18a. Punkte und Artikel der Niederländischen Gemeinde A. C. 1585/1597
[11.] Item sullen de diaconen alle halve jaere, te we-
ten binnen de veerthien daghen naer beyde de mis-
sen, wegen de ordinarise contributien omgaen ende
daernaer met den ouderlingen t’saemen eenen over-
slach maken, nyet alleenlijck wat vanwegen de or-
dinarise contributie ingecomen ende overschietende
is, maer oyck wat anderssins noch in de beslotene
casse oft onder henlieden berustende sal sijn. Omme
alsdan bijtijdts met malcanderen te raemen wat
best in ’t regardt van de overschietende oft van de
gebrekende penningen dient gedaen ende gedispo-
neert te wordden.
[12.] Item opdat tusschen den ouderlingen ende dia-
conen goede bruederlijcke correspondentie ende we-
tenschap van alles sij ende onderhouden wordde,
sullen deselve persoonen in dienste wesende alle
maenden eens, te weten op den lesten sondach van
de loopende maendt, bij malcanderen vergaderen,
om bij elcken voergebrocht ende aengegeven ende
daernae onderlinge geraempt ende met de meeste
voysen geresolveert te worddene, wat vanwegen der
armen voervalt ende te doene sijn sal. Doch soo den
noodt verheyschte ende datter yet extraordinarie
voerquaeme, sullen de ouderlingen ende diaconen
malcanderen de wete doen, omme extraordinarie te
vergaderen ende op alles ordre te stellen, tot welcke
vergaderingen de twee oudtste ouderlingen ordon-
nantie sullen gheven.
[13.] Item aengesien dickwils bij experientie is be-
vonden, datter vele tijdts ende bequaemheyts wordt
versuympt, uuyt dyen somtijts d’een nae den an-
deren moet wachten. Ende teneynde in de vergade-
ringen, soo van de ouderlingen ende diaconen als
van de gemeynte, alle confusie ende ongeregeltheyt
geschouwt ende wechgenomen mach wordden, soo
vele mogelijck sij, soo sal elck persoon in dienste
wesende op de ure ende plaetse deur de twee ierste
ouderlingen bestempt sijnde, gehouden sijn te com-
pareren ende hem laeten vinden. Alwaer de ouder-
lingh die in dienste de oudtste is, het woordt vueren
ende deur hem verhaelt ende voergedragen wordden
sal, wat hem bij sijne andere medebroederen aen-
gegeven oft anderssints te beraedtslagen ende te re-
solveren sijn sal. Occuperende elck sijn plaetse, soo
nae goede usantie behoorende, te weten ierst de per-
soonen die alsdan in dienste sijn, onder dewelcke de
ouderlingen, d’een den anderen nae den ouderdom
des dienstes volghen sullen, ende dan de dienende
diaconen. Ende daernae de ouderlinghen ende dia-
conen die lest tevorens gedient hebben ende alsoo
vervolgens elck nae advenant de oudtheyt sijnes
dienstes. Ende dit al sonder eenighe ceremonie oft
weygeringe oft anderssints. Soo wie deur den oudt-
sten dienende ouderlinck tot dryemael vermaendt
sijnde, nyet en obedieerde in sijn plaetse te nemen,
sulcke sal telcker reysen ten behoeffve van de armen
verbeuren 1 albus. Welcke dese ende andere naebe-
screven ende vallende breucken sullen geleegt word-
den in een busse die men daertoe gereedt sal houden.
[14.] Item soo wie van de dienende ende gedient heb-
bende persoonen gedachvaert sijnde deur de twee
oudtste ouderlingen ten besten ende gedesigneerden
tijde ende ure nyet en compareert sal van elcke ure
die hij te laet compt voer den armen gheven 1 albis.
Ende soo hij geduerende den geheelen tijdt van de
vergaderinge uuytblijfft, sal verbeuren 2 1/2 bathen,
tenwaere dat hij hadde wettige oorsaecke oft excu-
satie, die hij nochtans bijtijdts tevorens aen de
oudtsten ouderlinck sal moeten aengeven ende lae-
ten weten.
[15.] Item nyettegenstaende eenige van de dienende
ende geroepene persoonen nyet en compareerden oft
absent waeren, soo sullen nochtans de andere com-
parerende mogen onderlinge resolveren op ’tgene
datter voervalt ende te doene is, sulcx als hen best
ende orboorlijxst duncken sal. Ende wat alsoo al-
daer met de meeste voysen besloten wordt, dat sal
wesen ende gehouden wordden van sulcker weerd-
den al oft de absente daermede bij geweest waere.
[16.] Item alles wat in elcke vergaderinghe voerge-
brocht, geraempt, besloten ende geresolveert wordt,
dat sal bij den iersten ouderlinck oft yemandt an-
ders die hij daertoe mochte verwilligen te boecke
gebrocht ende aengeteeckent wordden terwijlen de
comparanten noch bij malcanderen is, opdat nae-
maels van al[le]s goede kennisse ende wetenschap
voerhanden sijn mach.
607
[11.] Item sullen de diaconen alle halve jaere, te we-
ten binnen de veerthien daghen naer beyde de mis-
sen, wegen de ordinarise contributien omgaen ende
daernaer met den ouderlingen t’saemen eenen over-
slach maken, nyet alleenlijck wat vanwegen de or-
dinarise contributie ingecomen ende overschietende
is, maer oyck wat anderssins noch in de beslotene
casse oft onder henlieden berustende sal sijn. Omme
alsdan bijtijdts met malcanderen te raemen wat
best in ’t regardt van de overschietende oft van de
gebrekende penningen dient gedaen ende gedispo-
neert te wordden.
[12.] Item opdat tusschen den ouderlingen ende dia-
conen goede bruederlijcke correspondentie ende we-
tenschap van alles sij ende onderhouden wordde,
sullen deselve persoonen in dienste wesende alle
maenden eens, te weten op den lesten sondach van
de loopende maendt, bij malcanderen vergaderen,
om bij elcken voergebrocht ende aengegeven ende
daernae onderlinge geraempt ende met de meeste
voysen geresolveert te worddene, wat vanwegen der
armen voervalt ende te doene sijn sal. Doch soo den
noodt verheyschte ende datter yet extraordinarie
voerquaeme, sullen de ouderlingen ende diaconen
malcanderen de wete doen, omme extraordinarie te
vergaderen ende op alles ordre te stellen, tot welcke
vergaderingen de twee oudtste ouderlingen ordon-
nantie sullen gheven.
[13.] Item aengesien dickwils bij experientie is be-
vonden, datter vele tijdts ende bequaemheyts wordt
versuympt, uuyt dyen somtijts d’een nae den an-
deren moet wachten. Ende teneynde in de vergade-
ringen, soo van de ouderlingen ende diaconen als
van de gemeynte, alle confusie ende ongeregeltheyt
geschouwt ende wechgenomen mach wordden, soo
vele mogelijck sij, soo sal elck persoon in dienste
wesende op de ure ende plaetse deur de twee ierste
ouderlingen bestempt sijnde, gehouden sijn te com-
pareren ende hem laeten vinden. Alwaer de ouder-
lingh die in dienste de oudtste is, het woordt vueren
ende deur hem verhaelt ende voergedragen wordden
sal, wat hem bij sijne andere medebroederen aen-
gegeven oft anderssints te beraedtslagen ende te re-
solveren sijn sal. Occuperende elck sijn plaetse, soo
nae goede usantie behoorende, te weten ierst de per-
soonen die alsdan in dienste sijn, onder dewelcke de
ouderlingen, d’een den anderen nae den ouderdom
des dienstes volghen sullen, ende dan de dienende
diaconen. Ende daernae de ouderlinghen ende dia-
conen die lest tevorens gedient hebben ende alsoo
vervolgens elck nae advenant de oudtheyt sijnes
dienstes. Ende dit al sonder eenighe ceremonie oft
weygeringe oft anderssints. Soo wie deur den oudt-
sten dienende ouderlinck tot dryemael vermaendt
sijnde, nyet en obedieerde in sijn plaetse te nemen,
sulcke sal telcker reysen ten behoeffve van de armen
verbeuren 1 albus. Welcke dese ende andere naebe-
screven ende vallende breucken sullen geleegt word-
den in een busse die men daertoe gereedt sal houden.
[14.] Item soo wie van de dienende ende gedient heb-
bende persoonen gedachvaert sijnde deur de twee
oudtste ouderlingen ten besten ende gedesigneerden
tijde ende ure nyet en compareert sal van elcke ure
die hij te laet compt voer den armen gheven 1 albis.
Ende soo hij geduerende den geheelen tijdt van de
vergaderinge uuytblijfft, sal verbeuren 2 1/2 bathen,
tenwaere dat hij hadde wettige oorsaecke oft excu-
satie, die hij nochtans bijtijdts tevorens aen de
oudtsten ouderlinck sal moeten aengeven ende lae-
ten weten.
[15.] Item nyettegenstaende eenige van de dienende
ende geroepene persoonen nyet en compareerden oft
absent waeren, soo sullen nochtans de andere com-
parerende mogen onderlinge resolveren op ’tgene
datter voervalt ende te doene is, sulcx als hen best
ende orboorlijxst duncken sal. Ende wat alsoo al-
daer met de meeste voysen besloten wordt, dat sal
wesen ende gehouden wordden van sulcker weerd-
den al oft de absente daermede bij geweest waere.
[16.] Item alles wat in elcke vergaderinghe voerge-
brocht, geraempt, besloten ende geresolveert wordt,
dat sal bij den iersten ouderlinck oft yemandt an-
ders die hij daertoe mochte verwilligen te boecke
gebrocht ende aengeteeckent wordden terwijlen de
comparanten noch bij malcanderen is, opdat nae-
maels van al[le]s goede kennisse ende wetenschap
voerhanden sijn mach.
607