62
Gerhard Ritter:
Ferner: Licet predestinacio et reprobacio ab eterno existentes
nullam habeant fallibilitatem, individualiter (?) tarnen in predesti-
natis et reprobatis ad merendum vel demerendurn nullam efficiunt
necessitatem.
4. ■Von Gnade und V er dienst.
Fol. 117v: Circa dist. 27 dubitatur primo: utrum gracia sit
virtus vel opus virtutis.
Antwort: Gracia est Virtus et habet racionem habitus et non
est opus virtutis. Sciendum tarnen est, quod quadam generali
racione eciam opus virtutis, quod facit voluntas mediante gracia,
potest dici gracia, quia gratum deo facit inquantum tarnen elicitum
est mediante illa qualitate a deo solo infusa.
Folgt Unterscheidung von fides, spes und caritas als habitus
infusi und als habitus acquisiti.
Dubitatur secundo, utrum quis possit aliquam graciam mereri.
Antwort: Nullus potest mereri graciam primam1. Denn:
1. omnis actus precedens graciam est omnino finitus, gracia autem
prima est quoddammodo infinita, . . . quod gracia facit homi-
nem dignum infinito bono . . .
2. repugnat gracie, quod sit premium alicuius meriti, sed ipsa
debet esse ratio meriti alicuius premii recipiendi . . .
Dubitatur tertio, utrum quis mereatur vitam eternam ex con-
digno vel solum ex congruo.
Antwort: Dicunt multi doctores, quod solum meremur ex con-
gruo . - quia inter vitam eternam et meritum nulla est equali-
tas . B. Thomas dicit, quod etiam ex condigno mereamur vitam
eternam . Nam ibi est equalitas proporcionis, licet non equalitas
quantitatis, habent namque vita eterna et gratia, que in via est
forma meriti, consimilem proporcionem tarn ad deum dantem quam
ad hominem recipientem. Ad deum namque dantem sic, quod non
est maius deo dare eternam vitam, quam quodcumque temporale
modicum bonum. Ad hominem recipientem sic, quod tarn gracia
quam vita eterna est super condicionem naturalem hominis etc.
Damit bricht die Erörterung ab; eine eigene Antwort wird nicht
versucht.
Fol. 118v: Circa dist. 28 dubitatur (primo), utrum sine adiutorio
dei speciali aliquod bonum opus possit fieri ab hominis libero arbitrio.
Folgt zunächst UnterScheidung zwischen concursus generalis und
c. specialis dei
1 h. e. gracia, quam deus dat alicui non habenti graciam; secunda:
.quam deus dat alicui iam habenti graciam.
Gerhard Ritter:
Ferner: Licet predestinacio et reprobacio ab eterno existentes
nullam habeant fallibilitatem, individualiter (?) tarnen in predesti-
natis et reprobatis ad merendum vel demerendurn nullam efficiunt
necessitatem.
4. ■Von Gnade und V er dienst.
Fol. 117v: Circa dist. 27 dubitatur primo: utrum gracia sit
virtus vel opus virtutis.
Antwort: Gracia est Virtus et habet racionem habitus et non
est opus virtutis. Sciendum tarnen est, quod quadam generali
racione eciam opus virtutis, quod facit voluntas mediante gracia,
potest dici gracia, quia gratum deo facit inquantum tarnen elicitum
est mediante illa qualitate a deo solo infusa.
Folgt Unterscheidung von fides, spes und caritas als habitus
infusi und als habitus acquisiti.
Dubitatur secundo, utrum quis possit aliquam graciam mereri.
Antwort: Nullus potest mereri graciam primam1. Denn:
1. omnis actus precedens graciam est omnino finitus, gracia autem
prima est quoddammodo infinita, . . . quod gracia facit homi-
nem dignum infinito bono . . .
2. repugnat gracie, quod sit premium alicuius meriti, sed ipsa
debet esse ratio meriti alicuius premii recipiendi . . .
Dubitatur tertio, utrum quis mereatur vitam eternam ex con-
digno vel solum ex congruo.
Antwort: Dicunt multi doctores, quod solum meremur ex con-
gruo . - quia inter vitam eternam et meritum nulla est equali-
tas . B. Thomas dicit, quod etiam ex condigno mereamur vitam
eternam . Nam ibi est equalitas proporcionis, licet non equalitas
quantitatis, habent namque vita eterna et gratia, que in via est
forma meriti, consimilem proporcionem tarn ad deum dantem quam
ad hominem recipientem. Ad deum namque dantem sic, quod non
est maius deo dare eternam vitam, quam quodcumque temporale
modicum bonum. Ad hominem recipientem sic, quod tarn gracia
quam vita eterna est super condicionem naturalem hominis etc.
Damit bricht die Erörterung ab; eine eigene Antwort wird nicht
versucht.
Fol. 118v: Circa dist. 28 dubitatur (primo), utrum sine adiutorio
dei speciali aliquod bonum opus possit fieri ab hominis libero arbitrio.
Folgt zunächst UnterScheidung zwischen concursus generalis und
c. specialis dei
1 h. e. gracia, quam deus dat alicui non habenti graciam; secunda:
.quam deus dat alicui iam habenti graciam.