Metadaten

Wolgast, Eike [Hrsg.]; Seebaß, Gottfried [Hrsg.]; Heidelberger Akademie der Wissenschaften [Hrsg.]; Kirchenrechtliches Institut der Evangelischen Kirche in Deutschland [Hrsg.]; Sehling, Emil [Begr.]
Die evangelischen Kirchenordnungen des XVI. Jahrhunderts (5. Band): Livland, Estland, Kurland, Mecklenburg, Freie Reichsstadt Lübeck mit Landgebiet und Gemeinschaftsamt Bergedorf, das Herzogthum Lauenburg mit dem Lande Hadeln, Hamburg mit Landgebiet — Leipzig: O.R. Reisland, 1913

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.27083#0367
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Kirchenordnung von 1531.

351

in Marien kerken, also doch dat me singe, dat de
predicke werde angefangen umme segers dre etc.
Des Viravendes.
Des sonnavendes tor vesper in Marien kerken,
wenn de lectien ute sindt, schal de superatten-
dente anheven einen düdeschen psalm, und dar
na predigen umme segers dre. Is dar nen super-
attendente, so do idt ein capellan. Balde wen
de predike ute is, schölen de scholekinder anheven
de latinischen litanien. Wenn de ute sind, so
singe me latinisch media vita unde lese dar up
eine latinische collecte, dar na benedicamus do-
minicale und slichtes nicht mehr.
So schal idt denne ock in den anderen kerken
geholden werden. Dar me nicht prediket, dar
schal me balde na den lectien de litanie an-
heven etc.
Wen idt överst ein ander hilligavent is vor
einem feste, so holt me de litanien nicht, sünder
magnificat mit einer antiphen unde collecta lati-
nisch, und wat dar mehr to vorordent is, gelick
alse des hilligen dages.
De predicanten schölen dat volk vormanen,
dat se, so welke bichten willen, kamen tor bicht
up dessen avent, balde na der vesper, so kan me
se des to bet underrichten, de des bedarven, dat
me einen iewelicken besondergen höre na not-
troft. Wente des anderen morgens na der ersten
prediken vor der andern, is idt nicht mögelick,
alle besündergen genochsam to hörende, des aven-
des to vorne hefft me mehr tidt, vor de ienen, de
sünderges trostes und underrichtinge bedarven etc.
De werkeldages prediken fro morgen.
Des mandages und sonnavendes fro morgens,
na gelegenheit der somer edder winter tidt, alse
de stunde vor dat gemeine gesinde des carspels
denen wil, schölen de capellane in allen parkerken
prediken edder utleggen den evangelisten Matheum,
und wen de ute is, Lucam, dar na wedder Mattheum.
Jo also na upsehende der pastoren, dat sülke
lectien vorstentlicken dem gemeinen gesinde werden
vorgedragen, dat sick de capellane nicht gedenken
mit ehrer kunst to bewisende, sonder vele lever
dem armen unvorstendigen volke to denende. Vor
und na sülker predicke schal de predicante an-
heven einen düdeschen psalm, dem volke to
singende, dar na nicht mehr.
De pastores schölen ock sülvest einmal in
der weken, fro morgen na gelegenheit alse ge-
secht is, in ehren kerken den catechismum pre-
digen vor dat gemeine gesinde, dat to arbeide
mot gan und vor alle andere.
Des dinxtedages de pastor to Sünte Egidies.

Des midwekens de pastor to Sünte Peter.
Des donredages de pastor to Sünte Jacobe
und denne sülvest ock de pastor tom döme.
Des fridages de pastor to unser leven frouwen.
To sülkem sermone schal de pastor vor und
na einen psalm dem volke anheven to singende,
nicht mehr da na.
To sevenen.
Van Simonis et Jude bet up purificationis to
achten, und süs up de ander tidt des ganzen
iares to sovenen schölen ock de pastores prediken
einmal de andern evangelisten, edder wat ut den
epistolen Pauli etc. vor dat volk, alse se sick
denne aver sülker lectien könen vordragen, edder
alse de superattendens en wert bevelende, to
nütte dem volke, besündergen, den de gerne in


wegen, na allen worden underrichtet sin. Dar
schölen de pastores upsehen, dat se des textes
wol war nemen und vören dewile nicht ander
degedinge. Idt were denne, dat andere notlicke
saken vorvillen, dem volke to denste.
Des dinxtedages de pastor to unser leven
frouwen.
Des midtwekens de pastor to Sünte Jacobe
und denne sülvest de pastor tom döme.
Des donderdages de superattendens to unser
lewen frouwen, edder ein capellan, so nein super-
attendens were.
Des fridages de pastor to Sünte Peter, und
denne sülvest de pastor to Sünte Egidien.
Up sülke dage, utgenamen den donredach,
wor de predige geschüt, schal de predicante vor
der predige anheven dem volke einen düdeschen
psalm. Overst balde na dem sermone schal dar
sin de pedagogus mit sinen kinderen, unde laten
lesen de düdeschen letanien, und singe dar na:
Midden wi im levende etc. Dar up lese ein
prester ein düdesch versikel und collecta. Dar up
singen de kinder benedicamus dominicale, so
darven se in der sülvigen kerken in dem dage
vor middage nicht mehr singen. Des donredages
överst schal me vor unde na der predicke einen
psalm edder sank mit dem volke singen, de
schölere överst schölen wönlick, uppe wönlicke
stunde singen etc.
De veer sundergen tide des catechismi.
Wowol, alse gesecht is, de catechismus, dat
is underrichtinge der tein gebade gades, des vader
unses, der sacramente, dörch de pastores und
capellane des ganzen iars werd geprediget. Doch
sind ock dar to bestemmet veer sunderge tide im
iare, dat sülck ock gehöret werde vam superatten-
denten aver de ganze stadt umme segers sevene,
 
Annotationen
© Heidelberger Akademie der Wissenschaften