DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.30457#0075
Homberger Kirchenordnung 1526
nisi alii episcopi intersint. [116] Dum episcopi, aut
visitatores, aut 13 electi, aut adiutores episcopo-
rum ordinantur, unus manus imponentium dicat:
Accipite spiritum sanetum50 etc. Dum vero aliis
manus imponuntur unus eorum dicat: Impleat
te Dominus spiritu suo, et erudiat cor tuum, illud-
que fide roboret, ut digne perficias ministerium, ad
quod electus es. Resp. Amen.
[117] In omni manuum impositione tandem di-
catur haec oratio ab eo, qui praeest ordinationi,
hoc praemittens: Dominus vobiscum. Resp.: Et
cum spiritu tuo. Oremus: Deus qui tuo spiritu et
verbo praecipis populos tuos regi, supplices te de-
precamur, ut his famulis tuis, supra quos invoca-
vimus nomen tuum sanctum, et in ipso nomine tuo
manus nostras imposuimus tui spiritus charismate
infundas, et da illis, ut digne, sancte, et ad gloriam
nominis tui ecclesiae tuae utilitatem impleant mini-
sterium, ad quod electi sunt per Dominum no-
strum Jesum Christum, filium tuum, qui tecum
regnat etc.
Si vero solus est, qui ordinatur, oratio in singu-
lari fiat. [118] Omnibus ordinationibus universi
utriusque sexus interesse poterunt, propter quod
vulgi lingua omnia fiant.
De visitatoribus eorumque ministerio
cap. 22
[119] Sanctus Rex Josaphat misit nonnullos per
omnes terras regni sui, ut quae in Dei cultu defor-
mata erant, iuxta legem reformarentur. 2. Paral.
17 [2. Chr. 17, 7-9]. Eius exemplo visum fuit spiri-
tui sancto u mittere in Principis Illustrissimi cor, et
nos verbo suo ad idem commonefacere, ut amodo
eligantur per anniversariam synodum in Hassia
tres pleni fide et spiritu sancto qui semel in anno
omnes Hessorum ecclesias visitent. Verum pro hoc
anno, ecclesiis nondum in Dei verbo institutis, pro
visitatoribus habebuntur, quos Princeps cum electis
synodi eligent. [120] Horum ministerium est pri-
mum ipsa anniversaria visitatio; deinde iudicare,
si electi ab ecclesiis in episcopos digni sunt, abiice-
re v praeterae indignos et dignos confirmare, sem-
perque iuvare ecclesias et illarum episcopos iuxta
verbum sanctum, ac modis omnibus agere, ut Dei
verbum et nostrae ordianationes, quas iuxta idem
verbum conscripsimus, observentur. [121] Quaeli-
bet ecclesia solvat impensas visitatorum ac mini-
strorum eorundem, nec ciborum delicias exigant,
sed iuxta Christi verbum manducent, quae eis ap-
ponuntur. Interdicimus autem eis in nomine Do-
mini, ne vel manuscula pro suo ministerio acci-
piant, scriptum est enim. Non accipias personam
et munera, quae excoecant oculos prudentum, et
mutant viam w iustorum [E.x 23, 8]. Item: Gratis
accepistis, gratis date [Mt. 10, 8], et qui diversum
fecerit, et sua functione et communione privetur, si
alicui ecclesiae res nota fuerit, quo casu ecclesia,
cui x nota est res, id significet ecclesiae civitatis sy-
nodalis, a qua tum deponatur, et alius eligatur.
Sed de his paulo ante diximus. Et quum impensae
hospitiorum pro muneribus haberi possint y, in epi-
scoporum domibus visitatores nullatenus hospiten-
tur, nisi ipsis episcopis pro impensis satisfiat. [122]
Interdicimus quoque eisdem cum Paulo 1. Tim. 5
(22) ne cuiquam facile et sine gravi iudicio manus
imponant, sed prius diligenter expendant, an tales
sint in episcopos electi, quales Paulus vult esse 1.
Tim. 3 (1 ff.) et ad Tit. 1 (7 ff.). Nihil expaves-
cant z abiicere indignos, et per id displicere homini-
bus, quod melius sit eos incidere in odia et manus
hominum, quam Dei.
De episcoporum electione, ordinatione,
provisione et aliis,
quae ad eos spectant
cap. 23
[123] Eligat quaevis ecclesia aut deponat episco-
pum suum, quod ad eam spectet iudicare de voce
pastorum. [124] Pro hoc veruntamen anno, et do-
nec verbo Dei instructae sunt ecclesiae, a Principe
clarissimo et visitatorum consilio episcopi vocentur,
instituantur aut deponantur, et literae ad id petan-
t imponunt u spiritus sanctus S v tertio abiicere w verba x cuique y et quia . . . possunt z epavescat
50 Vgl. die Kasseler Kirchenordnung (S. 127) und die Formel des Pontificale Romanum bei der Priesterweihe.
59
nisi alii episcopi intersint. [116] Dum episcopi, aut
visitatores, aut 13 electi, aut adiutores episcopo-
rum ordinantur, unus manus imponentium dicat:
Accipite spiritum sanetum50 etc. Dum vero aliis
manus imponuntur unus eorum dicat: Impleat
te Dominus spiritu suo, et erudiat cor tuum, illud-
que fide roboret, ut digne perficias ministerium, ad
quod electus es. Resp. Amen.
[117] In omni manuum impositione tandem di-
catur haec oratio ab eo, qui praeest ordinationi,
hoc praemittens: Dominus vobiscum. Resp.: Et
cum spiritu tuo. Oremus: Deus qui tuo spiritu et
verbo praecipis populos tuos regi, supplices te de-
precamur, ut his famulis tuis, supra quos invoca-
vimus nomen tuum sanctum, et in ipso nomine tuo
manus nostras imposuimus tui spiritus charismate
infundas, et da illis, ut digne, sancte, et ad gloriam
nominis tui ecclesiae tuae utilitatem impleant mini-
sterium, ad quod electi sunt per Dominum no-
strum Jesum Christum, filium tuum, qui tecum
regnat etc.
Si vero solus est, qui ordinatur, oratio in singu-
lari fiat. [118] Omnibus ordinationibus universi
utriusque sexus interesse poterunt, propter quod
vulgi lingua omnia fiant.
De visitatoribus eorumque ministerio
cap. 22
[119] Sanctus Rex Josaphat misit nonnullos per
omnes terras regni sui, ut quae in Dei cultu defor-
mata erant, iuxta legem reformarentur. 2. Paral.
17 [2. Chr. 17, 7-9]. Eius exemplo visum fuit spiri-
tui sancto u mittere in Principis Illustrissimi cor, et
nos verbo suo ad idem commonefacere, ut amodo
eligantur per anniversariam synodum in Hassia
tres pleni fide et spiritu sancto qui semel in anno
omnes Hessorum ecclesias visitent. Verum pro hoc
anno, ecclesiis nondum in Dei verbo institutis, pro
visitatoribus habebuntur, quos Princeps cum electis
synodi eligent. [120] Horum ministerium est pri-
mum ipsa anniversaria visitatio; deinde iudicare,
si electi ab ecclesiis in episcopos digni sunt, abiice-
re v praeterae indignos et dignos confirmare, sem-
perque iuvare ecclesias et illarum episcopos iuxta
verbum sanctum, ac modis omnibus agere, ut Dei
verbum et nostrae ordianationes, quas iuxta idem
verbum conscripsimus, observentur. [121] Quaeli-
bet ecclesia solvat impensas visitatorum ac mini-
strorum eorundem, nec ciborum delicias exigant,
sed iuxta Christi verbum manducent, quae eis ap-
ponuntur. Interdicimus autem eis in nomine Do-
mini, ne vel manuscula pro suo ministerio acci-
piant, scriptum est enim. Non accipias personam
et munera, quae excoecant oculos prudentum, et
mutant viam w iustorum [E.x 23, 8]. Item: Gratis
accepistis, gratis date [Mt. 10, 8], et qui diversum
fecerit, et sua functione et communione privetur, si
alicui ecclesiae res nota fuerit, quo casu ecclesia,
cui x nota est res, id significet ecclesiae civitatis sy-
nodalis, a qua tum deponatur, et alius eligatur.
Sed de his paulo ante diximus. Et quum impensae
hospitiorum pro muneribus haberi possint y, in epi-
scoporum domibus visitatores nullatenus hospiten-
tur, nisi ipsis episcopis pro impensis satisfiat. [122]
Interdicimus quoque eisdem cum Paulo 1. Tim. 5
(22) ne cuiquam facile et sine gravi iudicio manus
imponant, sed prius diligenter expendant, an tales
sint in episcopos electi, quales Paulus vult esse 1.
Tim. 3 (1 ff.) et ad Tit. 1 (7 ff.). Nihil expaves-
cant z abiicere indignos, et per id displicere homini-
bus, quod melius sit eos incidere in odia et manus
hominum, quam Dei.
De episcoporum electione, ordinatione,
provisione et aliis,
quae ad eos spectant
cap. 23
[123] Eligat quaevis ecclesia aut deponat episco-
pum suum, quod ad eam spectet iudicare de voce
pastorum. [124] Pro hoc veruntamen anno, et do-
nec verbo Dei instructae sunt ecclesiae, a Principe
clarissimo et visitatorum consilio episcopi vocentur,
instituantur aut deponantur, et literae ad id petan-
t imponunt u spiritus sanctus S v tertio abiicere w verba x cuique y et quia . . . possunt z epavescat
50 Vgl. die Kasseler Kirchenordnung (S. 127) und die Formel des Pontificale Romanum bei der Priesterweihe.
59