DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.26784#0357
Constitutiones (Statuten) für Tangermünde von 1580.
337
2. Hisce dictis duobus diebus quilibet fratrum
satis tempestive, circiter horam nimirum nonam
matutinam, etiam non vocatus aderit, & comparebit
Tangermundae in templo, ad faciendas initio ad
Deum preces et ad audiendum ipsius verbum.
3. Si quis tarde venerit, grosso argenteo
mulctabitur.
4. Si quis vero a Synodo prorsus emanserit,
duobus florenis mulctabitur, nisi forte justam ema-
nendi causam habuerit, quam tamen certo nuncio
significabit, cum literis quidem una missis.
5. Si quis forte causam emansionis falsam
praetenderit, falsitatisque postea convictus fuerit,
tres florenos numerabit.
6. Emanens, etiamsi iustam causam habeat
aut praetendat, mittat tamen una cum literis ex-
cusatoriis quartam floreni partem ad communem
fiscum.
7. Si quis autem post primam, secundam, aut
ad secundam, aut ad summum tertiam admonitio-
nem utique emanserit, is quasi Schismaticus, semet-
ipsum ab hoc pio conuentu separans, habebitur,
atque etiam prout domino Seniori et fratribus visum
fuerit, coram Consistorio accusabitur. Si vero
poenitentiam egerit, recipietur, iudicio tamen de
irroganda mulcta, domino Seniori et caeteris fra-
tribus relicto. Atque hic articulus de aliis quo-
que contumaciis intelligendus erit.
8. Conuentu fratrum loco consueto facto, pie
de rebus piis ac fraterne conferetur, et more Dia-
lectico de certa quadam materia theologica dispu-
tabitur.
9. Locus autem communis, de quo in proximo
futuro conuentu disseretur, statim finito colloquio
a Seniore nuncupetur.
10. Finito autem fraterno illo colloquio, orn-
nes pastores in domo Senioris maneant, ibique
cibum sumant; si vero quis ibidem se morosum
aut incivilem gesserit, aut blasphemando, maledi-
cendo, sive alio quocunque modo, cuiquam scan-
dalo fuerit, is pro ratione delicti sui commissi,
ex consensu Domini Senioris aliorumque fratrum,
poena pecuniaria mulctabitur.
11. Si quis vel ante, vel post convivium in-
salutatis fratribus, seu absque venia discesserit,
duos grossos argenteos pro mulcta numerabit, et
utique quartam floreni partem in sumptus con-
tribuet.
12. Si quoque aliquis ea, quae in conventu,
aut in convivio acta vel facta, sive conclusa fue-
rint, divulgaverit, et aliis occasionem scandali vel
calumniandi praebuerit, dimidium Joachimicum
pro mulcta dabit.
13. Si quis fratrum locum mutare voluerit,
is id ipsum in tali fratrum congressu toti con-
sessui significabit, ut de omnium consilio hoc fiat.
Atque si quis ita locum mutans in hac Dioecesi
Sehling, Kirchenordnungen. III.
manserit, dimidiam Taleri partem, si vero penitus
discedere voluerit, integrum Talerum in communem
fiscum deponat.
14. Placuit etiam tam Domino Superinten-
denti, quam caeteris fratribus omnibus, ut quilibet
novitius Pastor, pro introitu (ut ita dicitur) ad
Ministerium, contribuat dimidium Joachimicum.
15. Conducibile quoque et ad aedificationem
ut plurimum prodesse posse visum est, ut quilibet
frater alterius fratris diligentem rationem habeat,
atque si forte in officio suo negligens fuerit, aut
in moribus inordinate se gesserit, quo Ministerium
male audire faciat, ut iidem talia toti coetui signi-
ficent palam, idque absque omni odio et aemula-
tionis studio, saltem ex zelo pietatis ac futurae
emendationis.
16. Et si quis hac ratione accusatus, et aut
negligentiae, aut alicujus delicti, sive errati con-
victus fuerit, is pro arbitrio totius fraternitatis
mulctabitur.
17. Econtra si quis aliquem falso, vel ex in-
vidia seu odio et aemulatione accusaverit, et erra-
tum sive commissum non liquidaverit, is eandem
poenam, quae pro tali delicto constituenda fuisset,
aut etiam majorem, prout visum fuerit, luet atque
dependet.
18. Receptum quoque est a tota fraternitate
dioecesi Tangermundensi addicta, ut semper unus
aliquis fratrum villanorum ordine et successive illo
ipso die examinis vel conventus de illo ipso loco
communi seu materia, de qua constituendum erit
colloquium, Tangermundae in in summo templo
habeat concionem, ut specimen aliquod suae eru-
ditionis exhibeat, et quisque auditorum sciat, de
quanam materia, vel loco communi in illa Synodo
tractabitur.
19. Si quis vero cum ordo ipsum tetigerit,
concionari recusaverit, vel contumaciter emanserit,
dependet pro mulcta tres taleros.
20. Si vero quis casu inopinato, ut morbo,
vel alia inevitabili necessitate impeditus, ad con-
ventum venire non potuerit, nec vel literis, vel
per vicinum se excusaverit, causamque emansionis
satis tempestive significaverit, quo concio proximo
vicino demandari possit, numerabit qualibet vice
in fiscum communem duos taleros.
21. Falsam autem emansionis causam prae-
tendentes, et falsitatis suae convicti, duplo mulcta-
buntur, perinde ut supra de emansione a conven-
tibus seu Synodis dictum est.
22. De Copulatione Vagantium ita sancitum
est, ut in posterum ea nullo modo fiat absque
consensu Senioris vel Domini Superintendentis, si
quis fratrum hac in re peccaverit, tres Taleros
pro mulcta dabit.
23. Insuper quoque in hoc conventu communi
consensu sancitum est, si quis fratrum a quopiam
43
337
2. Hisce dictis duobus diebus quilibet fratrum
satis tempestive, circiter horam nimirum nonam
matutinam, etiam non vocatus aderit, & comparebit
Tangermundae in templo, ad faciendas initio ad
Deum preces et ad audiendum ipsius verbum.
3. Si quis tarde venerit, grosso argenteo
mulctabitur.
4. Si quis vero a Synodo prorsus emanserit,
duobus florenis mulctabitur, nisi forte justam ema-
nendi causam habuerit, quam tamen certo nuncio
significabit, cum literis quidem una missis.
5. Si quis forte causam emansionis falsam
praetenderit, falsitatisque postea convictus fuerit,
tres florenos numerabit.
6. Emanens, etiamsi iustam causam habeat
aut praetendat, mittat tamen una cum literis ex-
cusatoriis quartam floreni partem ad communem
fiscum.
7. Si quis autem post primam, secundam, aut
ad secundam, aut ad summum tertiam admonitio-
nem utique emanserit, is quasi Schismaticus, semet-
ipsum ab hoc pio conuentu separans, habebitur,
atque etiam prout domino Seniori et fratribus visum
fuerit, coram Consistorio accusabitur. Si vero
poenitentiam egerit, recipietur, iudicio tamen de
irroganda mulcta, domino Seniori et caeteris fra-
tribus relicto. Atque hic articulus de aliis quo-
que contumaciis intelligendus erit.
8. Conuentu fratrum loco consueto facto, pie
de rebus piis ac fraterne conferetur, et more Dia-
lectico de certa quadam materia theologica dispu-
tabitur.
9. Locus autem communis, de quo in proximo
futuro conuentu disseretur, statim finito colloquio
a Seniore nuncupetur.
10. Finito autem fraterno illo colloquio, orn-
nes pastores in domo Senioris maneant, ibique
cibum sumant; si vero quis ibidem se morosum
aut incivilem gesserit, aut blasphemando, maledi-
cendo, sive alio quocunque modo, cuiquam scan-
dalo fuerit, is pro ratione delicti sui commissi,
ex consensu Domini Senioris aliorumque fratrum,
poena pecuniaria mulctabitur.
11. Si quis vel ante, vel post convivium in-
salutatis fratribus, seu absque venia discesserit,
duos grossos argenteos pro mulcta numerabit, et
utique quartam floreni partem in sumptus con-
tribuet.
12. Si quoque aliquis ea, quae in conventu,
aut in convivio acta vel facta, sive conclusa fue-
rint, divulgaverit, et aliis occasionem scandali vel
calumniandi praebuerit, dimidium Joachimicum
pro mulcta dabit.
13. Si quis fratrum locum mutare voluerit,
is id ipsum in tali fratrum congressu toti con-
sessui significabit, ut de omnium consilio hoc fiat.
Atque si quis ita locum mutans in hac Dioecesi
Sehling, Kirchenordnungen. III.
manserit, dimidiam Taleri partem, si vero penitus
discedere voluerit, integrum Talerum in communem
fiscum deponat.
14. Placuit etiam tam Domino Superinten-
denti, quam caeteris fratribus omnibus, ut quilibet
novitius Pastor, pro introitu (ut ita dicitur) ad
Ministerium, contribuat dimidium Joachimicum.
15. Conducibile quoque et ad aedificationem
ut plurimum prodesse posse visum est, ut quilibet
frater alterius fratris diligentem rationem habeat,
atque si forte in officio suo negligens fuerit, aut
in moribus inordinate se gesserit, quo Ministerium
male audire faciat, ut iidem talia toti coetui signi-
ficent palam, idque absque omni odio et aemula-
tionis studio, saltem ex zelo pietatis ac futurae
emendationis.
16. Et si quis hac ratione accusatus, et aut
negligentiae, aut alicujus delicti, sive errati con-
victus fuerit, is pro arbitrio totius fraternitatis
mulctabitur.
17. Econtra si quis aliquem falso, vel ex in-
vidia seu odio et aemulatione accusaverit, et erra-
tum sive commissum non liquidaverit, is eandem
poenam, quae pro tali delicto constituenda fuisset,
aut etiam majorem, prout visum fuerit, luet atque
dependet.
18. Receptum quoque est a tota fraternitate
dioecesi Tangermundensi addicta, ut semper unus
aliquis fratrum villanorum ordine et successive illo
ipso die examinis vel conventus de illo ipso loco
communi seu materia, de qua constituendum erit
colloquium, Tangermundae in in summo templo
habeat concionem, ut specimen aliquod suae eru-
ditionis exhibeat, et quisque auditorum sciat, de
quanam materia, vel loco communi in illa Synodo
tractabitur.
19. Si quis vero cum ordo ipsum tetigerit,
concionari recusaverit, vel contumaciter emanserit,
dependet pro mulcta tres taleros.
20. Si vero quis casu inopinato, ut morbo,
vel alia inevitabili necessitate impeditus, ad con-
ventum venire non potuerit, nec vel literis, vel
per vicinum se excusaverit, causamque emansionis
satis tempestive significaverit, quo concio proximo
vicino demandari possit, numerabit qualibet vice
in fiscum communem duos taleros.
21. Falsam autem emansionis causam prae-
tendentes, et falsitatis suae convicti, duplo mulcta-
buntur, perinde ut supra de emansione a conven-
tibus seu Synodis dictum est.
22. De Copulatione Vagantium ita sancitum
est, ut in posterum ea nullo modo fiat absque
consensu Senioris vel Domini Superintendentis, si
quis fratrum hac in re peccaverit, tres Taleros
pro mulcta dabit.
23. Insuper quoque in hoc conventu communi
consensu sancitum est, si quis fratrum a quopiam
43