DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.29836#0081
RESPONSUM DE REFORMANDIS ABUSIBUS (1541)
77
ratio poterit, quae reipublicae maxime commoda sit, ut anihil de hisa Romam, ubi
cognosci et iudicari bhaec non commode possunt, referaturb, ita ut referri etiam ad
loca tam longinqua causas canones Aphricanorum et aliorum conciliorum ve-
tant1. 2Ut autem simoniae pestis penitus excindatur et omni foedo et impio quaestui
5 in his rebus occurratur, revocandi etiam illi canones et rursus executioni deman-
dandi sunt, qui vetant quenquam absolute, hoc est non ad certum ministerium, quod
per se quisque obire ipse debeat, ordinari aut duobus pluribusve ministeriis assignari
vel plus etiam stipendiorum ab ecclesia percipere quam cuiusque ministerium requi-
rat3.
10 4Restituendum et illud erit, ut inter ministeria ecclesiae is ordo et in dignitate et in
modo stipendiorum servetur, quem divinae literae et canones designarunt, ut I 53 a!
qui curam animarum obeunt et verbi atque sacramentorum et disciplinae admini-
strationi inserviunt, iis, qui minora ac minus necessaria, ut lectorum et cantorum, of-
ficia in ecclesiis gerunt, praeferantur5. 6Quam enim olim sancti patres damnarint
15 diaconos anteferri presbyteris, constat; multo itaque indignius est eos, qui lectorum
modo et cantorum munus habent, pluris fieri iis, qui officium praestant presbyte-
rorum7 8.
Haec omnia, quae praemissa sunt, et praeceptis manifestis Dei et veteribus proba-
tissimis canonibus piorumque principum legibus in ministris ecclesiarum surnma
20 severitate requiruntur. Proinde, siquidem vera instituitur ecclesiarum reformatio,
drevocanda omnia et observanda in ecclesiis eruntd. Nec enim unquam ecclesiasticae
disciplinae speranda restitutio est, si enon in primis eae in ministris instauretur et
rursus obtineat.
Hactenus de restitutione ministeriorum ecclesiae eorumque dispensatione et usu.
25 ^Communio1 et vera inter christianos charitas id ab initio ecclesiae effecit, ut§ sponte
sua in sacris conventibus et alias Domino liberaliter offerrent et consecrarent, unde
a-a) nullae causae aut controversiae ecclesiasticae B.
b-b) commode non possunt referantur B.
c) Drf. ordinandum B.
d-d) omnia in ecclesiis revocare et observare necesse est B.
e-e) ea non cum primis B.
f) de bonis ecclesiasticis eorumque dispensatione et usu communio B.
g) ut illi B.
1. Codex canonum ecclesiae africanae, c.28,125; Mansi 3, Sp.726,822.
2. Nemo absolute, hoc est non ad certum ministerium, ordinandusQ. [Marg. B~\.
3. Grundlegend war die Bestimmung des Konzils von Chalkedon, c.6; COD, S.90; auch aufge-
nommen in Decr. Grat. I, Dist.70,c.i (Friedberg 1, Sp.257); vgl. Plöchl 1, 2. Aufl., S. 224-225. Für die
Entwicklung vom 12. Jahrhundert an s. Plöchl 2, 2.Aufl., S. 186-187.
4. Modus canonicus stipendiorum. [Marg. B].
5. s. Decr. Grat. I, Dist. 92, c.2 (Friedberg 1, Sp.317-318).
6. Indignum ut lectores et cantores presbyteris praeferantur. [Marg. 5].
7. Vgl. die Bestimmungen im Decr. Grat. I, Dist. 93, c. 5, 13, 14, 15, 1 y (Friedberg 1, Sp. 321, 323-
324).
8. Unde opes ecclesiasticae congestae et auctae. [Marg. B].
77
ratio poterit, quae reipublicae maxime commoda sit, ut anihil de hisa Romam, ubi
cognosci et iudicari bhaec non commode possunt, referaturb, ita ut referri etiam ad
loca tam longinqua causas canones Aphricanorum et aliorum conciliorum ve-
tant1. 2Ut autem simoniae pestis penitus excindatur et omni foedo et impio quaestui
5 in his rebus occurratur, revocandi etiam illi canones et rursus executioni deman-
dandi sunt, qui vetant quenquam absolute, hoc est non ad certum ministerium, quod
per se quisque obire ipse debeat, ordinari aut duobus pluribusve ministeriis assignari
vel plus etiam stipendiorum ab ecclesia percipere quam cuiusque ministerium requi-
rat3.
10 4Restituendum et illud erit, ut inter ministeria ecclesiae is ordo et in dignitate et in
modo stipendiorum servetur, quem divinae literae et canones designarunt, ut I 53 a!
qui curam animarum obeunt et verbi atque sacramentorum et disciplinae admini-
strationi inserviunt, iis, qui minora ac minus necessaria, ut lectorum et cantorum, of-
ficia in ecclesiis gerunt, praeferantur5. 6Quam enim olim sancti patres damnarint
15 diaconos anteferri presbyteris, constat; multo itaque indignius est eos, qui lectorum
modo et cantorum munus habent, pluris fieri iis, qui officium praestant presbyte-
rorum7 8.
Haec omnia, quae praemissa sunt, et praeceptis manifestis Dei et veteribus proba-
tissimis canonibus piorumque principum legibus in ministris ecclesiarum surnma
20 severitate requiruntur. Proinde, siquidem vera instituitur ecclesiarum reformatio,
drevocanda omnia et observanda in ecclesiis eruntd. Nec enim unquam ecclesiasticae
disciplinae speranda restitutio est, si enon in primis eae in ministris instauretur et
rursus obtineat.
Hactenus de restitutione ministeriorum ecclesiae eorumque dispensatione et usu.
25 ^Communio1 et vera inter christianos charitas id ab initio ecclesiae effecit, ut§ sponte
sua in sacris conventibus et alias Domino liberaliter offerrent et consecrarent, unde
a-a) nullae causae aut controversiae ecclesiasticae B.
b-b) commode non possunt referantur B.
c) Drf. ordinandum B.
d-d) omnia in ecclesiis revocare et observare necesse est B.
e-e) ea non cum primis B.
f) de bonis ecclesiasticis eorumque dispensatione et usu communio B.
g) ut illi B.
1. Codex canonum ecclesiae africanae, c.28,125; Mansi 3, Sp.726,822.
2. Nemo absolute, hoc est non ad certum ministerium, ordinandusQ. [Marg. B~\.
3. Grundlegend war die Bestimmung des Konzils von Chalkedon, c.6; COD, S.90; auch aufge-
nommen in Decr. Grat. I, Dist.70,c.i (Friedberg 1, Sp.257); vgl. Plöchl 1, 2. Aufl., S. 224-225. Für die
Entwicklung vom 12. Jahrhundert an s. Plöchl 2, 2.Aufl., S. 186-187.
4. Modus canonicus stipendiorum. [Marg. B].
5. s. Decr. Grat. I, Dist. 92, c.2 (Friedberg 1, Sp.317-318).
6. Indignum ut lectores et cantores presbyteris praeferantur. [Marg. 5].
7. Vgl. die Bestimmungen im Decr. Grat. I, Dist. 93, c. 5, 13, 14, 15, 1 y (Friedberg 1, Sp. 321, 323-
324).
8. Unde opes ecclesiasticae congestae et auctae. [Marg. B].