ABUSUUM INDICATIO (1541)
decenta, cuius officium est tum doctrina, tum vitae exemplo aliis praelucere. Hos igi-
tur praepositos super clerum constituere oportet, qui una cum episcopo disciplinam
in ministris restituant et conservent.
I 229 I 'Disciplinam vero iuniorum clericorum quia retinere difficilius est, conve-
niet ut iuxta vetera instituta una sub certo et fido moderatore ad ecclesiasticam func-
tionem in casta disciplina et ad ecclesiasticam moderationem apta educentur et insti-
tuantur2 3.
De lapsu ministrorum.
JQuia ecclesia requirit, ut qui in sacro ministerio suo versantur sint sancti et incul-
pati, nemo in sacro ministerio ferri debet, si deprehendatur in flagitium aliquod vel
scelus incidisse, ut est abnegatio fidei, blasphemia, periurium, sacrilegium, adulte-
rium, stuprum, fornicatio, furtum, desertio ecclesiae cui quis adscriptus est, bse ad-
scribereb militiae, secularibus negotiisc implicare, civili administrationih admiscere,
neglectus ministerii, rebellio vel conspiratio factiosa contra episcopum, simonia,
communicatio cum haereticis et excommunicatis illicita, ministerium per principes
sine legitima vocatione invadere, vacare commessationibus, ebrietati, ludo, vena-
tioni, usurae, eaut in ullum incidisse crimen capitale6. Revocanda igitur erit severitas
canonum4 5, ut quem illi praecipiunt castigare, non impune et cum pernicie totius ec-
clesiae peccet, et quem deponi sacro ministerio praecipiunt, fne in eof toleretur.
De iudiciis et animadversionibus cleri.
5Canones statuerunt, ut quisque episcopus sui cleri custos et corrector sit et clerici
vicissim quique suis episcopis pareant etg si quis se inique gravari iudicio sui episcopi
putet, synodumb provincialem appellet. Si 'vero etiam synodi provincialis1 sententia
a) decentR5; decet C.
b-b) adscribere se AB.
c) negotiis se AB.
d) administrationi se AB.
e—e) et multo magis quodcunque capitale crimen habeaturR.8.
f-f) in eo non AB.
g) quod AB.
h) ut synodum AR
i-i) quis huius quoqueRR
1. Disciplina iuniorum clericorum. [Marg. C].
2. Bucer denkt wohl an das Konzil von Vaison (529), c. 1, Mansi 8, Sp.726; s. BOL 3, S. 85
Anm. 8; Plöchl 1, 2.Aufl., S.289.
3. Ut corrigendi clerici lapsi. [Marg. C].
4. Die Deposition (depositio oder degradatio), d.h. der Verlust des Kirchenamtes und der kirch-
lichen Würde war 1m Altertum die Strafe für Kleriker, die dadurch dauerhaft amtsunfähig wurden;
s. Plöchl 1, 2. Aufl., S. 253.
5. Ut quique clerici a suis episcopis, episcopi a synodis iudicentur. [Marg. C].
5
10
l5
20
decenta, cuius officium est tum doctrina, tum vitae exemplo aliis praelucere. Hos igi-
tur praepositos super clerum constituere oportet, qui una cum episcopo disciplinam
in ministris restituant et conservent.
I 229 I 'Disciplinam vero iuniorum clericorum quia retinere difficilius est, conve-
niet ut iuxta vetera instituta una sub certo et fido moderatore ad ecclesiasticam func-
tionem in casta disciplina et ad ecclesiasticam moderationem apta educentur et insti-
tuantur2 3.
De lapsu ministrorum.
JQuia ecclesia requirit, ut qui in sacro ministerio suo versantur sint sancti et incul-
pati, nemo in sacro ministerio ferri debet, si deprehendatur in flagitium aliquod vel
scelus incidisse, ut est abnegatio fidei, blasphemia, periurium, sacrilegium, adulte-
rium, stuprum, fornicatio, furtum, desertio ecclesiae cui quis adscriptus est, bse ad-
scribereb militiae, secularibus negotiisc implicare, civili administrationih admiscere,
neglectus ministerii, rebellio vel conspiratio factiosa contra episcopum, simonia,
communicatio cum haereticis et excommunicatis illicita, ministerium per principes
sine legitima vocatione invadere, vacare commessationibus, ebrietati, ludo, vena-
tioni, usurae, eaut in ullum incidisse crimen capitale6. Revocanda igitur erit severitas
canonum4 5, ut quem illi praecipiunt castigare, non impune et cum pernicie totius ec-
clesiae peccet, et quem deponi sacro ministerio praecipiunt, fne in eof toleretur.
De iudiciis et animadversionibus cleri.
5Canones statuerunt, ut quisque episcopus sui cleri custos et corrector sit et clerici
vicissim quique suis episcopis pareant etg si quis se inique gravari iudicio sui episcopi
putet, synodumb provincialem appellet. Si 'vero etiam synodi provincialis1 sententia
a) decentR5; decet C.
b-b) adscribere se AB.
c) negotiis se AB.
d) administrationi se AB.
e—e) et multo magis quodcunque capitale crimen habeaturR.8.
f-f) in eo non AB.
g) quod AB.
h) ut synodum AR
i-i) quis huius quoqueRR
1. Disciplina iuniorum clericorum. [Marg. C].
2. Bucer denkt wohl an das Konzil von Vaison (529), c. 1, Mansi 8, Sp.726; s. BOL 3, S. 85
Anm. 8; Plöchl 1, 2.Aufl., S.289.
3. Ut corrigendi clerici lapsi. [Marg. C].
4. Die Deposition (depositio oder degradatio), d.h. der Verlust des Kirchenamtes und der kirch-
lichen Würde war 1m Altertum die Strafe für Kleriker, die dadurch dauerhaft amtsunfähig wurden;
s. Plöchl 1, 2. Aufl., S. 253.
5. Ut quique clerici a suis episcopis, episcopi a synodis iudicentur. [Marg. C].
5
10
l5
20