9

Fragmenta
fr. 821 K.-A. (778 K.)
Poll. II 42 (codd. FS, A, BC) = Hsch. ε 6550
έτερεγκεφαλάν (στερεγκ- Poll. FS, έτερεσκ- Hsch.)· ώς Αριστοφάνης, τό (ώς Άρ. τό om.
Hsch.) παραφρονεΐν
heterenkephalan (,ein-anderes-Hirn-habeh): wie Aristophanes, das Verrücktsein

Metrum Ungewiß (anapästisch?) (^—<^>—).
Zitatkontext Mit anderer Endung (-είν) findet sich eine ausführliche Diskussion
des Verbs ebenfalls in Phryn. Praep. soph. p. 65,22 (έτερεγκεφαλεΐν [-κέφαλον
cod., corr. Bekker]· τό έγκέφαλον έτερον και μή τον κατά φύσιν έχειν. ή έπειδή ό
έγκέφαλος διμερής έστιν, είκός είρήσθαι τό έτερεγκεφαλεΐν οϊον τό μή ολόκληρον
έχειν τον έγκέφαλον, άλλα τό ήμισυ. και γάρ ήμιεγκεφαλεΐν [ήμικέφαλον cod.,
ήμικεφαλεΐν von Borries, corr. Kassel-Austin]); erwähnt wird έτερεγκεφαλάν
ebenfalls im Rahmen einer Aufzählung von Krankheitsbegriffen, die den Kopf be-
treffen, in Poll. IV 184 (νοσημάτων δ’ ονόματα κεφαλαλγία, κεφαλαία, ήμικραίρα,
κάρος, καρηβαρία, ίλιγγος, σκοτοδινίασις, κεφαλαλγές νόσημα, καρηβαρικόν,
κεφαλαλγεΐν, καρηβαρεΐν, έτερεγκεφαλάν, ίλιγγιάν, σκοτοδινών).
Interpretation Das literarische Hapax von έτερος + έγκέφαλος wird vom
Zitatträger als παραφρονεΐν (vgl. Taillardat 19 6 52, 269) erklärt; ob das Verbal-
kompositum eine - außer vielleicht in Poll. IV 184 (vgl. hier oben, Zitatkontext)
unbezeugte - medizinische Herkunft verrate, oder es sich lediglich um eine pa-
thologisch nuancierte (und komisch wirkende?) Neuschöpfung handele, muß
dahingestellt bleiben; der durch Phryn. Praep. soph. 65,22 vertretenen lexikogra-
phischen Exegese (vgl. hier oben, Zitatkontext) dürfte allerdings die erst im 4./3.
Jh. v. Chr. dokumentierte Theorie des zweiteiligen Gehirns zugrundeliegen (vgl.
Aristot. De part. anim. 669b 21 διόπερ και ό έγκέφαλος βούλεται διμερής είναι
πάσι και των αισθητηρίων έκαστον und Erasistr. fr. 289,7 Garofalo έθεωροϋμεν
δε και τήν φύσιν τού έγκεφάλου και ήν ό μέν έγκέφαλος διμερής, καθάπερ και
των λοιπών ζώων).

fr. 822 Κ.-Α. (779 Κ.)
Hsch. ε 6627
έτνήρυσις- έπαιξεν Αριστοφάνης, άντι <τοϋ> φάναι τήν σανίδα (τήν άμίδα vel άμίδα
Naeke, Bergk, τήν σάθην Blaydes, Θεσσαλίδα Bothe) τήν έτνήρυσιν είπών. παρά τό έτνος.
έστι δέ έτνήρυσις * * *
etnerysis (,Löffel für Erbsenbrei'): verwendete Aristophanes scherzhaft, statt tsanis (,B r e 11‘)
zu sagen, indem er etnerysis sagt: nach etnos (,Erbsenbrei'). Und es gibt eine etnerysis * * *