DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.30661#0345
29. Gottesdienstordnung
Ordo et modus baptismi aliis diebus, quum
infantes non possunt propter infirmitatem
expectare diem Dominicum aut quoties
extra contionem et diem Dominicum
baptizatur ex certa necessitate35
1. Legatur evangelium de pueris36.
2. Legatur textus de baptismate ex Tito [3,4-7] aut
Coloss. [2,12-14], Rom. 6 [3-11], Iohan. 3 [1-5].
3. Declaratio et expositio baptismatis ut supra37.
4. Precatio sequitur.
5. Legituro symbolum.
6. Advocentur ad baptismum homines.
7. Quaestiones certe patrimis proponantur.
8. Baptizentur infantes.
9. Gratiarum actio pro pueris seu praecatio.
10. Adhortatio praesentium ad eleemosynam. |9r|
[B.] Eucharistia publica
Sub finem contionis Dominicae, quum coena est dis-
tribuenda, mysterium coenae breviter (nam aliquo-
ties de hoc mysterio per anni curriculum faciendi
sunt integri sermones) et dilucide explicatur in hunc
modum in suggestu:
γ1. Caro et sanguis impura et perdita regnum Dei
possidere non possunt38.
2. Ab hac perditione solus Christus nos liberat com-
municatis suo corpore et sanguine.
3. Id facit in ecclesia, quae est coetus fidelium, per
ministros in eucharistia pane et vino exhibens ac
communicans suum corpus et sanguinem39. Haec
enim donum principale, panis et vinum tantum sunt
symbola praesentis Christi, per haec tamen non vio-
latur Christi gloriap.
γ 1. Explicatio mysterii.
o Korr. aus: confitetur.
p Gestr.: Haec declarat ita neque Lutherus neque Zwing-
lius.
q Gestr.: induatur.
35 Vgl. Nr. 30, § 25.
36 Mk 10,13-16par.
37 Siehe S. 327f.
38 Vgl. 1Kor 15,50.
39 Vgl. 1Kor 10,16-17.
4. Finis huius communionis, ut per Christum pro
nobis imolatum habeamus remissionem peccatorum
et vitam aeternam, ut simus consortes illius iustitiae
et gloriae, ut ipse plenius |9v| in nobis vivat et nos in
illo40, sobrie, pie ac iuste41, ut sit nobis arra42 et pig-
nus salutis ac futurae gloriae43. Atque hoc nomine
etiam regeneratis opus est sacramentis, qui nun-
quam non possunt et debent in pietate augescere.
5. Percipitur autem haec salvifica communio Christi
in eucharistia sola fide, credente Christum traditum
pro peccatis suis et resurrexisse propter iustificatio-
nem sui etc.44 Est enim solennis commemoratio om-
nium Christi beneficiorum, quid nostri causa fecerit
et quid porro nobis facturus etc. Haec probe incul-
canda, quantum tempus fert, ut fides in sumen-
ti[bus] accendatur et crescat, quae haec pro se gesta
persuasa sit, eisque solide nitatur atque ita Chris-
tum induatq45, ut illum vera charitate atque inno-
centia vitae referat.
6. Danda eucharistia dignis, deneganda indig-
nis46. Digni autem sunt vere poenitentes, id est de
praeteritis peccatis ex animo dolentes, fide remissio-
nem peccatorum in Christo solo petentes et quae-
rentes, denique percepta Christi gratia dignos
fructus poenitentiae agentes47. Hi simpliciter digni,
contra facientes indigna. Hic tamen |10r| apud ve-
teres moderatio fuit, ut etiam vere poenitentes post
graviores lapsus et offensiones non statim admitte-
rentur, nisi prius certo tempore ecclesiae satisfecis-
sent. Probatio igitur, quam Paulus praescribit48,
stat in exploratione fidei, charitatis et vitae, ut sit
innocens ac fructus poenitentia dignos proferat. Ac-
cessurus ad coenam sit discipulus Christi, animum
Petri habeat, oret et speret veniam, agat poeniten-
tiam etc.
40 Vgl. Joh 6,57 und 15,4-7.
41 Vgl. Tit 2,12,
42 Unterpfand (arra ist die Kurzform für arrabo).
43 Vgl. die Antiphon „O sacrum convivium“: Et futurae glo-
riae nobis pignus datur (Text in Adam, Te deum lauda-
mus, S. 76f.).
44 Vgl. Röm 4,25.
45 Vgl. Röm 13,14.
46 Vgl. Nr. 30, § 33.
47 Vgl. Lk 3,8.
48 Vgl. 1Kor 11,28.
329
Ordo et modus baptismi aliis diebus, quum
infantes non possunt propter infirmitatem
expectare diem Dominicum aut quoties
extra contionem et diem Dominicum
baptizatur ex certa necessitate35
1. Legatur evangelium de pueris36.
2. Legatur textus de baptismate ex Tito [3,4-7] aut
Coloss. [2,12-14], Rom. 6 [3-11], Iohan. 3 [1-5].
3. Declaratio et expositio baptismatis ut supra37.
4. Precatio sequitur.
5. Legituro symbolum.
6. Advocentur ad baptismum homines.
7. Quaestiones certe patrimis proponantur.
8. Baptizentur infantes.
9. Gratiarum actio pro pueris seu praecatio.
10. Adhortatio praesentium ad eleemosynam. |9r|
[B.] Eucharistia publica
Sub finem contionis Dominicae, quum coena est dis-
tribuenda, mysterium coenae breviter (nam aliquo-
ties de hoc mysterio per anni curriculum faciendi
sunt integri sermones) et dilucide explicatur in hunc
modum in suggestu:
γ1. Caro et sanguis impura et perdita regnum Dei
possidere non possunt38.
2. Ab hac perditione solus Christus nos liberat com-
municatis suo corpore et sanguine.
3. Id facit in ecclesia, quae est coetus fidelium, per
ministros in eucharistia pane et vino exhibens ac
communicans suum corpus et sanguinem39. Haec
enim donum principale, panis et vinum tantum sunt
symbola praesentis Christi, per haec tamen non vio-
latur Christi gloriap.
γ 1. Explicatio mysterii.
o Korr. aus: confitetur.
p Gestr.: Haec declarat ita neque Lutherus neque Zwing-
lius.
q Gestr.: induatur.
35 Vgl. Nr. 30, § 25.
36 Mk 10,13-16par.
37 Siehe S. 327f.
38 Vgl. 1Kor 15,50.
39 Vgl. 1Kor 10,16-17.
4. Finis huius communionis, ut per Christum pro
nobis imolatum habeamus remissionem peccatorum
et vitam aeternam, ut simus consortes illius iustitiae
et gloriae, ut ipse plenius |9v| in nobis vivat et nos in
illo40, sobrie, pie ac iuste41, ut sit nobis arra42 et pig-
nus salutis ac futurae gloriae43. Atque hoc nomine
etiam regeneratis opus est sacramentis, qui nun-
quam non possunt et debent in pietate augescere.
5. Percipitur autem haec salvifica communio Christi
in eucharistia sola fide, credente Christum traditum
pro peccatis suis et resurrexisse propter iustificatio-
nem sui etc.44 Est enim solennis commemoratio om-
nium Christi beneficiorum, quid nostri causa fecerit
et quid porro nobis facturus etc. Haec probe incul-
canda, quantum tempus fert, ut fides in sumen-
ti[bus] accendatur et crescat, quae haec pro se gesta
persuasa sit, eisque solide nitatur atque ita Chris-
tum induatq45, ut illum vera charitate atque inno-
centia vitae referat.
6. Danda eucharistia dignis, deneganda indig-
nis46. Digni autem sunt vere poenitentes, id est de
praeteritis peccatis ex animo dolentes, fide remissio-
nem peccatorum in Christo solo petentes et quae-
rentes, denique percepta Christi gratia dignos
fructus poenitentiae agentes47. Hi simpliciter digni,
contra facientes indigna. Hic tamen |10r| apud ve-
teres moderatio fuit, ut etiam vere poenitentes post
graviores lapsus et offensiones non statim admitte-
rentur, nisi prius certo tempore ecclesiae satisfecis-
sent. Probatio igitur, quam Paulus praescribit48,
stat in exploratione fidei, charitatis et vitae, ut sit
innocens ac fructus poenitentia dignos proferat. Ac-
cessurus ad coenam sit discipulus Christi, animum
Petri habeat, oret et speret veniam, agat poeniten-
tiam etc.
40 Vgl. Joh 6,57 und 15,4-7.
41 Vgl. Tit 2,12,
42 Unterpfand (arra ist die Kurzform für arrabo).
43 Vgl. die Antiphon „O sacrum convivium“: Et futurae glo-
riae nobis pignus datur (Text in Adam, Te deum lauda-
mus, S. 76f.).
44 Vgl. Röm 4,25.
45 Vgl. Röm 13,14.
46 Vgl. Nr. 30, § 33.
47 Vgl. Lk 3,8.
48 Vgl. 1Kor 11,28.
329