DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.26785#0508
190
Das Herzogthum Pommern.
posse putet, cuilibet liberum sit, in communi
consessu, superintendente interea secedente, id
ipsum proferre. Quod si superintendens indigne
accipiat, aut piae et fraternae admonitioni
locum dare nolit, et contra id, quod pium et
aequum sit, abutens autoritate sua palam facere
pergat, provisores et seniores ejus synodi publico
nomine rem omnem scripto ad consistorium re-
ferant, ut illustrissimus princeps, cognito negotio,
si opus sit, generalem synodum, juxta ordinationem
ecclesiasticam, convocet, cujus judicio superinten-
dentem parere decet et oportet.
VI.
Si quid tentet magistratus, vel contra verbum
dei, et jus ministerii divinitus institutum, vel
contra jus ecclesiae, ordinationem ecclesiasticam et
agendam, in eo pastores ipsi morem non gerant,
sed id intermitti modeste petant, quae preces si
sint irritae, referant rem ad consistorium et super-
intendentem, vel de ejus consilio ad illustrissimum
principem.
VII.
Magno studio pastores caveant lites cum
magistratibus et patronis suis; ac, si justas ob
causas, vel propter bona ecclesiae, vel propter res
alias, quae ad ministerium et disciplinam eccle-
siae pertinent, cogantur eis contradicere, litem nec
moveant, nec intendant temere, sed, si leviter
rogando et monendo flecti nolint, priusquam serio
quid tentent, rem communicent cum superinten-
dente, qui, quantum licet, in commune consulet,
quid fieri conveniat.
VIII.
Semper autem meminerint pii pastores, et
ministri evangelii, regulae et praecepti spiritus
sancti in Paulo, 2. Timoth. 2. Nemo militans
deo immisceat se negotiis secularibus. Maneant
igitur intra metas suae vocationis, et propria agant.
Magistratuum etiam publica mandata, vel ordi-
nationes honestas, reverenter cum petitur, ad
ecclesias promulgent, et in vulgi animis reveren-
tiam et obedientiam erga civilem magistratum voce
et exemplo suo confirment. Inprimis vero caveant,
ne, amore rerum secularium, reverti ad mundum
cupiant, sed spiritu pio et hilari serviant in mini-
sterio filii dei, qui inquit Luc. 9. Nemo mittens
manum ad aratrum, et respiciens retro, aptus est
regno dei.
Sextum caput.
De viduis, pupillis et emeritis.
I.
Viduae et pupilli ministrorum verbi, fruantur
anno gratiae a die mortis, sic ut vicini operas j
ministerii obeant, quemadmodum pro conditione
loci consentientibus patronis vel magistratu et dia-
conis, dispositio fiet, vel per superintendentem,
vel per provisores synodi. In eo casu pastores,
qui sacra officia faciunt, retinent communia acci-
dentalia, vidua percipit annuos ordinarios reditus.
II.
Si vero per longinquitatem, vel quod vicini
plures ecclesias curandas habeant, id incommodum
vel impossibile sit, vidua, quod ordinatio eccle-
siastica praecipit, constituat, vel conducat aliquem,
qui sacra ecclesiae officia administret.
III.
Quod si per inopiam non licet, et vicini, per
loci injuriam, ecclesiae officia, anno gratiae currente,
curare nequeant, necessitatem ecclesiae, et curam
animarum, viduae et pupillarum commodis ante-
ferri oportet. Quo in causa pia επιεκεια uten-
dum est, ut, quantum licet, viduae ratio habeatur,
et ecclesia alium pastorem accipiat.
IV.
Filia pastoris cum matrimonio elocatur, caeteri
fratres in synodo (si puellae parentes et tutores
id postulent) recepta consuetudine, pauperum
causa a patribus et majoribus nostris instituta,
singuli ex charitate quadrantem thaleri contribu-
ant, quod beneficium qui petunt, vel ante nuptias,
vel intra sex menses, post nuptiarum tempus, a
pastoribus exigant, implorato, si sit opus, auxilio
superintendentis, vel provisorum synodi.
V.
Si quis per senectam aut morbum, ecclesiae
ministerio amplius fungi nequeat, pro illo ali-
quantisper laborent vicini, donec, de consilio
superintendentis, magistratus et diaconorum, quan-
tum res fert, proscipiatur ipsi et ecclesiae.
VI.
Pastores, non habentes liberos, ante mortem,
juxta ordinationem ecclesiasticam, per testamenta
disponant de facultatibus suis, ut lites prae-
caveantur.
Septimum caput.
De bonis ecclesiarum, de pastorum
reditibus, agris, domibus.
I.
Omnes verbi dei ministri, pastores, et alii
diligenter attendant, ne bona ecclesiae vel paupe-
rum diripiantur, aut ad profanos usus transferantur,
sed, quantum in ipsis est, ope magistratus et
superintendentis ea conservare studeant.
Das Herzogthum Pommern.
posse putet, cuilibet liberum sit, in communi
consessu, superintendente interea secedente, id
ipsum proferre. Quod si superintendens indigne
accipiat, aut piae et fraternae admonitioni
locum dare nolit, et contra id, quod pium et
aequum sit, abutens autoritate sua palam facere
pergat, provisores et seniores ejus synodi publico
nomine rem omnem scripto ad consistorium re-
ferant, ut illustrissimus princeps, cognito negotio,
si opus sit, generalem synodum, juxta ordinationem
ecclesiasticam, convocet, cujus judicio superinten-
dentem parere decet et oportet.
VI.
Si quid tentet magistratus, vel contra verbum
dei, et jus ministerii divinitus institutum, vel
contra jus ecclesiae, ordinationem ecclesiasticam et
agendam, in eo pastores ipsi morem non gerant,
sed id intermitti modeste petant, quae preces si
sint irritae, referant rem ad consistorium et super-
intendentem, vel de ejus consilio ad illustrissimum
principem.
VII.
Magno studio pastores caveant lites cum
magistratibus et patronis suis; ac, si justas ob
causas, vel propter bona ecclesiae, vel propter res
alias, quae ad ministerium et disciplinam eccle-
siae pertinent, cogantur eis contradicere, litem nec
moveant, nec intendant temere, sed, si leviter
rogando et monendo flecti nolint, priusquam serio
quid tentent, rem communicent cum superinten-
dente, qui, quantum licet, in commune consulet,
quid fieri conveniat.
VIII.
Semper autem meminerint pii pastores, et
ministri evangelii, regulae et praecepti spiritus
sancti in Paulo, 2. Timoth. 2. Nemo militans
deo immisceat se negotiis secularibus. Maneant
igitur intra metas suae vocationis, et propria agant.
Magistratuum etiam publica mandata, vel ordi-
nationes honestas, reverenter cum petitur, ad
ecclesias promulgent, et in vulgi animis reveren-
tiam et obedientiam erga civilem magistratum voce
et exemplo suo confirment. Inprimis vero caveant,
ne, amore rerum secularium, reverti ad mundum
cupiant, sed spiritu pio et hilari serviant in mini-
sterio filii dei, qui inquit Luc. 9. Nemo mittens
manum ad aratrum, et respiciens retro, aptus est
regno dei.
Sextum caput.
De viduis, pupillis et emeritis.
I.
Viduae et pupilli ministrorum verbi, fruantur
anno gratiae a die mortis, sic ut vicini operas j
ministerii obeant, quemadmodum pro conditione
loci consentientibus patronis vel magistratu et dia-
conis, dispositio fiet, vel per superintendentem,
vel per provisores synodi. In eo casu pastores,
qui sacra officia faciunt, retinent communia acci-
dentalia, vidua percipit annuos ordinarios reditus.
II.
Si vero per longinquitatem, vel quod vicini
plures ecclesias curandas habeant, id incommodum
vel impossibile sit, vidua, quod ordinatio eccle-
siastica praecipit, constituat, vel conducat aliquem,
qui sacra ecclesiae officia administret.
III.
Quod si per inopiam non licet, et vicini, per
loci injuriam, ecclesiae officia, anno gratiae currente,
curare nequeant, necessitatem ecclesiae, et curam
animarum, viduae et pupillarum commodis ante-
ferri oportet. Quo in causa pia επιεκεια uten-
dum est, ut, quantum licet, viduae ratio habeatur,
et ecclesia alium pastorem accipiat.
IV.
Filia pastoris cum matrimonio elocatur, caeteri
fratres in synodo (si puellae parentes et tutores
id postulent) recepta consuetudine, pauperum
causa a patribus et majoribus nostris instituta,
singuli ex charitate quadrantem thaleri contribu-
ant, quod beneficium qui petunt, vel ante nuptias,
vel intra sex menses, post nuptiarum tempus, a
pastoribus exigant, implorato, si sit opus, auxilio
superintendentis, vel provisorum synodi.
V.
Si quis per senectam aut morbum, ecclesiae
ministerio amplius fungi nequeat, pro illo ali-
quantisper laborent vicini, donec, de consilio
superintendentis, magistratus et diaconorum, quan-
tum res fert, proscipiatur ipsi et ecclesiae.
VI.
Pastores, non habentes liberos, ante mortem,
juxta ordinationem ecclesiasticam, per testamenta
disponant de facultatibus suis, ut lites prae-
caveantur.
Septimum caput.
De bonis ecclesiarum, de pastorum
reditibus, agris, domibus.
I.
Omnes verbi dei ministri, pastores, et alii
diligenter attendant, ne bona ecclesiae vel paupe-
rum diripiantur, aut ad profanos usus transferantur,
sed, quantum in ipsis est, ope magistratus et
superintendentis ea conservare studeant.