Metadaten

Wolgast, Eike [Hrsg.]; Seebaß, Gottfried [Hrsg.]; Heidelberger Akademie der Wissenschaften [Hrsg.]; Kirchenrechtliches Institut der Evangelischen Kirche in Deutschland [Hrsg.]; Sehling, Emil [Begr.]
Die evangelischen Kirchenordnungen des XVI. Jahrhunderts (4. Band): Das Herzogthum Preussen, Polen, die ehemals polnischen Landestheile des Königreichs Preussen, das Herzogthum Pommern — Leipzig: O.R. Reisland, 1911

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.26785#0438
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
420

Das Herzogthum Pommern.

mangel dersülvigen ergerlike unrichticheit in ut-
richtinge der gemenen hiligen kerchenemter in-
rite, sunder de reine gödtlike lere, mit christliken
heilsamen eindrechtigen ceremonien, van uns up
de nakömlinge gelangen möge.
Dar mit nu sölckes deste mer gesche, unde
dem tokümpstigen unrade, wenn de agenden in
kercken vorlaren edder vorbruket sint, vörgekamen
werde, bevelen unde gebeden wi hir mit ernstlick
allen diaconen der kercken, kerckenvedern edder
vörstenderen der gades hüse, dat se allewege ein
edder etlike exemplar dersülvigen agende vor de
kercke, de se in gude vorwaringe bileggen, unde
ane desülvigen noch so vele exemplar köpen, alse
predigere bi der kercken sint, dat se dem parr-
herren, capellane unde cöster eine vorantwerden,
de se im afftage, edder wenn se in godt vor-
scheden , wedder van en vörderen unde dem na-
volger tostellen schölen.
Wi bevelen ock hir mit allen parrherren,
predigern unde kerckendenern, se godtselichlick
unde gnedichlick ermanende, dat se diser agende
in allen ceremonien mit christlikem gemöte vlitich
unde truwlick, ane einige vorenderinge edder
nieringe, volgen unde bedenken, welck ein hillich
unde heilsam ding einicheit in kercken is, der
vormaninge sanct Pauli gerne gehorsamen, dar
godt de herre gebüdt unde spreckt, 1. Corinth.
im 14. capitel, in kercken holdet alle ding ehr-
lick unde ordentlick, item, godt is nicht ein godt
der unordeninge, sunder der einicheit unde des
fredes, in allen gemeinen der hiligen, item,
Ephes. am 4. capitel: Holdet mit vlite einicheit,
dorch den band des fredes; item, Romano, am
14. capitel: Strevet na dem, dat to frede unde
to beteringe denet; item, Philip, am 2. capitel:
Leven bröder, is bi iuw vormaninge in Christo,
is gemeenschop des geistes, is hertgründlike leve
unde barmherticheit, so vorvüllet mine fröude, dat
gi eines sinnes sint, eindrechtich unde eins sin,
unde nichtes doen dorch hader edder idele ehre.
Sunderlick schölen alle prediger behertigen de
ernste vormaninge sanct Pauli an sinen jünger
Timotheum, dar he en underrichtet vam predig-
amte unde also beslüt 1. Tim. 5.: Ick betüge di
vor gade, vor dem herren Jesu Christo unde den
uterwelden engelen, dat du sölckes holdest ane
egen gutdünkent unde nichtes doest. na gunst,
welckere ernste wort ein jeder kerckendener to
herten nemen unde sick unser kerckenordeninge unde
agende gemete, na densülvigen vorholden schal.
Wi hebben ock den superintendenten be-
valen unde bevelen en hir mit gnedichlick, dat
se in allen synodis, convocationibus ministrorum
ecclesiae unde visitationibus, neven reiner lere
unde anderen stücken eres amtes, vormöge der
kerckenordeninge, up dit, wat in der agende vor-

vatet is, in allen unsen steden unde dörperen,
ane anseent jemandes persone, truwliken acht
geven, up dat so vele jümmer mögelick is, alle
ding in kercken, vor der hiligen gemeine gades,
eindrechtich, ehrlick unde ordentlick to ga.
Dar ock to vörne etlike ungelickförmicheit
geweset edder hernamals inriten würde, gebede
wi hir mit ernstlick allen unsen underdanen,
prelaten, herren, allen van der ridderschop, unsen
landvögeden, hövet unde amtlüden, börgermeistern
unde rat in steden, wenn de superintendenten mit
den parrherren unde predigern, desülvige aff-
schaffen unde wat in kercken unde scholen nödich,
na inholt unser kerckenordeninge unde agenda,
anrichten willen, dat ein jeder in allen, dat den-
sülvigen invorlivet, gemete unde nicht entjegen
is, truwlick unde gutwillich helpe unde volge,
nicht hindere noch turbere, sunder sick alse ein
fram christ betöge. Im vall jemand der gebör-
liken hülpe, vorderinge edder volge, sick würde
wegeren, unordeninge edder wrevel sterken unde
handhaven, vor sick edder dorch andere, jegen
den willen wi unde unse erven in publication der
kerckenordeninge unde lantdages affscheden, ge-
drouwede unde vorordente strafe ernstlick exe-
queren. Dat menen wi ernstlick. Datum to
olden Stettin, am sonavende na Egidii, anno
M.D.LXVIII.
Summa unde ordeninge der capitel in
der agenda.
I. Van ordination der prester.
II. Van institution unde insettinge der pastoren
up de parren.
III. Catechismus.
IIII. Van ceremonien in vesper, metten, missen
des sondages unde werkeldages.
V. Van der döpe.
VI. Van der notdöpe, bademömen, kindel-
beddischen fruwen.
VII. Van christliker confirmation.
VIII. Van der bicht unde privat absolution.
IX. Vam christliken banne.
X. Van öffentliker absolution.
XI. Van vortruwinge unde segeninge der
eelüde.
XII. Van eesaken unde graden der vorwantenisse.
XIII. Van kranken besökinge.
XIIII. Von gevangenen unde vorordelden lüden
to underrichtende unde to tröstende.
XV. Van obsessen, de vam satan beseten sint.
XVI. Van begreffnissen.
XVII. Letanien, latinisch unde düdisch, mit
allerlei collecten, dorch dat jar.
XVIII. Allerlei gesenge, mit forme der noten, up
dat gloria, epistel, evangelium, prae-
fationes etc.
 
Annotationen
© Heidelberger Akademie der Wissenschaften