DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.39954#0059
Studien zur Kirchen- und Reichsreform des 15. Jahrhunderts.
51
omnium ecclesiarum ex devocione Romanorum principum facte
Romane ecclesie ita ad voluntatem cuiuslibet summi pontificis
immutantur in grandissimum dispendium tocius christianitatis, et
cum provisiones prelatorum, maxime archiepiscoporum, episcopo-
rum et abbatum monasteriorum et eciam aliorum inferiorum cum
omni puritate et gratis fieri deberent, ut notum est utique in iure
divino et humano, quare igitur tales provisiones mediante pecunia
fiunt et angariantur novi prelati precipue in Romana curia ad
faciendum stipulaciones et contractus super illis horribilibus iura-
mentis et penis formidabilioribus vestitos et roboratos, quod ubi-
que laici non auderent facere saltem bone consciencie, ymmo talia
cum audiunt, vehementissime dolent. Preterea iure cavetur, quod
non debet inde procedere iniuriarum occasio, unde iura nascuntur,
et rursus, si sua iura unicuique episcopo non servantur, quid aliud
est, quam ut ordo ecclesiasticus confundatur1 ? Et rursus papa
dicit: Honorem meum reputo, in quo nec fratres meos honorem
suum perdere cognosco etc. Set per reservaciones generales et
speciales sibi omnem disposicionem ecclesiasticam attrahere pro-
fecto est iuri et honori fratrum suorum [et] capitulorum fortiter
derogare etc.
Ex quibus elicitur, quod nunquam aliquod adeo solemniter
vel utile fieri potuit eciam pro utilitate christianitatis et pro
pace universalis ecclesie, quod postea non mutaretur per summos
pontifices, qui erant pro tempore, pro ipsorum utilitate, captato
ad hoc tempore secundum eos oportuno, quo sic liberius facere
possent. Nimirum igitur, quod tot tribulaciones sepe fuerunt inter
summos pontifices et imperatores Romanos, prout legitur de
Henrico 1111. et Henrico V. predictis necnon Ottone 1111. et post
eum de prefatoa) Frederico II.2 et Henrico VII.3 augustis et
subsequenter de Ludovico de Bavaria in regem Romanorum
electo4 et quibusdam aliis regibus Romanorum gracia brevitatis
omissis, et per quas quidem guerras et dissenciones inter eos et
summos pontifices, qui erant illis temporibus, successive ipsum
imperium de valde magno et notabili quasi ad nichilum est redac-
tum, nec fefellit in illo dictum prudentis, sc.: sicut res parve con-
a) De prefato am Rand.
1 Vgl. C. 11 q. 1 c. 39.
2 Vgl. Marsilius II 25, Goldast 278.
3 Vgl. Marsilius I 19, Goldast 188 u. II 25, 279.
4 Vgl. Marsilius II 21, Goldast 262, und an vielen anderen Stellen.
4*
51
omnium ecclesiarum ex devocione Romanorum principum facte
Romane ecclesie ita ad voluntatem cuiuslibet summi pontificis
immutantur in grandissimum dispendium tocius christianitatis, et
cum provisiones prelatorum, maxime archiepiscoporum, episcopo-
rum et abbatum monasteriorum et eciam aliorum inferiorum cum
omni puritate et gratis fieri deberent, ut notum est utique in iure
divino et humano, quare igitur tales provisiones mediante pecunia
fiunt et angariantur novi prelati precipue in Romana curia ad
faciendum stipulaciones et contractus super illis horribilibus iura-
mentis et penis formidabilioribus vestitos et roboratos, quod ubi-
que laici non auderent facere saltem bone consciencie, ymmo talia
cum audiunt, vehementissime dolent. Preterea iure cavetur, quod
non debet inde procedere iniuriarum occasio, unde iura nascuntur,
et rursus, si sua iura unicuique episcopo non servantur, quid aliud
est, quam ut ordo ecclesiasticus confundatur1 ? Et rursus papa
dicit: Honorem meum reputo, in quo nec fratres meos honorem
suum perdere cognosco etc. Set per reservaciones generales et
speciales sibi omnem disposicionem ecclesiasticam attrahere pro-
fecto est iuri et honori fratrum suorum [et] capitulorum fortiter
derogare etc.
Ex quibus elicitur, quod nunquam aliquod adeo solemniter
vel utile fieri potuit eciam pro utilitate christianitatis et pro
pace universalis ecclesie, quod postea non mutaretur per summos
pontifices, qui erant pro tempore, pro ipsorum utilitate, captato
ad hoc tempore secundum eos oportuno, quo sic liberius facere
possent. Nimirum igitur, quod tot tribulaciones sepe fuerunt inter
summos pontifices et imperatores Romanos, prout legitur de
Henrico 1111. et Henrico V. predictis necnon Ottone 1111. et post
eum de prefatoa) Frederico II.2 et Henrico VII.3 augustis et
subsequenter de Ludovico de Bavaria in regem Romanorum
electo4 et quibusdam aliis regibus Romanorum gracia brevitatis
omissis, et per quas quidem guerras et dissenciones inter eos et
summos pontifices, qui erant illis temporibus, successive ipsum
imperium de valde magno et notabili quasi ad nichilum est redac-
tum, nec fefellit in illo dictum prudentis, sc.: sicut res parve con-
a) De prefato am Rand.
1 Vgl. C. 11 q. 1 c. 39.
2 Vgl. Marsilius II 25, Goldast 278.
3 Vgl. Marsilius I 19, Goldast 188 u. II 25, 279.
4 Vgl. Marsilius II 21, Goldast 262, und an vielen anderen Stellen.
4*