DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.38927#0060
60
Gerhard Ritter:
gießung der Seele in den Leib in ihr geschaffen. Anima per actus
voluntarie elicitos, ad quos inclinat talis habitus, fit formaliter
mala, et talis modus loquendi est conformis multum dictis b. Augu-
stini et antiquorum, secundum tarnen yiam modernorum semper
salva veritate fidei videtur probabiliter dici, quod fomes peccati
non esset quid ex parte anime, sed ex parte corporis.
Zur Erläuterung wird dar gelegt, daß der Intellekt, an sich auf
intelligibilia, nicht sensualia gerichtet, dennoch propter idemptitatem
essentialem intellectus et sensus bewegt werden kann ad delecta-
cionem ex delectacione sensuali. Habet autem intellectus volun-
tatem liberam, qua potest veile et non veile delectari. In statu ergo
innocencie fuit homini data iusticia originalis, qua moderate de-
lectabatur sensus et qua prompte intus potuerit veile non delectari,
dum cognosceret delectari esse contra divinum preceptum. Privatus
est ergo homo primus per peccatum originale iusticia, et sensus
delectatur secundum suam naturam, et intus non est adeo promptus
veile non delectari, et sic fomes peccati potest dici esse ex parte
ipsius corporis et non est aliud, quam naturalis delectacio sensus
in suis obiectis, inquantum ipsa nata est movere intellectum sive
voluntatem contra racionem et preceptum divinum.
Ex quo patet, quod fomes non est peccatum nec pena peccati,
quia est naturalis, dicitur tarnen peccati fomes, quod ex ipso fomite
sepius motive et obiective accidit peccatum in voluntate. Et
secundum hoc dicendum est ad primum, quod tangitur in questi-
one: quod fomes peccati traducitur cum corpore seminaliter et
potentialiter. Semen enim, quod est in potentia ad vitam sensi-
tivam, eciam est potentia habere talem naturalem declinationem
ad sensibilia tamquam obiecta, que declinatio nata est movere
voluntatem contra preceptum divinum. Ad secundum autem res-
pondetur: quod quia anima infunditur corpori iam disposito et
habenti iam in potentia fomitem, ex fomite dicitur esse in anima
peccatum originale, non quod fomes sit causa illius peccati, quod
hoc peccatum nichil est nec habet causam nisi actuale pec-
catum primi parentis. Sequitur correlarie, quod'corpus non habet
aliquam positivam maculam, que sit fomes peccati, nec aliam
qualemcumque viciosam, propter quam anima, cum infunditur,
realiter et positive maculatur.
Fol. 120t: Circa dist. 32 dubitatur: quomodo per baptismum
dimittatur originale peccatum. Da die Erbsünde nur eine privatio
seu carentia iusticie originalis darstellt, letztere aber in der Taufe
Gerhard Ritter:
gießung der Seele in den Leib in ihr geschaffen. Anima per actus
voluntarie elicitos, ad quos inclinat talis habitus, fit formaliter
mala, et talis modus loquendi est conformis multum dictis b. Augu-
stini et antiquorum, secundum tarnen yiam modernorum semper
salva veritate fidei videtur probabiliter dici, quod fomes peccati
non esset quid ex parte anime, sed ex parte corporis.
Zur Erläuterung wird dar gelegt, daß der Intellekt, an sich auf
intelligibilia, nicht sensualia gerichtet, dennoch propter idemptitatem
essentialem intellectus et sensus bewegt werden kann ad delecta-
cionem ex delectacione sensuali. Habet autem intellectus volun-
tatem liberam, qua potest veile et non veile delectari. In statu ergo
innocencie fuit homini data iusticia originalis, qua moderate de-
lectabatur sensus et qua prompte intus potuerit veile non delectari,
dum cognosceret delectari esse contra divinum preceptum. Privatus
est ergo homo primus per peccatum originale iusticia, et sensus
delectatur secundum suam naturam, et intus non est adeo promptus
veile non delectari, et sic fomes peccati potest dici esse ex parte
ipsius corporis et non est aliud, quam naturalis delectacio sensus
in suis obiectis, inquantum ipsa nata est movere intellectum sive
voluntatem contra racionem et preceptum divinum.
Ex quo patet, quod fomes non est peccatum nec pena peccati,
quia est naturalis, dicitur tarnen peccati fomes, quod ex ipso fomite
sepius motive et obiective accidit peccatum in voluntate. Et
secundum hoc dicendum est ad primum, quod tangitur in questi-
one: quod fomes peccati traducitur cum corpore seminaliter et
potentialiter. Semen enim, quod est in potentia ad vitam sensi-
tivam, eciam est potentia habere talem naturalem declinationem
ad sensibilia tamquam obiecta, que declinatio nata est movere
voluntatem contra preceptum divinum. Ad secundum autem res-
pondetur: quod quia anima infunditur corpori iam disposito et
habenti iam in potentia fomitem, ex fomite dicitur esse in anima
peccatum originale, non quod fomes sit causa illius peccati, quod
hoc peccatum nichil est nec habet causam nisi actuale pec-
catum primi parentis. Sequitur correlarie, quod'corpus non habet
aliquam positivam maculam, que sit fomes peccati, nec aliam
qualemcumque viciosam, propter quam anima, cum infunditur,
realiter et positive maculatur.
Fol. 120t: Circa dist. 32 dubitatur: quomodo per baptismum
dimittatur originale peccatum. Da die Erbsünde nur eine privatio
seu carentia iusticie originalis darstellt, letztere aber in der Taufe