Metadaten

Wolgast, Eike [Hrsg.]; Seebaß, Gottfried [Hrsg.]; Heidelberger Akademie der Wissenschaften [Hrsg.]; Kirchenrechtliches Institut der Evangelischen Kirche in Deutschland [Hrsg.]; Sehling, Emil [Begr.]
Die evangelischen Kirchenordnungen des XVI. Jahrhunderts (4. Band): Das Herzogthum Preussen, Polen, die ehemals polnischen Landestheile des Königreichs Preussen, das Herzogthum Pommern — Leipzig: O.R. Reisland, 1911

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.26785#0461
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Agenda von 1569.

443

vorsöpet im mere, dar idt am depesten is, Matthei
im 18. capitel.
Dat drüdde stücke.
De christlike confirmation werd in der kercken
geholden, umme des catechismi unde umme des
gebedes willen, up dat de leve jöget in erem
christendom underrrichtet, im catechismo vorhöret
unde nicht mit vare unde ergernisse, ane vor-
stand, to den hochwerdigen sacramenten togelaten
werde, sunder wenn se den catechismum geleret
hebben, dat men aver se mit der ganzen gemeine
bede, godt aver se anrope, mit uplegginge der
hende unde den segen aver se spreke, dardorch
se also in erem christendome bestediget werden,
tüchenisse erer döpe entfangen, up dat se sick
erer döpe weten to tröstende, jegen den düvel,
unde sick erinneren, dat se vor godt in rechtem
geloven, in hillicheit unde gerechticheit, de gade
gevellich is, leven schölen. Also hefft de patriarche
Jacob, sines söns Josephs kindere, mit sunder-
liken wörden unde ceremonien, gesegent, Gene-
sis 48. Benedixit Iacob filiis Ioseph. Manasse et
Ephraim, positis manibus per crucem super capita
eorum, den segen schal men hir ganz allegeren
unde kort utlegen. Also hebben ock de hilligen
apostele Petrum unde Johannem to Samaria ge-
sand, dat se aver de jungen christen mit dem
gebede unde uplegginge der hende, godt den
herren anrepen, dat se godt mit sinem hiligen
geiste möchte erlüchten, sterken unde vorvüllen,
up dat se in erem christendom möchten bestendich
sin, wedder den düvel, wedder de werlt unde ere
egen fleesch, dat mit sünde vordorven unde vor-
giftiget is. Dem gebruke sint de leven veder vor
dem pawestdome gevolget unde de jungen christen
ersten vlitich im catechismo unde christendome
underrichtet, eer men se to den hochwerdigen
sacramenten togelaten hefft. Wenn se överst de
hövetstücke der christliken lere wüsten, so hebben
se se gestellet vor de ganze gemeine, unde godt
aver se angeropen, dat he se dorch sinen geist in
warer erkentnisse Jesu Christi erholden wolde.
Dit christlike heilsame werk, hefft de antichrist in
der römischen kercke genzlick vorkeret unde vor-
dorven , de lere des catechismi ganz unde gar
vorsümet, in des sin gökelwerk mit cresem, smeren,
vorbinden, backenslegen gedreven, dat vele dusent
minschen im pawestdome weren, de nichtes wüsten
van den tein gebaden gades, vam geloven, vader
unse, unde der geliken. Dar van hefft uns godt
dorch dat licht des hiligen evangelii vorlöset.
Dewile denne de kindere, unse mede erven
tom ewigen levende sint, unde godt ernstlick
hebben wil, dat wi uns der kindere mit lere des
catechismi annemen, unde wi gewisse sint, dat wi
mit christliker insegeninge der kinder, dem ge-

bruke der apostel unde der olden hiligen veder
volgen. So wille wi prediger, mit gades hülpe,
dat unse dar to doen unde ermanen juw im herren,
dat gi uns truwlick helpen, juwe kindere unde
gesinde tom catechismo ernstlick holden. Unde
na dem male hir etlike kindere sint, de eren
catechismum upgesecht hebben, so wille wi se
unsem herren Jesu Christo vörstellen unde van
herten beden, he wolde se mit dem hiligen geiste
in siner warheit erholden unde bestedigen, dat se
im christendome unbewechlick sint, unde vele
frucht bringen. Dat biddet mit uns alle van
herten, dorch unsen herren Jesum Christum, amen.
Hir up wert gebedet, vader unse etc. unde
gesungen: Kum hilige geist, herre godt etc.
In deme trede de pastor vor dat altar, unde
stelle de catechumenos, de knaben, ant altar tor
rechteren, de megedeken tor luchteren hand.
Na dem gesange volget dise vormaninge.
Eine vormaninge an de kindere.
Leven kindere, gi sint van dem allmechtigen
gade, na sinem bilde geschapen, unde balde na
juwer gebort dorch de hilige döpe unsem herren
Jesu Christo togebracht, unde mit sinem dürbaren
blode, van allen sünden gewaschen, dat gi godt
den herren schölen erkennen, früchten, em denen,
sin hilige wort leren, vor sünde juw höden, edder
so gi sündigen, schöle gi juw to gade bekeren,
dorch den eingebarnen söne gades Jesum Christum
unsen einigen heiland im geloven gnade bidden,
unde dem hiligen geiste gehorsam sin, der sünde
wedderstreven, gerne gades wort hören, van herten
beden, vaken tom hochwerdigen sacramente gan,
juwen olderen unde herren gehorsam sin, unde
juwen negesten leven, alse juw sülvest.
Dat is, leven kindere juwe christendom, dar
up gi gedöfft sint, unde in der hiligen döpe hebbe
gi vor gade togesecht unde angenamen, dat gi
dem düvel unde alle sinem wesende willen ent-
seggen, unde im geloven Jesu Christi vullstendich
bliven, darümme sint gi im hiligen catechismo
vlitich underrichtet, dar vor gi unsem herren gade
in ewicheit danken schölen.
So vormane ick juw im herren Christo, dat
gi in disem juwen christendome bestendich bliven,
den geloven an godt vader, godt söne, godt hiligen
geist vaste holden , vorgevinge der sünde, allene
dorch unsen herren Jesum Christum ut gnaden
söken, de hochwerdigen sacramente vaken ent-
fangen, in allen nöden godt den vader, im namen
sines eingebarenen söns Jesu Christi allene an-
ropen, unde juw van disem christliken geloven,
noch vam düvel, noch van jeniger creature, aff-
wenden noch vorvören laten.
Tom andern, schöle gi juwen christendom
unde geloven mit godtseligem levende prisen unde
56*
 
Annotationen
© Heidelberger Akademie der Wissenschaften