Metadaten

Warburg, Aby Moritz; Heidelberger Akademie der Wissenschaften / Philosophisch-Historische Klasse [Hrsg.]
Sitzungsberichte der Heidelberger Akademie der Wissenschaften, Philosophisch-Historische Klasse (1919, 26. Abhandlung): Heidnisch-antike Weissagung in Wort und Bild zu Luthers Zeiten — Heidelberg, 1920

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.37732#0073
Lizenz: Freier Zugang - alle Rechte vorbehalten
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Heidnisch-antike Weissagung in Wort und Bild zu Luthers Zeiten. 73

Messias apparuerit. Receptissima apud / Ebreos sentencia est, et a me
posita / in principio tuae historiae [Carions Chronica], vtb omnibus /
fieret notissima et afferret commendationem / tuo operi. Tales locos
multos0 dein / ceps admiscebö. vides autem prorsus esse / propheticam
vocem. Tarn concinna temporum / distributio est. /
Historiam, vt spero, hac hyeme absoluemus / Nam hactenus fui
komen / vnd die zeit des Euangelij sol auch bey zwey tausent jaren haben /
doch werden etliche jar daran abgehen / Denn Gott wird eilen zum ende / wie
Christus spricht / Matthei .xxiiij. Wo diese zeit nicht verkürtzet würde / würde
niemands selig.
In der lateinischen Ausgabe der Chronica, die durch Melanchthon
erfolgte (s. u.), heißt es dann ausführlicher (zit. nach der Ausgabe: Chronicon
Absolvtissimum. . . Jn quo non Carionis solum opus continetur, verum etiam
alia multa . . . Philippo Melanthone Avtore s. 1. 1560, p. 24sq.): TRADITIO
DOMVS ELIAE . SEx millia annorum mundus, et deinde conflagratio. Duo
millia inane. Duo millia Lex. Duo millia dies Messiq. Et propter peccata
nostra, quae multa et magna sunt, deerunt anni, qui deerunt.
Hoc modo Elias de duratione generis humani vaticinatus est, et praecipuas
mutationes distinxit. Duos primos millenarios nominat Inane, quod simpli-
cissime sic interpretor: nondum homines procul dissitas regiones occupasse
ante conditam Babylonem. Alij dicunt nominari Inane, quia nondum certa
politia Ecclesiq constituta fuit, et nondum segregata fuit Ecclesia a caeteris
gentibus. Nondum etiam erant lmperia, qualia postea in Monarchiis fuerunt.
Sed quaecunque causa est, quare sic dixerit Elias, hoc non dubium est, primam
aetatem fuisse florentissimam, quia natura hominum minus languida fuit,
quod ostendit longaeuitas. Et fuit excellens decus, quod sapientissimi Senes,
pleni diuinae lucis, simul vixerunt, et de Deo, de creatione, de edita promis-
sione festes fuerunt, et multi artes inuenerunt et illustrarunt. Secundum
tempus a Circumcisione numeratur, vsque ad natum Messiam ex virgine, quod
non multo minus duobus millenariis continet. De tertio tempore significat
fore, vt non compleantur duo millenarij, quia nimium crescet impietas, propter
quam citius delebitur totum genus humanum: et Christus se palam ostendet
in iudicio, vt inquit: Propter electos dies illi breuiores erunt.
Distribuemus igitur Historiam in tres libros, iuxta dictum Eliae.
Über Quelle und Herkunft des Spruches des Elias aus der talmudischen
Literatur und dessen grundlegenden Einfluß auf die eschatologische Perioden-
lehre auch bei Luther (in der Supputatio annorum mundi, wo er den Burgensis
ausdrücklich zitiert) siehe Köstlin-Kawerau, Martin Luther II.5 S. 589 und
S. 690; ferner J. Köstlin, Ein Beitrag zur Eschatologie der Reformatoren in:
Theol. Studien und Krit. Bd. LI (1878), S. 125—135. — Daß Melanchthon
sogar die hebräische Quelle des Spruches eigenhändig aufzeichnete, entdeckte
O. Albrecht ebda. Bd. LXXX (1907) S. 567f., der ferner nachweist (ebda.
Bd. LXX. 1897, S. 797f.), daß Melanchthon — den Spruch des Elias mit der
Weissagung des Mönches Johannes Hilten verknüpfend — diesen in unmittel-
bare Verknüpfung bringt mit dem Versuch, die neue Zeit der Reformation
als prophezeite Periode festzustellen.
 
Annotationen
© Heidelberger Akademie der Wissenschaften