DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.29836#0099
RESPONSUM DE REFORMANDIS ABUSIBUS (1541)
95
nisi non libeat nobis esse oves Christi, audienda nobis vox est huius solius boni et
principis Pastoris nostri ipsumque sequi toto pectore oportet1, postquam nimirum
sic clare nobis vocem suam ingerit, ut de ea dubitare, etiam si velimus, non possimus.
Neque enim de rebus dubiis et abstrusis agitur, ut quid reiiciendum quidve recipien-
dum sit ambigere quisquam possit, aaut opus sit in eoa indicio aut iudicio eorum, qui
in aliis nationibus Spiritu Domini ampliore praediti sunt. Testata enim et explicata
haec scripturis et canonibus tam evidenter tamque copiose extant, ut si reformatio-
nem ulterius differamus, eo ceu clarissima voce Domino brenunciaturi simusb: »no-
lumus hunc regnare super nos«2.
Pertinet quidem religio ad omnes Christi nomine insignitos, et oportebat pridem
a cunctis nationibus, quae hoc nomen retinent, communi consilio et consentiente
studio quaecunque in religionem vitia invaserunt corrigi et synceritatem eius resti-
tui. 3At dum aliae nationes, sive ignoratione veritatis sive pravis cupiditatibus sive
oppressione tyrannidis antichristi impeditae, salutem suam negligunt et vitiatas reli-
giones quam repurgatas malunt, ob id non est et nobis nostra salus negligenda et in
vitiis religionis, quae certum secum exitium trahunt, perseverandum. Et sic quam
nos moliri optamus sacrorum reformationem, deam, sicut Christusd et ecclesia om-
nis apertissime et severissime praecipit atque exigit, itae nulli uspiam christiani, qui
de his rebus cognoverint, non approbabunt et laudabunt. Caeteri, ut alieni adhuc
suntf, ita vox eorum audienda ovibus Christi non est, ipsique eis omni studio fu-
giendi sunt4 5. Cum denique hac reformatione verae pietatis exemplum aliis nationi-
bus 158b! praeferemus, erit quod nobis illae gratias agant, non quod nobis offendan-
tur, postquam hinc maximum commodum et nihil sensurae sint incommodi.
5Quod vero interim varietas aliqua vel dissimilitudo inter nostram et alias natio-
nes aliquamdiu mansura est, id non fiet vitio nostro, nec est id, quod ad nos quidem
attinet, schisma appellandum. Non enim abscindimus aut avellimus nos ab ullis veris
ecclesiis, dum purius et plenius noss ecclesiae Dei, quae ab initio fuit, adiungimus et
adhaeremus, nec dissimilitudinem ullam cum eis inducimus, dum quae apud nos
a-a) ut opus in eo esse possit B.
b-b) renunciemus B.
c) sicut ea B.
d-d) Christus B.
e) ita conatum hunc nostrum B.
f) sunt a christo et eius ecclesia B.
g) nos universae B.
1. Vgl.Joh 10,3-4.
2. Lk 19,14.
3. Initium reformationis apud nospiis bominibus in aliis nationibus gratum et utile erit. [Marg. B\.
4- Vgl.Joh 10,5.
5. Si nos nostra reformemus aliis in deformitate manentibus, id, quod ad nos attinet, non est scbis-
maticum aut turpe. [Marg. B\.
95
nisi non libeat nobis esse oves Christi, audienda nobis vox est huius solius boni et
principis Pastoris nostri ipsumque sequi toto pectore oportet1, postquam nimirum
sic clare nobis vocem suam ingerit, ut de ea dubitare, etiam si velimus, non possimus.
Neque enim de rebus dubiis et abstrusis agitur, ut quid reiiciendum quidve recipien-
dum sit ambigere quisquam possit, aaut opus sit in eoa indicio aut iudicio eorum, qui
in aliis nationibus Spiritu Domini ampliore praediti sunt. Testata enim et explicata
haec scripturis et canonibus tam evidenter tamque copiose extant, ut si reformatio-
nem ulterius differamus, eo ceu clarissima voce Domino brenunciaturi simusb: »no-
lumus hunc regnare super nos«2.
Pertinet quidem religio ad omnes Christi nomine insignitos, et oportebat pridem
a cunctis nationibus, quae hoc nomen retinent, communi consilio et consentiente
studio quaecunque in religionem vitia invaserunt corrigi et synceritatem eius resti-
tui. 3At dum aliae nationes, sive ignoratione veritatis sive pravis cupiditatibus sive
oppressione tyrannidis antichristi impeditae, salutem suam negligunt et vitiatas reli-
giones quam repurgatas malunt, ob id non est et nobis nostra salus negligenda et in
vitiis religionis, quae certum secum exitium trahunt, perseverandum. Et sic quam
nos moliri optamus sacrorum reformationem, deam, sicut Christusd et ecclesia om-
nis apertissime et severissime praecipit atque exigit, itae nulli uspiam christiani, qui
de his rebus cognoverint, non approbabunt et laudabunt. Caeteri, ut alieni adhuc
suntf, ita vox eorum audienda ovibus Christi non est, ipsique eis omni studio fu-
giendi sunt4 5. Cum denique hac reformatione verae pietatis exemplum aliis nationi-
bus 158b! praeferemus, erit quod nobis illae gratias agant, non quod nobis offendan-
tur, postquam hinc maximum commodum et nihil sensurae sint incommodi.
5Quod vero interim varietas aliqua vel dissimilitudo inter nostram et alias natio-
nes aliquamdiu mansura est, id non fiet vitio nostro, nec est id, quod ad nos quidem
attinet, schisma appellandum. Non enim abscindimus aut avellimus nos ab ullis veris
ecclesiis, dum purius et plenius noss ecclesiae Dei, quae ab initio fuit, adiungimus et
adhaeremus, nec dissimilitudinem ullam cum eis inducimus, dum quae apud nos
a-a) ut opus in eo esse possit B.
b-b) renunciemus B.
c) sicut ea B.
d-d) Christus B.
e) ita conatum hunc nostrum B.
f) sunt a christo et eius ecclesia B.
g) nos universae B.
1. Vgl.Joh 10,3-4.
2. Lk 19,14.
3. Initium reformationis apud nospiis bominibus in aliis nationibus gratum et utile erit. [Marg. B\.
4- Vgl.Joh 10,5.
5. Si nos nostra reformemus aliis in deformitate manentibus, id, quod ad nos attinet, non est scbis-
maticum aut turpe. [Marg. B\.