Sitzungsberichte der
Heidelberger Akademie der Wissenschaften

Cusanus-Studien: IY. Medizinisch-physikalisches Denken bei Nik. v. Cues. 17

Vel potest considerari aqua ra-
tione sue fumositatis et ita est
medicina et ita intellexit in hoc
loco et sic patet solutio ad duo
objecta. Circa secundum sic
dicit quod quadruplex sit effec-
tus operationis medicinae inte-
rioris. Contra effectus exiens a
virtute mediante operationis
ergo cum sit triplex operatio,
etiam solum triplex operatio
medicinae interioris, erit solum
triplex effectus. Item dixit su-
perius quod operatio medicine
triplicem habet effectum, hic
vero dicit quod habet quadru-
plicem, ergo videtur sibi con-
trarius. Ad primum dicendum
quod quadruplex est effectus
quia duo illorum respondent se-
cundae operationi quae est con-
stringere et hoc est quia coctana
sunt cibus medicinalis eo enim
quod cibi generant sanguinem et
replent inopiam; coctana enim
quia medicina constringunt, nec
valet argumentum quia sicut
mediante eodem instrumento in
uno modo possunt plures opera-
tiones exerceri, ita mediante una
operatione possunt plures effec-
tus elici. Ad aliud dicendum
quod dixit superius in generali,
hic quoque in speciali dicit;
plura autem sunt specialia quam
generalia et propter hoc non est
sibi contrarius. Circa totum sic
dicit, quod cirurgia aut est in
carne aut in osse, contra est cir-
urgia in nervo et est cirurgia in

aqua ratione frigiditatis (!) sue
et ita est medicina. Ita intel-
lexit in hoc loco. Circa secundum
sic dicit ac quod quadruplex est
effectus medicine interioris. Con-
tra effectus exiens a virtute me-
dicine et mediante operatione
ergo cum sit triplex operatio erit
solum triplex effectus medicine
interioris.
Item dixit supra quod opera-
tio medicine triplicem habet
effectum, hic dicit quadrupli-
cem, sic videtur sibi esse con-
trarius.
Ad primum dicendum quod
quadruplex est effectus, quia
duo illorum respondent secunde
operationi, que est constringere
et hoc est quia coctana sunt
cibus medicinalis, eo quod sunt
cibus generans sanguinem et re-
plens inopiam eo enim quia
medicina constringit, nec valet
argumentum quia sicut mediante
uno et eodem instrumento uno
modo possunt plures operationes
exerceri, ita mediante una ope-
ratione possunt plures effectus
elici. Ad aliud dicendum quod
dixit superius in generali, hic
dicit in speciali; plura autem
sunt specialia quam generalia
et propter hoc non est sibi con-
trarius. Circa totum sic dicit,
quod cirurgia aut in carne aut in
osse, hic est cirurgia in nervo et
est cyrurgia in venis, et huius-
modi que non sint carnes, que
nec ossa, ergo ac, ut videtur, in

Sitzungsberichte d. Heidelb. Akad., pbil.-Mst. Kl. 1938/39. 3. Abh.