88
Josef Koch Cusanus-Texte: I. Predigten 2/5.
sunt in quiete, et extra locum suum omnia sunt in inquiete, quia
non sunt quo tendunt. Sicut Salomon vidit omnia flumina reverti
,,ad locum, unde exeunt“, sic omnia revertuntur ad locum, unde
exierunt. Omnia autem ut sunt ab essentia sunt, sicut alba ab
5 albedine, et bona a bonitate, et vera a veritate. Essentia igitur,
a qua omnia quae sunt exiverunt, est locus, ad quem omnia ten-
dunt. Ex quo enim „extra suum locum omnia sunt inquieta“ et
„ad locum suum omnia tendunt et recurrunt“ et „in proprio loco
tuentur et tuta sunt et quiescunt universa“, tunc Deus non incon-
venienter potest dici locus, non modo quo intelligitur vis vocabuli,
sed supra modum conceptus nostri infirmi. Sic Iohannes in Apo-
calypsi ait Verbum Dei dixisse: ,,Ego sum alpha et o, principium
et finis“; „sed finis, requies et bonum sunt idem“. Deum autem
esse locum animae Psalmista in multis locis et Augustinus per
is discursum Confessionum suarum et alii fatentur. Sed quia Deus
est, unde omnia recipiunt, ut sint — quoniam quae non sunt ad
se vocat ut sint; esse autem est, ad quod omnia vocantur, ut sint,
et extra esse sunt inquieta; nam quae non sunt, non appetunt
v2135 ra nisi ut sint, ubi quiescunt — esse || igitur, quod est principium
20 omnium quae sunt, est finis, locus seu requies omnium, uti in om-
3. unde] ubi L
8. loco] tenentur add. et dei. L 9. non dupl. L
15. et] alibi add. et dei. L fatentur alii L 17. vocat corr. ex vocant P2
20. est] et L
2. c/. Eccl. 1, 7.
4. cf. ECHARDUS Prol. op. trip. n. 16 (ed. H. Bascour 15, 7): „Constat
autem, quod ab esse, et ipso solo, nullo alio, confertur esse rebus, sicut esse
album ab albedine.“
7—9. cf. ECHARDUS In loh. n. 200: „Deus proprie locus et ubi est om-
nium propter tria: primo extra locum suum sunt inquieta omnia; secundo
quod ad locum suum tendunt et recurrunt singula; tertio quod in loco pro-
prio tuentur, in tuto sunt et quiescunt universa. Quae tria proprie Deo com-
petunt.“ In Gen. I n. 49 (8vb). .
10. vis vocabuli. Cf. Idiota De mente c. 2, p. 49, 14seq.; De ven. sap.
c. 33, I 215 r.
11. Apoc. 1, 8; 22, 13. Laudat ECHARDUS l. c. n. 203 et addit: „finis
autem, bonum et requies idem“.
13—15. CUSANUSpaucis verbis complectitur, quaeECHARDUS n.201-204
diffuse exponit, ubi sequentes auctoritates introducit: Ps. 15, 2; 41, 4; 62, 2;
AUGUSTINI Confess. I c. 1 n. 1 (CSEL XXXIII 1, 8); VI c. 16 n. 26
[139, 21); II c. 10 n. 18 (43, 11); I c. 5 n. 5 (4, 14); VII c. 10 n. 16 (157,
16); XIII c. 8 n. 9 (350, 25 — 351, 1. 5—8); BOETHII Phil. Consol. III
m. II (CSEL LXVII 50, 24); m. IX (64, 15); HUGONIS DE ST. VICTORE
Josef Koch Cusanus-Texte: I. Predigten 2/5.
sunt in quiete, et extra locum suum omnia sunt in inquiete, quia
non sunt quo tendunt. Sicut Salomon vidit omnia flumina reverti
,,ad locum, unde exeunt“, sic omnia revertuntur ad locum, unde
exierunt. Omnia autem ut sunt ab essentia sunt, sicut alba ab
5 albedine, et bona a bonitate, et vera a veritate. Essentia igitur,
a qua omnia quae sunt exiverunt, est locus, ad quem omnia ten-
dunt. Ex quo enim „extra suum locum omnia sunt inquieta“ et
„ad locum suum omnia tendunt et recurrunt“ et „in proprio loco
tuentur et tuta sunt et quiescunt universa“, tunc Deus non incon-
venienter potest dici locus, non modo quo intelligitur vis vocabuli,
sed supra modum conceptus nostri infirmi. Sic Iohannes in Apo-
calypsi ait Verbum Dei dixisse: ,,Ego sum alpha et o, principium
et finis“; „sed finis, requies et bonum sunt idem“. Deum autem
esse locum animae Psalmista in multis locis et Augustinus per
is discursum Confessionum suarum et alii fatentur. Sed quia Deus
est, unde omnia recipiunt, ut sint — quoniam quae non sunt ad
se vocat ut sint; esse autem est, ad quod omnia vocantur, ut sint,
et extra esse sunt inquieta; nam quae non sunt, non appetunt
v2135 ra nisi ut sint, ubi quiescunt — esse || igitur, quod est principium
20 omnium quae sunt, est finis, locus seu requies omnium, uti in om-
3. unde] ubi L
8. loco] tenentur add. et dei. L 9. non dupl. L
15. et] alibi add. et dei. L fatentur alii L 17. vocat corr. ex vocant P2
20. est] et L
2. c/. Eccl. 1, 7.
4. cf. ECHARDUS Prol. op. trip. n. 16 (ed. H. Bascour 15, 7): „Constat
autem, quod ab esse, et ipso solo, nullo alio, confertur esse rebus, sicut esse
album ab albedine.“
7—9. cf. ECHARDUS In loh. n. 200: „Deus proprie locus et ubi est om-
nium propter tria: primo extra locum suum sunt inquieta omnia; secundo
quod ad locum suum tendunt et recurrunt singula; tertio quod in loco pro-
prio tuentur, in tuto sunt et quiescunt universa. Quae tria proprie Deo com-
petunt.“ In Gen. I n. 49 (8vb). .
10. vis vocabuli. Cf. Idiota De mente c. 2, p. 49, 14seq.; De ven. sap.
c. 33, I 215 r.
11. Apoc. 1, 8; 22, 13. Laudat ECHARDUS l. c. n. 203 et addit: „finis
autem, bonum et requies idem“.
13—15. CUSANUSpaucis verbis complectitur, quaeECHARDUS n.201-204
diffuse exponit, ubi sequentes auctoritates introducit: Ps. 15, 2; 41, 4; 62, 2;
AUGUSTINI Confess. I c. 1 n. 1 (CSEL XXXIII 1, 8); VI c. 16 n. 26
[139, 21); II c. 10 n. 18 (43, 11); I c. 5 n. 5 (4, 14); VII c. 10 n. 16 (157,
16); XIII c. 8 n. 9 (350, 25 — 351, 1. 5—8); BOETHII Phil. Consol. III
m. II (CSEL LXVII 50, 24); m. IX (64, 15); HUGONIS DE ST. VICTORE