DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.38927#0091
Studien zur Spätscholastik. III.
91
apostolici1 dicitur, quod concubitus viri et mulieris non est pec-
catum nec facit peccatum parvuli. Quod probatur, quod si primi
parentes perstetissent, parvulos genuissent per concubitum, qui
sine peccato concepti fuissent. Deus enim mandavit primis paren-
tibus antequam peccabant dicens „Crescite et multiplicamini, et
replete terram“ Gen. I2. Hoc autem fieri non potuit nisi per con-
cubitum, quare ante peccatum concubitus non fuisset peccatum nec
fecisset parvulum fuisse in peccato. Post peccatum etiam con-
cubitus non est peccatum, quod eundem et dominus mandavit Noe
et filiis eius, ut scribitur Gen. 93 per eadem verba superallegata.
Est ergo intelligenda veritas apostolici verbi: ,,Omnis homo ex
natura sua est filius ire“, ut natura condistinguitur gratie. Ex
gratia enim habet homo, quod sit filius misericordie, quare sine
gracia est filius ire. Est autem ira illa dei pena, quam inflixit deus
primis parentibus transgredientibus suum mandatum. Et dividitur
hec pena in damni penam et penam sensus. Pena damni est carentia
donorum dei datorum primis parentibus quoad corpus et quoad
animam. Quoad corpus est donatum primis parentibus conser-
vatio sanitatis, restitutio juventutis et transmutabilitas corporis
animalis in spirituale sine media morte.
Folgt Darlegung dieser dona superaddita nach Augustin {cle
Genesi ad litteram, vgl. Migne, P. L. 34, l. V/, ccip. XXV). Wesent-
lich für das Thema ist vor allem: quod in primis parentibus caro non
concupiverit adversus spiritum et eiusmodi spiritus adversus carnem
. . . Hoc erat a dono superaddito nature, quod doctores vocant
iusticiam originalem. Der Sitz dieser iusticia war in Leib und
Seele {vgl. dazu oben unter A 21). Quoad animam . . . est donatum,
quod perfecti prudentia, sapientia et ceteris donis gratis datis . . .
erant creati. Di der Frage, ob auch die gratia gratum faciens den
Ureltern verliehen war, entscheidet sich der Verfasser mit Augustin
{de correptione et gratia, vgl. Migne, P. L. 44, 932) für die Ver-
neinung.
Ex hiis constat, que fuerit pena damni sequens peccatum
priorum parentum: fuit enim carentia originalis iusticie, rebellio
carnis adversus spiritum, infirmitas, senectus et mors. Von diesen
Strafen werden aber nicht alle durch die gracia aufgehoben, sondern
nur die carentia iusticie originalis in se vel in suo equivalenti, quod
1 Vgl. 1. Cor. 7, 28. 36.
2 Gn. 1, 28.
3 Gn. 9, 1.
91
apostolici1 dicitur, quod concubitus viri et mulieris non est pec-
catum nec facit peccatum parvuli. Quod probatur, quod si primi
parentes perstetissent, parvulos genuissent per concubitum, qui
sine peccato concepti fuissent. Deus enim mandavit primis paren-
tibus antequam peccabant dicens „Crescite et multiplicamini, et
replete terram“ Gen. I2. Hoc autem fieri non potuit nisi per con-
cubitum, quare ante peccatum concubitus non fuisset peccatum nec
fecisset parvulum fuisse in peccato. Post peccatum etiam con-
cubitus non est peccatum, quod eundem et dominus mandavit Noe
et filiis eius, ut scribitur Gen. 93 per eadem verba superallegata.
Est ergo intelligenda veritas apostolici verbi: ,,Omnis homo ex
natura sua est filius ire“, ut natura condistinguitur gratie. Ex
gratia enim habet homo, quod sit filius misericordie, quare sine
gracia est filius ire. Est autem ira illa dei pena, quam inflixit deus
primis parentibus transgredientibus suum mandatum. Et dividitur
hec pena in damni penam et penam sensus. Pena damni est carentia
donorum dei datorum primis parentibus quoad corpus et quoad
animam. Quoad corpus est donatum primis parentibus conser-
vatio sanitatis, restitutio juventutis et transmutabilitas corporis
animalis in spirituale sine media morte.
Folgt Darlegung dieser dona superaddita nach Augustin {cle
Genesi ad litteram, vgl. Migne, P. L. 34, l. V/, ccip. XXV). Wesent-
lich für das Thema ist vor allem: quod in primis parentibus caro non
concupiverit adversus spiritum et eiusmodi spiritus adversus carnem
. . . Hoc erat a dono superaddito nature, quod doctores vocant
iusticiam originalem. Der Sitz dieser iusticia war in Leib und
Seele {vgl. dazu oben unter A 21). Quoad animam . . . est donatum,
quod perfecti prudentia, sapientia et ceteris donis gratis datis . . .
erant creati. Di der Frage, ob auch die gratia gratum faciens den
Ureltern verliehen war, entscheidet sich der Verfasser mit Augustin
{de correptione et gratia, vgl. Migne, P. L. 44, 932) für die Ver-
neinung.
Ex hiis constat, que fuerit pena damni sequens peccatum
priorum parentum: fuit enim carentia originalis iusticie, rebellio
carnis adversus spiritum, infirmitas, senectus et mors. Von diesen
Strafen werden aber nicht alle durch die gracia aufgehoben, sondern
nur die carentia iusticie originalis in se vel in suo equivalenti, quod
1 Vgl. 1. Cor. 7, 28. 36.
2 Gn. 1, 28.
3 Gn. 9, 1.