DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.30652#0383
IO. RESPONSIO DER EVANGELISCHEN DELEGIERTEN
379
Imp[eratoriae] M[aiesta]ti et Ordinibus Imperii ea ipsa, quae ante hac de his contro-
versiis ab utraque parte aedita sunt, offerre quam nova componere.
Quartam conditionem hanc petimus, ut R[everendissi]ma et Gen[erosa] D[omi-
nationes] V[estrae] cum adiuncto praeside efficere velint, ut Domini Collocutores
alterius partis certos et, quam poteritd fieri, simplices Articulos nostrae Confessio-
nis desumant et primum omnium a nobis audiant et singularum vocum et universi
cuiusque Articuli interpraetationem, ut eis ante de nostra sententia certo constet,
quam eam incipiant oppugnare. Tum, ubi probe cognoverint, quae sit nostra senten-
tia, si eam I 66r/Decimnm I repraehendendam existimant, obiiciant5 et unum tantum
argumentum atque ad id statim et nostram audiant responsionem, quae, si eis non
satisfaciat, repraehendant eam et rursus uno duntaxat argumento, ad quod et no-
stram responsionem mox admittant. Haec est vere dialectica colloquendi et verum in
qualibet causa inquirendi via et ratio, ut norunt omnes eruditi, quam nemo potest
non libenter sequi, qui quidem optet veritatem non obscurari et implicari, sed illu-
strari et explicari.
Quinta conditio est, ut R[everendissi]ma et Gen[erosa] D[ominationes] V[estrae]
cum adiuncto praeside satis habeant de fide silentii, quam ut antea et nunc iterum
obtulimus.1 Nam iuramentum facere, de quo est quartus Articulus schedae Impe-
ratoriae,2 nobis sine certo permissu nostrorum Principum et Superiorum, ut testati
ante sumus,3 non licet, nec videmus ullam esse causam in hac maxime tractatione
Euangelii Domini nostri Iesu Christi, quod ex aequo pertinet ad Christianos omnes,
cur tam anxium silentium requiri debeat, nec certe potest is collocutor petere, ut,
quae in hanc causam attulerat, adeo celentur, qui sibi conscius sit velle se adferre,
quae Christi sunt.
Sexta conditio est, ut Acta in loco consueto4 5 serventur I 66v I ea ratione, quae iam
inita est. Nec enim debent in alium finem acta haec servari, quam eum, qui est in pro-
rogatione praescriptus, ut serviant scilicet relationi faciendae in Comitiis Imp[erato-
riae] M[aiesta]ti et cunctis ordinibus Imperii.5
Iam R[everendissi]ma et Gen[erosa] D[ominationes] V[estrae] ipsae vident has
omnes conditiones, quas petimus, esse plane partim necessarias, partim perutiles ad
hoc, ut Controversiae Religionis in instituto Colloquio sic excutiantur et tractentur,
ut aliqua inde possit Imp[eratoriae] M[aiesta]ti et Ordinibus Imperii afferri commo-
ditas solidam de Religione consensionem per Germaniam in Comitiis quaerendi et
constituendi, qui unus finis est totius Colloquii, ut clare docet prorogatio Wormati-
d) korr. aus.: potens.
e) fchlt m d und e.
1. So m ihrcr Antwort auf den ersten Vorschlag zur Geschäftsordnung; s. oben S. 337; s. außer-
dem oben S. 375.
2. Vgl. den Artikel 4 der zweiten kaiserbchen Resolution (Caemmerer., Rebgionsgespräch, S. 73).
3. S. oben S. 376,17-20.
4. Sc. m einer verschlossenen Truhe lm Regensburger Rathaus; s. oben S.332, 350—352.
5. Vgl. den Wormser Reichsabschied von 1545 (DRTA. JR 16,2, Nr. 341,10, S. 1660); zum Begriff
>Prorogation< s. auch oben S. 279 Anm. 1.
379
Imp[eratoriae] M[aiesta]ti et Ordinibus Imperii ea ipsa, quae ante hac de his contro-
versiis ab utraque parte aedita sunt, offerre quam nova componere.
Quartam conditionem hanc petimus, ut R[everendissi]ma et Gen[erosa] D[omi-
nationes] V[estrae] cum adiuncto praeside efficere velint, ut Domini Collocutores
alterius partis certos et, quam poteritd fieri, simplices Articulos nostrae Confessio-
nis desumant et primum omnium a nobis audiant et singularum vocum et universi
cuiusque Articuli interpraetationem, ut eis ante de nostra sententia certo constet,
quam eam incipiant oppugnare. Tum, ubi probe cognoverint, quae sit nostra senten-
tia, si eam I 66r/Decimnm I repraehendendam existimant, obiiciant5 et unum tantum
argumentum atque ad id statim et nostram audiant responsionem, quae, si eis non
satisfaciat, repraehendant eam et rursus uno duntaxat argumento, ad quod et no-
stram responsionem mox admittant. Haec est vere dialectica colloquendi et verum in
qualibet causa inquirendi via et ratio, ut norunt omnes eruditi, quam nemo potest
non libenter sequi, qui quidem optet veritatem non obscurari et implicari, sed illu-
strari et explicari.
Quinta conditio est, ut R[everendissi]ma et Gen[erosa] D[ominationes] V[estrae]
cum adiuncto praeside satis habeant de fide silentii, quam ut antea et nunc iterum
obtulimus.1 Nam iuramentum facere, de quo est quartus Articulus schedae Impe-
ratoriae,2 nobis sine certo permissu nostrorum Principum et Superiorum, ut testati
ante sumus,3 non licet, nec videmus ullam esse causam in hac maxime tractatione
Euangelii Domini nostri Iesu Christi, quod ex aequo pertinet ad Christianos omnes,
cur tam anxium silentium requiri debeat, nec certe potest is collocutor petere, ut,
quae in hanc causam attulerat, adeo celentur, qui sibi conscius sit velle se adferre,
quae Christi sunt.
Sexta conditio est, ut Acta in loco consueto4 5 serventur I 66v I ea ratione, quae iam
inita est. Nec enim debent in alium finem acta haec servari, quam eum, qui est in pro-
rogatione praescriptus, ut serviant scilicet relationi faciendae in Comitiis Imp[erato-
riae] M[aiesta]ti et cunctis ordinibus Imperii.5
Iam R[everendissi]ma et Gen[erosa] D[ominationes] V[estrae] ipsae vident has
omnes conditiones, quas petimus, esse plane partim necessarias, partim perutiles ad
hoc, ut Controversiae Religionis in instituto Colloquio sic excutiantur et tractentur,
ut aliqua inde possit Imp[eratoriae] M[aiesta]ti et Ordinibus Imperii afferri commo-
ditas solidam de Religione consensionem per Germaniam in Comitiis quaerendi et
constituendi, qui unus finis est totius Colloquii, ut clare docet prorogatio Wormati-
d) korr. aus.: potens.
e) fchlt m d und e.
1. So m ihrcr Antwort auf den ersten Vorschlag zur Geschäftsordnung; s. oben S. 337; s. außer-
dem oben S. 375.
2. Vgl. den Artikel 4 der zweiten kaiserbchen Resolution (Caemmerer., Rebgionsgespräch, S. 73).
3. S. oben S. 376,17-20.
4. Sc. m einer verschlossenen Truhe lm Regensburger Rathaus; s. oben S.332, 350—352.
5. Vgl. den Wormser Reichsabschied von 1545 (DRTA. JR 16,2, Nr. 341,10, S. 1660); zum Begriff
>Prorogation< s. auch oben S. 279 Anm. 1.