DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.30258#0407
4. BUCER AN CRUCIGER
403
De charitate et bonis operibus.
Statim ab initio dixi prestare, vt pro »simul ac iustificationem ingreditur« ponatur: »per
iustificationem infunditur«19. Dixi item in eodem §e Spiritum Sanctum arrhabonem dici
debere vitae aeternae, non charitatem20. Rursus in eodem §, vbi videntur fidem agnos-
5 cere veram, quae tarnen sine charitate sit, inserui, Post illa ad finem § »est tarnen fides
nihilominus vera«: qua gratiam Dei in Christo Domino agnoscimus et amplectimur, qua
percipimusf remiss[ionem] peccatorum, adoptamur in filios Dei, regeneramur et ab
infidelibus discernimur. Siquidem fides sit solida et viua, vt homo illuminatus a Sancto
Spiritu credit omnino omnibus, quae nobis Deus per scripturas suas reuelauit. Et, quan-
10 quam huiusmodi fides non sit absque spe et dilectione, tarnen est singulare Donum et
opus Spiritus Sancti a spe et dilectione discretum21.
Et § 2. eiusdem Articuli, vbi positum est bona opera manare ex dilectione, posui »ex
| 312. | fide et charitate«, vt exprimerem, et significarem rationem bonitatis in operibus
proficisci a Dei mandato et promissione, quam fides agnoscit et tenet, Dilectio sequi-
15 tur22.
In 3. §. de operibus Supererogatorijs23 agnoui nulla quidem esse pr^cepta propria,
Deg pio coelibatu, De prqdicando Euangelio gratis, De sectando Domino facultatibus
omnibus addictis pauperibus et huiusmodi rebus, tarnen non esse haec, siquidem bona
opera sint. Hoc est ex fide secundem verbum Dei fiant, supra legem vel praecepta Dei.
20 Includi enim haec in praecepto Dilectionis Dei ex cunctis viribus. Quare, cum paulo
vires datae essent, id est, Spiritus Sancti donum, vt Euangelium praedicaret relicta re
familiari, Domo, vxore et gratis, Et videret se hoc pacto Regnum Christi amplius pro-
mouere, Certe debebat iam Deo ex prqcepto dilectionis summae, vt ad hunc modum
Euangelium praedicaret, tametsi nullum haberet peculiare De hac ratione pr^dicandi
25 pr^ceptum, nec id Deus exigat ab vnoquoque. Hic itaque duo annotaui: ea modo bona
opera haberi posse, quae secundum verbum Dei ex fide fiunt, et nulla huiusmodi opera
esse supra legem Dei et praecepta.
Ad vniuersam Doctrinam de hominis lapsu et repara-| 313 | tione compraehensam11 in
libro subieci: Si ea, - sane intellecta et interpretata, ita vt eam [doctrinam] ego intelligam
30 et Interpreter cum his quae in ea annotassem, - permittant doceri Christianos et fideles
concionatores, mea quidem opinione posse ea omnia quae scriptura nobis de hisce
misterijs dedit clare et vtiliter docere, quae scriptura tarnen debeat nobis regula et magi-
stra esse omnis doctrinae.
e) gestr.: est tarnen fides nihilominus vera. — f) korr. aus: precipimus.
g) zuerst: de. - h) B; comprehensum A.
19. Mehlhausen, S. 53; vgl. ARC 6, S. 315, Z. i6f.
20. »... cum praesertim caritas iam esse debeat pars vitae aeternae in nobis inchoatae ...« Mehl-
hausen, a.a.O. Vgl. 2 Cor. 1, 22. ARC 6, S. 315, Z. 23 h
21. Vgl. »Est tarnen fides nihilominus vera, qua christiani ab infidelibus discernuntur, quatenus
scripturis et revelatis a Deo assentiuntur, etsi eadem a caritate disiuncta sit.« Mehlhausen, a.a.O.;
ARC 6, S. 315, Z. 28-30.
22. »... quae manant tanquam e fonte bona opera ...« Mehlhausen, S. 53; ARC 6, S. 315, Z. 32.
23. Mehlhausen, S. 55. Zu den opera supererogatoria (den Werken der Ubergebühr) s. LThK 3,
Sp. 1247—1249 und Schütz, Thomas-Lexikon, s. v. supererogatio, S. 790.
403
De charitate et bonis operibus.
Statim ab initio dixi prestare, vt pro »simul ac iustificationem ingreditur« ponatur: »per
iustificationem infunditur«19. Dixi item in eodem §e Spiritum Sanctum arrhabonem dici
debere vitae aeternae, non charitatem20. Rursus in eodem §, vbi videntur fidem agnos-
5 cere veram, quae tarnen sine charitate sit, inserui, Post illa ad finem § »est tarnen fides
nihilominus vera«: qua gratiam Dei in Christo Domino agnoscimus et amplectimur, qua
percipimusf remiss[ionem] peccatorum, adoptamur in filios Dei, regeneramur et ab
infidelibus discernimur. Siquidem fides sit solida et viua, vt homo illuminatus a Sancto
Spiritu credit omnino omnibus, quae nobis Deus per scripturas suas reuelauit. Et, quan-
10 quam huiusmodi fides non sit absque spe et dilectione, tarnen est singulare Donum et
opus Spiritus Sancti a spe et dilectione discretum21.
Et § 2. eiusdem Articuli, vbi positum est bona opera manare ex dilectione, posui »ex
| 312. | fide et charitate«, vt exprimerem, et significarem rationem bonitatis in operibus
proficisci a Dei mandato et promissione, quam fides agnoscit et tenet, Dilectio sequi-
15 tur22.
In 3. §. de operibus Supererogatorijs23 agnoui nulla quidem esse pr^cepta propria,
Deg pio coelibatu, De prqdicando Euangelio gratis, De sectando Domino facultatibus
omnibus addictis pauperibus et huiusmodi rebus, tarnen non esse haec, siquidem bona
opera sint. Hoc est ex fide secundem verbum Dei fiant, supra legem vel praecepta Dei.
20 Includi enim haec in praecepto Dilectionis Dei ex cunctis viribus. Quare, cum paulo
vires datae essent, id est, Spiritus Sancti donum, vt Euangelium praedicaret relicta re
familiari, Domo, vxore et gratis, Et videret se hoc pacto Regnum Christi amplius pro-
mouere, Certe debebat iam Deo ex prqcepto dilectionis summae, vt ad hunc modum
Euangelium praedicaret, tametsi nullum haberet peculiare De hac ratione pr^dicandi
25 pr^ceptum, nec id Deus exigat ab vnoquoque. Hic itaque duo annotaui: ea modo bona
opera haberi posse, quae secundum verbum Dei ex fide fiunt, et nulla huiusmodi opera
esse supra legem Dei et praecepta.
Ad vniuersam Doctrinam de hominis lapsu et repara-| 313 | tione compraehensam11 in
libro subieci: Si ea, - sane intellecta et interpretata, ita vt eam [doctrinam] ego intelligam
30 et Interpreter cum his quae in ea annotassem, - permittant doceri Christianos et fideles
concionatores, mea quidem opinione posse ea omnia quae scriptura nobis de hisce
misterijs dedit clare et vtiliter docere, quae scriptura tarnen debeat nobis regula et magi-
stra esse omnis doctrinae.
e) gestr.: est tarnen fides nihilominus vera. — f) korr. aus: precipimus.
g) zuerst: de. - h) B; comprehensum A.
19. Mehlhausen, S. 53; vgl. ARC 6, S. 315, Z. i6f.
20. »... cum praesertim caritas iam esse debeat pars vitae aeternae in nobis inchoatae ...« Mehl-
hausen, a.a.O. Vgl. 2 Cor. 1, 22. ARC 6, S. 315, Z. 23 h
21. Vgl. »Est tarnen fides nihilominus vera, qua christiani ab infidelibus discernuntur, quatenus
scripturis et revelatis a Deo assentiuntur, etsi eadem a caritate disiuncta sit.« Mehlhausen, a.a.O.;
ARC 6, S. 315, Z. 28-30.
22. »... quae manant tanquam e fonte bona opera ...« Mehlhausen, S. 53; ARC 6, S. 315, Z. 32.
23. Mehlhausen, S. 55. Zu den opera supererogatoria (den Werken der Ubergebühr) s. LThK 3,
Sp. 1247—1249 und Schütz, Thomas-Lexikon, s. v. supererogatio, S. 790.