIV57 (PG146,1269 D-1272A) ~ Malalas,
Chronographia XIV10 (279 Thurn))
Malalas, Chronographia XIV 10 (279
Thurn)
καί άκηκοώς Αέτιος ό πρώτος συγκ-
λητικός "Ρώμης την ύπερβάλλουσαν
τόλμαν τής απονενοημένης άποκρίσ-
εως Αττίλα άπήλθε προς Αλλαριχον
προς τούς Γάλλους, όντα εχθρόν
"Ρωμαίων διά Όνώριον, καί προετρέ-
ψατο αυτόν καί ήνεγκεν αυτόν άμα
αύτώ κατά Αττλά- (...)
καί έξαίφνης έπιρρίψαντες αύτώ,
ώς έστίν άπληκεύων πλησίον
τού Δανουβίου ποταμού, έκοψαν
αύτών χλίάδας πολλάς. εις δε
την συμβολήν πληγήν λαβών ό
Αλαριχος άπό σαγίτας έτελεύτησεν.
ωσαύτως δέ καί ό Αττλάς έτελεύτησ-
εν, καταφορά α'ίματος διά τών ρινών
ένεχθεΐσα νυκτός
Xanthopulus, Historia Ecclesiastica XIV
57 (PG 146,1269 D-1272A)
ό προιειρημένος Αέτιυς τής "Ρώμης τά
πρώτα φερόμενος, καί τήν ύβριν τοί’
βαρβάρου μή ένεγκών, προς τον τών
Γ αλλίών κατάρχοντα Αλλάριχον άφί-
κνεΐται, καίπερ "Ρω μα ίο ις εις έχθραν
όντα οΐς πρότερον διελάβομεν.
Ώμως πολλαΐς καί διαφόροις έπαγγ-
ελίαις πείσας τον βάρβαρον, στρατώ
γένναίω τούτω συστρατευσάμένος,
αίφνης τώ Αττλα πέραν Τστρου έσ-
κηνωμένω συνεπιτίθεταε καί πολύν
έκείνω φόνον έποιες ώς πολλάς
χλίάδας διαφθαρήναε Ένθα δή καί
Αττίλας αύτών δόρατι κεντηθείς
διεφθάρη· άλλά μήν καί αύτός
Αλλάριχος τόξω βληθείς
Eines der besten Beispiele dafür, wie Nikephoros die Weltchronik des Malalas be-
nutzt, bietet die verworrene Passage zur Schlacht auf den Katalaunischen Feldern und
Attilas Tod in Xanthopulus, Historia Ecclesiastica XIV 57. Weil ich aber diese Passage
ausführlich an einer andern Stelle analysiert habe, beschränke ich mich hier auf das
Wichtigste.34
Ähnlich wie Malalas überliefert auch Nikephoros, dass, als der Hunnenkönig At-
tila Rom zur Zeit des Kaisers Theodosius angegriffen habe,35 Aetius nach Gallien ge-
kommen sei, um Alarich, der dort geherrscht habe, um Hilfe zu bitten, obwohl dieser
Alarich der Feind der Römer gewesen sei. Er habe Alarich veranlasst, seine Kräfte mit
den Römern gegen die Hunnen zu verbinden. Anschließend folgt die Schilderung
der Schlacht mit Attila: An der Donau habe Aetius den Hunnenkönig angegriffen
34 Vgl. Brodka (2012), S. 199-204.
35 Gewisse Parallelen zwischen Nikephoros und Malalas bietet auch die Darstellung der Herkunft Atti-
las: vgl. Malalas, Chronographia XIV ίο: Αττίλας έκ τού γένους τών Γηπέδων θύννων ~ Xantho-
pulus, Historia Ecclesiastica XIV 57: Αττίλας γάρ ό Γόθος έκ τού τών Γηπέδων. Dazu vgl. Brodka
(2012), S. 192 ff.
299
4. Attilas Tod (Xanthopulus,
Historia Ecclesiastica XIV57 (PG146,1269 D-1272A) ~ Malalas,
Chronographia XIV10 (279 Thurn))
Malalas, Chronographia XIV 10 (279
Thurn)
καί άκηκοώς Αέτιος ό πρώτος συγκ-
λητικός "Ρώμης την ύπερβάλλουσαν
τόλμαν τής απονενοημένης άποκρίσ-
εως Αττίλα άπήλθε προς Αλλαριχον
προς τούς Γάλλους, όντα εχθρόν
"Ρωμαίων διά Όνώριον, καί προετρέ-
ψατο αυτόν καί ήνεγκεν αυτόν άμα
αύτώ κατά Αττλά- (...)
καί έξαίφνης έπιρρίψαντες αύτώ,
ώς έστίν άπληκεύων πλησίον
τού Δανουβίου ποταμού, έκοψαν
αύτών χλίάδας πολλάς. εις δε
την συμβολήν πληγήν λαβών ό
Αλαριχος άπό σαγίτας έτελεύτησεν.
ωσαύτως δέ καί ό Αττλάς έτελεύτησ-
εν, καταφορά α'ίματος διά τών ρινών
ένεχθεΐσα νυκτός
Xanthopulus, Historia Ecclesiastica XIV
57 (PG 146,1269 D-1272A)
ό προιειρημένος Αέτιυς τής "Ρώμης τά
πρώτα φερόμενος, καί τήν ύβριν τοί’
βαρβάρου μή ένεγκών, προς τον τών
Γ αλλίών κατάρχοντα Αλλάριχον άφί-
κνεΐται, καίπερ "Ρω μα ίο ις εις έχθραν
όντα οΐς πρότερον διελάβομεν.
Ώμως πολλαΐς καί διαφόροις έπαγγ-
ελίαις πείσας τον βάρβαρον, στρατώ
γένναίω τούτω συστρατευσάμένος,
αίφνης τώ Αττλα πέραν Τστρου έσ-
κηνωμένω συνεπιτίθεταε καί πολύν
έκείνω φόνον έποιες ώς πολλάς
χλίάδας διαφθαρήναε Ένθα δή καί
Αττίλας αύτών δόρατι κεντηθείς
διεφθάρη· άλλά μήν καί αύτός
Αλλάριχος τόξω βληθείς
Eines der besten Beispiele dafür, wie Nikephoros die Weltchronik des Malalas be-
nutzt, bietet die verworrene Passage zur Schlacht auf den Katalaunischen Feldern und
Attilas Tod in Xanthopulus, Historia Ecclesiastica XIV 57. Weil ich aber diese Passage
ausführlich an einer andern Stelle analysiert habe, beschränke ich mich hier auf das
Wichtigste.34
Ähnlich wie Malalas überliefert auch Nikephoros, dass, als der Hunnenkönig At-
tila Rom zur Zeit des Kaisers Theodosius angegriffen habe,35 Aetius nach Gallien ge-
kommen sei, um Alarich, der dort geherrscht habe, um Hilfe zu bitten, obwohl dieser
Alarich der Feind der Römer gewesen sei. Er habe Alarich veranlasst, seine Kräfte mit
den Römern gegen die Hunnen zu verbinden. Anschließend folgt die Schilderung
der Schlacht mit Attila: An der Donau habe Aetius den Hunnenkönig angegriffen
34 Vgl. Brodka (2012), S. 199-204.
35 Gewisse Parallelen zwischen Nikephoros und Malalas bietet auch die Darstellung der Herkunft Atti-
las: vgl. Malalas, Chronographia XIV ίο: Αττίλας έκ τού γένους τών Γηπέδων θύννων ~ Xantho-
pulus, Historia Ecclesiastica XIV 57: Αττίλας γάρ ό Γόθος έκ τού τών Γηπέδων. Dazu vgl. Brodka
(2012), S. 192 ff.