Evangelische Kirchenordnungen des XVI. Jahrhunderts

Statuta synodica. 1574.

489

dei, tueantur et alant invicem concordiam et pacem
in charitate non ficta.
II.
Juniores reverenter colant seniores, fugiant
aemulationes et obtrectationes invicem.
III.
Custodes non excitent contra pastores rixas,
factiones, calumnias vel tumultus, nec utantur
vestitu breviori, quam ad genua.
III.
Omnes ecclesiae ministri pie, prudenter,
modesteque regant mores vitae, sermones et actiones
omnes; similiter et uxores, et liberos, et familiam,
ne in laqueos calumniantium incidant.
V.
Nemo det scandalum, propter quod male
audiat ministerium.
VI.
Magna cura omnes fugiant ebrietatem, et
sodalitia in tabernis publicis, maledicentiam,
tumultus, obscoenitatem, indecorum vestitum. Non
sint ebriosi, rixosi, maledici, aut percussores, sed
operam dent, invocato dei auxilio, ut pietate,
modestia, sobrietate et verecundia, sint forma sui
gregis.
VII.
In contractibus, et commerciis, sint aequi,
justi et veraces. Summo studio scandalum aeris
alieni fugiant, dentque operam, ne plus aliis de-
beant, quam justo tempore solvere queant, memores
praecepti divini, Rom. 13. Nemini quicquam
debeatis, nisi hoc, ut diligatis invicem.
Quartum caput.
De ordine vocandi et dimittendi
ministros ecclesiae.
I.
Nemo inordinate, aut petulanter, paroeciam,
vel ullum ministerii munus affectet, aut illegitime
se ingerat.
II.
Nemo alterum extrudat, nec patronis, nec
ullis aliis, in extrudendis innocentibus, prava
cupiditate morem gerat.
III.
Nemo occupet paroeciam, vel publicum ullum
ecclesiae ministerium, nisi habeat praesentationem
a patronis, et institutionem a superintendente, cui
fidelitatem in officio et obedientiam promittet.
Sehling, Kirchenordnungen. IV.

IV.
Nemo removeatur ab officio suo, sine legitima
cognitione causae, quam faciat superintendens, cum
magistratu et diaconis, adhibitis aliis pastoribus,
per quos si res non transigitur, remittatur ad con-
sistorium.
V.
Custodes conducat pastor cum diaconis, con-
tentiente magistratu, et accedente judicio et ap-
probatione superintendentis, vel provisorum synodi,
quibus haec cura quolibet loco a superintendente
committitur, eorumdem consensu, justas ob causas,
legitime rursus dimitti possunt.
Quintum caput.
De immunitate ecclesiae ministrorum,
et de reverentia erga magistratum.
I.
Personae ecclesiasticae omnes, in ecclesiis et
scholis, gaudeant immunitate ab oneribus civilibus,
et exemptione a jurisdictione politica, ea tamen
lege, quae in ordinatione ecclesiastica prae-
scripta est.
II.
Nec tamen libertate ista abutantur ad petu-
lantiam, multo minus ad contemptum magistratuum
et patronorum, quos honore et reverentia afficiant,
et benevolentiam eorum, ecclesiae et ministerii
causa, retinere studeant.
III.
Si ministri ecclesiae vocentur ad civilia judicia,
vel praejudicio patronorum et magistratus prae-
graventur, reverenter petant, ut juxta ordinationem
ecclesiasticam sinant causam legitime cognosci,
praesente superintendente. In quo si magistratus
non acquiescat, modeste provocent ad praesidium
illustrissimi principis, et ad judicium consistorii
ecclesiastici.
IV.
Sontes ecclesiae ministros, qui paterna ad-
monitione nolint corrigi, communicato consilio cum
praepositis et senioribus, puniat superintendens
in synodis aut consistorio, vel mulcta pecunaria
aliqua, [quae ad communem usum synodi redeat,]
vel carcere, vel, si nulla spes emendationis sit,
depositione ab officio, implorato, si sit opus, brachio
seculari, sicut ordinatio ecclesiastica praecipit.
V.
Vicissim, si quis ulla in synodo pastor aut
minister ecclesiae, vel etiam custos quispiam, vel
tota aliqua synodus, de superintendentis doctrina,
officio, mandatis, aut ullis actionibus, conqueri se
62