Άνάγυρος (fr. 42)
243
neben alternativen Erklärungen - auch bei Plin. NH 8,154, Arr. Anab. 5,19,5
und in den unten genannten lexikographischen Paralleltexten; eine andere
Erklärung liefert Strab. 15,1,29, und vgl. auch Gell. 5,2,1; vgl. Kroll 1977,
86-7 Anm. 14). Als Beleg dafür, dass einige thessalische Pferde βουκέφαλοι
genannt wurden, folgen zwei Fragmente aus Aristophanes’ Anagyros (fr. 42
und 43), aus denen tatsächlich hervorzugehen scheint, dass βουκέφαλος als
Bezeichung für Pferde verwendet wurde, ohne dass aber explizit von einer
thessalischen Herkunft die Rede wäre (aus Thessalien stammte allerdings das
Pferd Alexanders d. Gr., vgl. Kroll 1977, 87 Anm. 14).
Vgl. Hesych. ß 900 βουκέφαλος· 'ίππος έγκεχαραγμένον έχων τοΐς ίσχίοις
βούκρανον. καί ό Αλεξάνδρου 'ίππος, άφ’ οΰ πόλιν έν Τνδοϊς κτίσαι λέγεται,
Phot, σ 62 (= Ael. Dion, σ 6) σαμφόρας· 'ίππος χαρακτήρα έχων έγκεκαυμέ-
νον σίγμα, ώς κοππατίας καί βουκέφαλος, Schol. Ar. Nub. 23 (~ Sud. κ 2055)
τον κοππατίαν: κοππατίας 'ίππους έκάλουν οίς έγκεχάρακτο τό κ („debuit
q“ Kassel/Austin ad Ar. fr. 43) στοιχεΐον, ώς σαμφόρας τούς έγκεχαραγ-
μένους τό σ (...). αί δέ χαράξεις αύται καί μέχρι τού νυν σώζονται έπί τοΐς
'ίπποις. (...) τινές δέ κοππατίαν έξηγήσαντο τον κόπτοντα καί κοιλαίνοντα
ταΐς όπλαϊς τό έδαφος, ούδέν όντως υποτιθέμενοι· ουδέ γάρ βουκεφάλους
'ίππους καλούμεν διά τό μορφήν τοιαύτην αυτούς έχειν, άλλά διά τό ούτως
έγκεχαράχθαι, ώς οίμαι καί Αλεξάνδρου τού Μακεδόνος 'ίππος ήν, ού τελευ-
τήσαντος Αλεξάνδρειαν έκτισεν, έντάφιον αύτώ τής άρετής χάριν οριζόμενος
πόλιν (und zu σαμφόρας auch Athen. 11,467b [mit Ar. Nub. 122], Hesych. σ
155, Schol. Ar. Nub. 122b, Schol. Ar. Eq. 603b ~ Sud. σ 85, zu κοππατίας auch
Hesych. κ 3561 κοππατίας· 'ίππος κεκαυμένος, έντετυπωμένον έχων σημεΐον
τό κόππα, ό έστι άπεστραμμένον ρ, Phot, κ 942 κοππατίας· 'ίππος σημεΐον
έχων κόππα).
Textgestalt Kassel/ Austin übernehmen Dindorfs Korrektur des überliefer-
ten κλαΐ’ zu κλά’ (unter Hinweis auf Ar. Ach. 1032, wo die Hss. überwie-
gend κλάε überliefern). Dafür spricht die Überlieferungslage: Die Hss. des
Aristophanes haben überwiegend, die Papyri des Menander ausschließlich
die spezifisch attische Form mit κλα-,77 und die Beispiele mit κλαι- in Hss. des
77 Hier die Belege in der Komödie für die Formen des Präsensstamms von einfachem
κλάω/ κλαίω (ohne Komposita), unter Angabe der jeweiligen Überlieferungs-
varianten (sofern in den Editionen vermerkt): Cratin. fr. 309 (κλάων), Pherecr.
fr. 181 (κλάομεν), Eup. fr. 99,110 (κλάοντα), 268,40 (κλαίειν), Phryn. com. fr. 15,2
(έκλαιεν, korrupt: έκλαεν Dindorf), Ar. Ach. 822 (κλαίων R: κλάων act). 827
(κλαίων R: κλάων act). 1032 (κλαϊε tAld: κλάε Rac). 1131 (κλαίειν Aid: κλάειν
d), Eq. 12 (κλάειν). 433 (κλάειν), Nub. 58 (κλάης). 1155 (κλάετ’). 1415 (κλάου-
σι, κλάειν). 1418 (κλάειν). 1439 (κλάειν), Vesp. 179 (κλάεις). 392 (κλάοντα). 440
243
neben alternativen Erklärungen - auch bei Plin. NH 8,154, Arr. Anab. 5,19,5
und in den unten genannten lexikographischen Paralleltexten; eine andere
Erklärung liefert Strab. 15,1,29, und vgl. auch Gell. 5,2,1; vgl. Kroll 1977,
86-7 Anm. 14). Als Beleg dafür, dass einige thessalische Pferde βουκέφαλοι
genannt wurden, folgen zwei Fragmente aus Aristophanes’ Anagyros (fr. 42
und 43), aus denen tatsächlich hervorzugehen scheint, dass βουκέφαλος als
Bezeichung für Pferde verwendet wurde, ohne dass aber explizit von einer
thessalischen Herkunft die Rede wäre (aus Thessalien stammte allerdings das
Pferd Alexanders d. Gr., vgl. Kroll 1977, 87 Anm. 14).
Vgl. Hesych. ß 900 βουκέφαλος· 'ίππος έγκεχαραγμένον έχων τοΐς ίσχίοις
βούκρανον. καί ό Αλεξάνδρου 'ίππος, άφ’ οΰ πόλιν έν Τνδοϊς κτίσαι λέγεται,
Phot, σ 62 (= Ael. Dion, σ 6) σαμφόρας· 'ίππος χαρακτήρα έχων έγκεκαυμέ-
νον σίγμα, ώς κοππατίας καί βουκέφαλος, Schol. Ar. Nub. 23 (~ Sud. κ 2055)
τον κοππατίαν: κοππατίας 'ίππους έκάλουν οίς έγκεχάρακτο τό κ („debuit
q“ Kassel/Austin ad Ar. fr. 43) στοιχεΐον, ώς σαμφόρας τούς έγκεχαραγ-
μένους τό σ (...). αί δέ χαράξεις αύται καί μέχρι τού νυν σώζονται έπί τοΐς
'ίπποις. (...) τινές δέ κοππατίαν έξηγήσαντο τον κόπτοντα καί κοιλαίνοντα
ταΐς όπλαϊς τό έδαφος, ούδέν όντως υποτιθέμενοι· ουδέ γάρ βουκεφάλους
'ίππους καλούμεν διά τό μορφήν τοιαύτην αυτούς έχειν, άλλά διά τό ούτως
έγκεχαράχθαι, ώς οίμαι καί Αλεξάνδρου τού Μακεδόνος 'ίππος ήν, ού τελευ-
τήσαντος Αλεξάνδρειαν έκτισεν, έντάφιον αύτώ τής άρετής χάριν οριζόμενος
πόλιν (und zu σαμφόρας auch Athen. 11,467b [mit Ar. Nub. 122], Hesych. σ
155, Schol. Ar. Nub. 122b, Schol. Ar. Eq. 603b ~ Sud. σ 85, zu κοππατίας auch
Hesych. κ 3561 κοππατίας· 'ίππος κεκαυμένος, έντετυπωμένον έχων σημεΐον
τό κόππα, ό έστι άπεστραμμένον ρ, Phot, κ 942 κοππατίας· 'ίππος σημεΐον
έχων κόππα).
Textgestalt Kassel/ Austin übernehmen Dindorfs Korrektur des überliefer-
ten κλαΐ’ zu κλά’ (unter Hinweis auf Ar. Ach. 1032, wo die Hss. überwie-
gend κλάε überliefern). Dafür spricht die Überlieferungslage: Die Hss. des
Aristophanes haben überwiegend, die Papyri des Menander ausschließlich
die spezifisch attische Form mit κλα-,77 und die Beispiele mit κλαι- in Hss. des
77 Hier die Belege in der Komödie für die Formen des Präsensstamms von einfachem
κλάω/ κλαίω (ohne Komposita), unter Angabe der jeweiligen Überlieferungs-
varianten (sofern in den Editionen vermerkt): Cratin. fr. 309 (κλάων), Pherecr.
fr. 181 (κλάομεν), Eup. fr. 99,110 (κλάοντα), 268,40 (κλαίειν), Phryn. com. fr. 15,2
(έκλαιεν, korrupt: έκλαεν Dindorf), Ar. Ach. 822 (κλαίων R: κλάων act). 827
(κλαίων R: κλάων act). 1032 (κλαϊε tAld: κλάε Rac). 1131 (κλαίειν Aid: κλάειν
d), Eq. 12 (κλάειν). 433 (κλάειν), Nub. 58 (κλάης). 1155 (κλάετ’). 1415 (κλάου-
σι, κλάειν). 1418 (κλάειν). 1439 (κλάειν), Vesp. 179 (κλάεις). 392 (κλάοντα). 440