DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.33311#0057
Des Athanasius Werk über das Leben des Antonius.
57
der άσκησις die freiwillige άπόταξις, vgl. cap. 12,2 p. 934,3: πάση
διαπρέψας άρετη, ά π ο τ ά ξ ε ι καί καταφρονήσει τ ο ΰ β ί ο υ , τής
ούσίας είς ένδεεΐς κοινωνία, κοσμικών έλπίδων όλιγωρία, φ ι λ ο σ ό φ ω
πολιτείακα,Ι ά σ κ ή σ ε f μάλιστα δέ παρά τούς κα-Β· 5 ήμας πάντας
διέπρεπεν τή περΐ τά Β-εΐα λόγια γνησιωτάτη σπουδή άτρύτω τε περ'ι
ά πρού-Βετο φιλοπονία, 1 καί τή περί τούς προσήκοντας καί πάντας
τούς αύτω πλησιάζοντας ώ φ ε λ ε ί α* ού τά λοιπά τ ή ς ά ρ ε τ ή ς
κατορθώματα... έν τρισίν ήδη πρότερον ύπομνήμασι παραδεδώ-
καμεν. Man darf wohl sagen: hätten wir diese Schrift über Pamphilus
noch, so würden wir in der Schilderung des freien Asketen alle
Züge und Worte der Mönchsliteratur des vierten uncl beginnenden
fünften Jahrhunderts wiederfinden. Natürlich ist άσκητής auch
hier feste Standesbezeichnung, vgl. 931,1 Πέτρος άσκητής und 919,12
αύτοπαρθ-ένους άσκητρίας. Dies leitet von selbst zu dem Begriff
des άποστολικος βίος in der Kirchengeschichte, der schon in der Be-
schreibung des Origenes 2 durchschimmert. Die Therapeuten
Philos hält Eusebius bekanntlich für Judenchristen, die Marcus
bekehrt hat, und folgert dies daraus, daß die Beschreibung ganz
auf die'Asketen’ seiner Zeitpasse, II 17,2 p. 142,5 Schw.: άλλάκαίτον
βίον τ ώ v π α ρ’ ή μ ΐ ν ά σ κ η τ ώ ν ώς ένι μάλιστα άκριβέστατα
ιστορών γένοιτ’ άν έκδηλος ούκ είδώς μόνον, άλλά καί άποδεχόμενος
έκΤειάζων τε καί σεμνύνων τούς κατ’ αύτον άποστολικούς άνδρας
(vgl. 156,12). In dem Einzelnachweis führt er aus p. 142,22: όμως
δ’ούν έν προύτοις τήν άπόταξιν αύτοΐς τής ούσίας μαρτυρεΐ 3, φάσκων
άρχομένους φιλοσοφεΐν έξίστασΤαι τοΐς προσήκουσιν τών ύπαχρόν-
των, έπειτα πάσαις άποταξαμένους ταΐς τοΰ βίου φρον-
τ ί σ ι ν 4 5 6 έξω τειχών προελ-9-όντας έν μοναγρίοις καί κήποις τάς διατριβάς
ποιεΐσΤαι 5, τάς έκ τών άνομοίων έπιμιξίας άλυσιτελεΐς καί βλαβεράς
εύ είδότας. Selbständig fügt er dann hinzu: τών κατ’ έκεΐνο καιροΰ
τοΰΤ’, ώς είκός, έπιτελούντων, έκθ-ύμω καί Τερμοτάτγ] πίστει τον π ρ ο -
φ ητ ικ ο ν ζηλοΰν άσκούντων β ί ο ν. Sie ahmten — so fährt er fort —
damals den Propheten nach 6: aber die Apostel haben es genau
1 Es ist immer die unlösliche Einheit.
2 Hist. eccl. YI 3, 10; vgl. oben S. 54 A. 3.
3 Philo οταν οδν έκστώσί, τ<ών ούσιών. Eusebius will das technische Wort
einsetzen, weil es seinen Lesern den Beweis gibt.
4 Philo nur: ύπ’ ούδενός ετι δελεαζόμενοι.
5 Philos Worte έρημίαν μεταδιώκοντες läßt Eusebius fort.
6 Als Nachahmer des Elias wird auch der 'Mönch’ seit Athanasius
immer bezeichnet, selbst wenn die unmittelbaren Yergleichspunkte so schwach
sind wie in dem lehrreichen Kapitell4 derHistoriaLausiaca (p. 38,17 Butler).
57
der άσκησις die freiwillige άπόταξις, vgl. cap. 12,2 p. 934,3: πάση
διαπρέψας άρετη, ά π ο τ ά ξ ε ι καί καταφρονήσει τ ο ΰ β ί ο υ , τής
ούσίας είς ένδεεΐς κοινωνία, κοσμικών έλπίδων όλιγωρία, φ ι λ ο σ ό φ ω
πολιτείακα,Ι ά σ κ ή σ ε f μάλιστα δέ παρά τούς κα-Β· 5 ήμας πάντας
διέπρεπεν τή περΐ τά Β-εΐα λόγια γνησιωτάτη σπουδή άτρύτω τε περ'ι
ά πρού-Βετο φιλοπονία, 1 καί τή περί τούς προσήκοντας καί πάντας
τούς αύτω πλησιάζοντας ώ φ ε λ ε ί α* ού τά λοιπά τ ή ς ά ρ ε τ ή ς
κατορθώματα... έν τρισίν ήδη πρότερον ύπομνήμασι παραδεδώ-
καμεν. Man darf wohl sagen: hätten wir diese Schrift über Pamphilus
noch, so würden wir in der Schilderung des freien Asketen alle
Züge und Worte der Mönchsliteratur des vierten uncl beginnenden
fünften Jahrhunderts wiederfinden. Natürlich ist άσκητής auch
hier feste Standesbezeichnung, vgl. 931,1 Πέτρος άσκητής und 919,12
αύτοπαρθ-ένους άσκητρίας. Dies leitet von selbst zu dem Begriff
des άποστολικος βίος in der Kirchengeschichte, der schon in der Be-
schreibung des Origenes 2 durchschimmert. Die Therapeuten
Philos hält Eusebius bekanntlich für Judenchristen, die Marcus
bekehrt hat, und folgert dies daraus, daß die Beschreibung ganz
auf die'Asketen’ seiner Zeitpasse, II 17,2 p. 142,5 Schw.: άλλάκαίτον
βίον τ ώ v π α ρ’ ή μ ΐ ν ά σ κ η τ ώ ν ώς ένι μάλιστα άκριβέστατα
ιστορών γένοιτ’ άν έκδηλος ούκ είδώς μόνον, άλλά καί άποδεχόμενος
έκΤειάζων τε καί σεμνύνων τούς κατ’ αύτον άποστολικούς άνδρας
(vgl. 156,12). In dem Einzelnachweis führt er aus p. 142,22: όμως
δ’ούν έν προύτοις τήν άπόταξιν αύτοΐς τής ούσίας μαρτυρεΐ 3, φάσκων
άρχομένους φιλοσοφεΐν έξίστασΤαι τοΐς προσήκουσιν τών ύπαχρόν-
των, έπειτα πάσαις άποταξαμένους ταΐς τοΰ βίου φρον-
τ ί σ ι ν 4 5 6 έξω τειχών προελ-9-όντας έν μοναγρίοις καί κήποις τάς διατριβάς
ποιεΐσΤαι 5, τάς έκ τών άνομοίων έπιμιξίας άλυσιτελεΐς καί βλαβεράς
εύ είδότας. Selbständig fügt er dann hinzu: τών κατ’ έκεΐνο καιροΰ
τοΰΤ’, ώς είκός, έπιτελούντων, έκθ-ύμω καί Τερμοτάτγ] πίστει τον π ρ ο -
φ ητ ικ ο ν ζηλοΰν άσκούντων β ί ο ν. Sie ahmten — so fährt er fort —
damals den Propheten nach 6: aber die Apostel haben es genau
1 Es ist immer die unlösliche Einheit.
2 Hist. eccl. YI 3, 10; vgl. oben S. 54 A. 3.
3 Philo οταν οδν έκστώσί, τ<ών ούσιών. Eusebius will das technische Wort
einsetzen, weil es seinen Lesern den Beweis gibt.
4 Philo nur: ύπ’ ούδενός ετι δελεαζόμενοι.
5 Philos Worte έρημίαν μεταδιώκοντες läßt Eusebius fort.
6 Als Nachahmer des Elias wird auch der 'Mönch’ seit Athanasius
immer bezeichnet, selbst wenn die unmittelbaren Yergleichspunkte so schwach
sind wie in dem lehrreichen Kapitell4 derHistoriaLausiaca (p. 38,17 Butler).