78
Josef Koch Cusanus-Texte: I. Predigten 2/5.
habet, sicut visus habet ab obiecto esse suum vitale, scilicet videre,
et coincidit videri cum videre etc. Yide in Iordano post Eckar-
dum. Lux rationis ad obiectum suum se habet ut lux oculi ad suum
aliqualiter etc.
5 5. ,,In mundo erat, et mundus per ipsum factus est“.
Nota, quomodo nihil sine causa et ratione est. Ideo ubicumque
aliquod est, illud cum sine ratione non sit, ideo Verbum semper
,,in mundo erat“: nam ,,mundus per ipsum factus est“. Sed „mun-
dus non cognovit eum“.
io Nota: dicit ipsum et eum, et hoc ideo, quia logos est generis
v236 rbmasculini apud Graecos, unde || translatio facta est. Et attende
ad verba, quomodo ,,erat in mundo“, et tamen hic „mundus per
ipsum factus est“. Nam antequam mundus esset, erat, quia „mun-
dus per ipsum factus est“.
is 0. Videtur, quod quamvis mundus sit factus per ipsum, quod
tamen semper fuerit, sicut radius semper fuit quando sol, licet sit
a sole. Semper enim fuit creator, et non est apud ipsum permutatio
neque vicissitudo. Unde mundus semper fuit. Nam nec esse nec
concipi potest aliter, quia creator eius aeternus; et quia semper
20 fuit mundus in potestate creatoris eius, ideo semper fuit in crea-
tore mundus. Quando autem dicitur, quod mundus aeternus est
factus, cum non sit aliud aeternus mundus quam ipse creator, tunc
occurrit, quomodo ipse est factus, sic: mundum visibilem esse per
ipsum factum, est seipsum invisibilem per seipsum visibilem factum,
25 et hoc totum est mundum aeternum et invisibilem factum esse
temporalem et visibilem: sicut si semper invisibile vellet se visui
2. etc. — 4. etc. om. p 6. Nota quomodo om. p
7. aliquod corr. ex aliud V2 aliquid p illud om. p
sit] non sine verbo est add. p
8. nam] et add. p
10. Nota — 15. quodx om. p
12. tamen comeci\ cum V2 hic corr. ex hec V2
15. ipsum] videtur tamen add. p
23. ipse om. p factus | sic distinguit V2 factus, sic p
24. seipsumj ipsum p
ab alio quolibet alieno subiecto .... Licet enim sensibile non det esse oculo
secundum id quod oculus est sive ens est, nec etiam oculus dat sensibili esse
secundum id quod ens est, .... tamen ut actu sunt, hoc videns illud visum,
sic unum sunt, uno sunt et eodem actu sunt, hoc videns, illud visum . . . .
Tolle ergo videre oculo, tollis videri obiecto. Et e contrario: tolle videri
obiecto, tollis videre oculo.“
Josef Koch Cusanus-Texte: I. Predigten 2/5.
habet, sicut visus habet ab obiecto esse suum vitale, scilicet videre,
et coincidit videri cum videre etc. Yide in Iordano post Eckar-
dum. Lux rationis ad obiectum suum se habet ut lux oculi ad suum
aliqualiter etc.
5 5. ,,In mundo erat, et mundus per ipsum factus est“.
Nota, quomodo nihil sine causa et ratione est. Ideo ubicumque
aliquod est, illud cum sine ratione non sit, ideo Verbum semper
,,in mundo erat“: nam ,,mundus per ipsum factus est“. Sed „mun-
dus non cognovit eum“.
io Nota: dicit ipsum et eum, et hoc ideo, quia logos est generis
v236 rbmasculini apud Graecos, unde || translatio facta est. Et attende
ad verba, quomodo ,,erat in mundo“, et tamen hic „mundus per
ipsum factus est“. Nam antequam mundus esset, erat, quia „mun-
dus per ipsum factus est“.
is 0. Videtur, quod quamvis mundus sit factus per ipsum, quod
tamen semper fuerit, sicut radius semper fuit quando sol, licet sit
a sole. Semper enim fuit creator, et non est apud ipsum permutatio
neque vicissitudo. Unde mundus semper fuit. Nam nec esse nec
concipi potest aliter, quia creator eius aeternus; et quia semper
20 fuit mundus in potestate creatoris eius, ideo semper fuit in crea-
tore mundus. Quando autem dicitur, quod mundus aeternus est
factus, cum non sit aliud aeternus mundus quam ipse creator, tunc
occurrit, quomodo ipse est factus, sic: mundum visibilem esse per
ipsum factum, est seipsum invisibilem per seipsum visibilem factum,
25 et hoc totum est mundum aeternum et invisibilem factum esse
temporalem et visibilem: sicut si semper invisibile vellet se visui
2. etc. — 4. etc. om. p 6. Nota quomodo om. p
7. aliquod corr. ex aliud V2 aliquid p illud om. p
sit] non sine verbo est add. p
8. nam] et add. p
10. Nota — 15. quodx om. p
12. tamen comeci\ cum V2 hic corr. ex hec V2
15. ipsum] videtur tamen add. p
23. ipse om. p factus | sic distinguit V2 factus, sic p
24. seipsumj ipsum p
ab alio quolibet alieno subiecto .... Licet enim sensibile non det esse oculo
secundum id quod oculus est sive ens est, nec etiam oculus dat sensibili esse
secundum id quod ens est, .... tamen ut actu sunt, hoc videns illud visum,
sic unum sunt, uno sunt et eodem actu sunt, hoc videns, illud visum . . . .
Tolle ergo videre oculo, tollis videri obiecto. Et e contrario: tolle videri
obiecto, tollis videre oculo.“