Metadaten

Ritter, Gerhard [Hrsg.]; Heidelberger Akademie der Wissenschaften / Philosophisch-Historische Klasse [Hrsg.]
Sitzungsberichte der Heidelberger Akademie der Wissenschaften, Philosophisch-Historische Klasse (1921, 4. Abhandlung): Studien zur Spätscholastik, 1: Marsilius von Inghen und die okkamistische Schule in Deutschland — Heidelberg, 1921

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.37794#0205
Lizenz: Freier Zugang - alle Rechte vorbehalten
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Studien zur Spätscholastik. I.

205

In primo ponit regulas generales, in secundo speciales, in tercio deter-
minat de istis sinkategorematibus: „sicud, magis quam“. In quarto de genera-
libus comparationibus, videlicet de comparativo, superlativo. In quinto deter-
minat de quibusdam terminis, qui quinque tenentur kategoreumatice, aliqui
sinkategoreumatice. In sexto determinat de sinkategoreumatibus plurimos
terminos vim confundendi habentibus. In septimo determinat de illis verbis:
„incipit, desinit“.
Die divisio schließt mit der Aufzählung der 7 Kapitelanfänge. Alsdann
beginnt die eigentliche Worterklärung, von der der Anfang als Probe zugleich
des akademischen logischen Schulunterrichts und der logischen Materie hier
folgen mag:
Primum capitulum dividitur in octo partes, secundum quod ponit octo
regulas; partes procedebunt in procedendo. Rationabiliter (?) igitur ad
primum. Prima regula est talis: „sinkategoreumatica“, et ista debet sic poni
informata: „Omne purum sinkategoreuma universale affirmativum faciens
propositio[nem] universale[m] quemlibet terminum supponentem communiter
in manifeste sequentem confundit confuse distributive, terminum vero mani-
feste sequentia in eadem proposicione kategoreumatica supponentem commu-
niter de per se confusionaliter ( ?), circa quem non impeditur, confundit confuse
tan tum, dum[modo] sinkategoreuma non principalius ipsum determinat et non
sit determinacio tantum precedentis et non feratur super ipsum et precedens
per modum unius signi.“ Dicitur primo: „Omne purum sinkategoreuma“,
quia sinkategoreuma impurum sepius non distribuit terminum in manifeste
sequentia, sed confundit confusione tantum; additur „universale“ propter sig-
num particulare. Additur „affirmativum“ propter negativum. Additur „faciens
propositio[nem] universale[m]“ propter signum universale; „affirmativum“ te-
netur(?) collective, quod ut sic non confundit propter opinionem communem;
dicitur: „quemlibet terminum supponentem“ propter terminos victos(?); dicitur
„communiter“ propter terminos singuläres; dicitur „in manifeste sequentem“
propter terminum sequentem manifeste, quia illum non distribuit, sed „confun-
dit confusione tantum“, ut dicit secunda pars regule; dicitur „in eadem pro-
posicione kategoreumatica“ propter terminum supponentem sequentia in alia
propositione; dicitur „de per se confusionaliter (?)“ propter relativum, quod
quandoque sequitur et non confunditur, ex eo, quod suum antecedens non
confunditur; dicitur: „circa quem non impeditur“ propter illam [sc.proposi-
tionem] et consimile[m]: „eciam hoc non est aliud“, in(?) qua(?) littera „alia“
sequitur manifeste et tarnen littera „eciam“ ipsam non confundit confusione
tantum, quia impeditur per negacionem; dicitur „terminum manifeste sequen-
tem“ propter „terminum [in] manifeste sequentem“, quia illum non confundit
confusione tantum, sed distributive. Tune dicitur „scitur ipsum stare confuse
tantum“ ad excludendum modum confundendi distributive; [dicitur] „dum-
modo sinkategoreuma non principalius ipsum determinat“ propter talem
[sc. propositionem] et consimilem: „quilibet equus currit“, igitur equus
manifeste sequitur, sed quod littera „quilibet“ principalius eum deter-
minat, ergo non stat confuse tantum, sed confuse distributive. Sequi-
tur „dummodo non sit determinacio precedentis“ ut in: „quilibet asinus horum
currit“ littera „horum“ sequitur manifeste, sed quia est determinacio prece-
dentis, tarnen immo stabit confuse distributive et non confuse tantum. Dicitur
 
Annotationen
© Heidelberger Akademie der Wissenschaften