Studien zur Spätscholastik. III.
73
d) J oh. de Wesalici an Joh. de Lutra. 17.11. [1472].
Egregio viro magistro Johanni de Lutra Maguntiacensia pre-
dicatori domino sibi in Christo honorando Johannes de Wesalia
predicator Wormaciensis.
Summa veritate frui in salute pro salutacione! Dilecte in
Christo frater et amice honorandeque domine licentiate! Ad pale-
stram theoloyce conversacionis vos me vocastis cum sermonibus
tum etiam litteris vestris. In hac palestra duas mihi ascribitis theo-
ricas me veluti arma palestrica assumpsisse. Has veras esse pro-
fiteor secundum yeritates, quas modica mea intelligentia com-
prehendere potest. Scriptis autem vestris inquantum significant
mentem vestram mihi didici duas illas theoricas veras non esse
apud vos. Revera, quod secundum Aristotelem omnia vera con-
sonant, nulla, que apud vos vera sunt, apud me falsa erunt aut e
contrario. Si ergo putatis vestras affirmativas meis negativis contra-
dictorias veras esse, vobis manifestabit probatio, quam nondum
legi aut intellexi in scriptis vestris. Yolo enim vos nosse res, de
quibus disputamus, non esse tropicas aut morales, ut sufficiant
rhetorice persuasiones, verum sicut speculabiles divine et immuta-
biles, que requirunt demonstraciones ex veris cognitis procedentes.
Ad instar itaque Arestotilis primo Ethicorum dicentis: ,,Proximum
videtur et mansuetum persuadentem acceptare et rhetoricum
demonstrationis appetere“. Vos autem persuasionibus utimini rhe-
toricis contra meas theoricas, superis si scribitis: „Prime theorice
contradictorie, qui trita via incedere voluerit, quod persuasum est,
assenciet; neve illud, quod Salomon soli imprecatur [sibi], con-
veniat“ [etc.]. Viam tritam quam multi currunt secundum quod
dominus ait: „Spaciosa via, que ducit in perdicionem, et multi
sunt, qui intrant per eam“ Matth. 7* 1! Via autem ad veritates
speculabiles trita esse non potest, quod pauci currunt per eam.
Veritas enim in uno quasi puncto et medio est, cui rnulta sunt
contraria et extranea. Veritas enim est adequatio, que in indivisi-
bili consistit, inequalitas autem habet maius et minus. Adeo enim
in paucis est veritas, ut spiritus veritatis dicat per os Osee prophete:
„Non est veritas in terra“ Osee 42. Paucis esse veritatem multis
viis ostendere possem, sed transeo, quod vos idipsum sentire non
discredo.
a S versehentlich: Wesalia s. scr. profess. eccl. Wormac.
1 Mt. 7, 13.
2 Os. 4, 1.
73
d) J oh. de Wesalici an Joh. de Lutra. 17.11. [1472].
Egregio viro magistro Johanni de Lutra Maguntiacensia pre-
dicatori domino sibi in Christo honorando Johannes de Wesalia
predicator Wormaciensis.
Summa veritate frui in salute pro salutacione! Dilecte in
Christo frater et amice honorandeque domine licentiate! Ad pale-
stram theoloyce conversacionis vos me vocastis cum sermonibus
tum etiam litteris vestris. In hac palestra duas mihi ascribitis theo-
ricas me veluti arma palestrica assumpsisse. Has veras esse pro-
fiteor secundum yeritates, quas modica mea intelligentia com-
prehendere potest. Scriptis autem vestris inquantum significant
mentem vestram mihi didici duas illas theoricas veras non esse
apud vos. Revera, quod secundum Aristotelem omnia vera con-
sonant, nulla, que apud vos vera sunt, apud me falsa erunt aut e
contrario. Si ergo putatis vestras affirmativas meis negativis contra-
dictorias veras esse, vobis manifestabit probatio, quam nondum
legi aut intellexi in scriptis vestris. Yolo enim vos nosse res, de
quibus disputamus, non esse tropicas aut morales, ut sufficiant
rhetorice persuasiones, verum sicut speculabiles divine et immuta-
biles, que requirunt demonstraciones ex veris cognitis procedentes.
Ad instar itaque Arestotilis primo Ethicorum dicentis: ,,Proximum
videtur et mansuetum persuadentem acceptare et rhetoricum
demonstrationis appetere“. Vos autem persuasionibus utimini rhe-
toricis contra meas theoricas, superis si scribitis: „Prime theorice
contradictorie, qui trita via incedere voluerit, quod persuasum est,
assenciet; neve illud, quod Salomon soli imprecatur [sibi], con-
veniat“ [etc.]. Viam tritam quam multi currunt secundum quod
dominus ait: „Spaciosa via, que ducit in perdicionem, et multi
sunt, qui intrant per eam“ Matth. 7* 1! Via autem ad veritates
speculabiles trita esse non potest, quod pauci currunt per eam.
Veritas enim in uno quasi puncto et medio est, cui rnulta sunt
contraria et extranea. Veritas enim est adequatio, que in indivisi-
bili consistit, inequalitas autem habet maius et minus. Adeo enim
in paucis est veritas, ut spiritus veritatis dicat per os Osee prophete:
„Non est veritas in terra“ Osee 42. Paucis esse veritatem multis
viis ostendere possem, sed transeo, quod vos idipsum sentire non
discredo.
a S versehentlich: Wesalia s. scr. profess. eccl. Wormac.
1 Mt. 7, 13.
2 Os. 4, 1.