Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Στερροί (fr. 35)

173

zufriedengeben muß, wohingegen der Gott die kanephoros Herse verfolgt (so
Wilamowitz 1873, 141-2 anhand von Ov. Met. II 711). Auch in Straft, fr. 23
[Lemnomeda] könnte Hermes selbst als Sprecher auftreten (vgl. Orth 2009,
z.St.). Bei Telekleides erinnert der Vers insbes. an Ar. Pac. 385-8 (μηδαμώς,
ώ δέσποθ’ Έρμη, μηδαμώς, μηδαμώς, / εί τι κεχαρισμένον / χοιρίδιον οίσθα
παρ’ έ-/μοϋ γε κατεδηδοκώς, / τούτο μή φαϋλον νόμιζ’ έν τώδε τώ <νϋν>
πράγματι), wo der Chor den Gott anfleht, Zeus nichts zu verraten, und ihm
weitere Opfergaben verspricht (da Hermes schon einmal ein geopfertes Ferkel
geschätzt habe).
ώ δέσποθ’ Έρμη Die recht bescheidene Anrede δέσποτα ist für ver-
schiedentliche Gottheiten durchaus häufig anzutreffen (vgl. Barrett 1964, zu
Eur. Hipp. 88-9 und Arnott 1999, 52-3) und eignet sich namentlich für einen
aufdringlichen Bittsteller (Olson 2002, zu Ar. Ach. 247). So angeredet sind in
der Komödie Hermes (Ar. Pac. 385. 389. 399. 648. 711 ώ δέσποθ’Έρμη), Apollon
(Pher. fr. 92 [Krapataloi] ώ δέσποτ’ Άγυιεύ, Ar. Vesp. 389 ώ Λύκε δέσποτα,
875 ώ δέσποτ’ άναξ γεϊτον Άγυιεύ, com. adesp. fr. 1096,20-1 ώ δέσπ[ο]τα /
Άπολλον; vgl. auch Men. Sam. 448 δέσποτ’ und Men. Leuc. fr. 1 ώ δέσποτ’
άναξ), Dionysos (Eur. fr. 477 Kn. δέσποτα φιλόδαφνε Βάκχε, Bacch. 582 ίώ
ίώ, δέσποτα δέσποτα, Ar. Ach. 247 ώ Διόνυσε δέσποτα, Thesm. 988a-8b
κισσοφόρε Βακχείε / δέσποτ’), Zeus (Lys. 940 ώ Ζεΰ δέσποτα), Athene (Pac.
271 ώ πότνια δέσποιν’ Αθηναία) sowie der im Phrontisterion vergöttlichte
Aer (Nub. 264 ώ δέσποτ’ άναξ, άμέτρητ’ Αήρ). Es ist wohl nicht notwen-
dig, hierin speziell Tragödien-Parodie zu erkennen (so Hoffmann 1910, 11:
„Teleclides tragicarum precationum exordia ante oculos videtur habuisse [...],
modo quod verbum κάπτειν, quod avium proprium est, ioculariter gravem
orationem interrumpit““): feierliche Anreden sind Gemeingut der gehobenen
Dichtung - einschließlich der ernst gemeinten Gebetsformen in der Komödie.
κάπτε Das Verb ist als expressiv nuancierte Variante für ,essen“ verwen-
det (,schnappen, schlingen“): in Ar. Av. 244-5 (ο'ί θ’ έλείας παρ’ αύλώνας
όξυστόμους / έμπίδας κάπτεθ’) bezieht es sich auf das geschnappt-Werden der
Insekten durch Vögel; in Ran. 1073 (ούκ ήπίσταντ’ άλλ’ ή μάζαν καλέσαι) ist
κάψαι (van Herwerden) bei weitem besser mit maza kompatibel als das tra-
dierte καλέσαι; in Eccl. 686-7 (τούς δ’ έκ τού κάππ’ είς τήν στοιάν χωρεϊν τήν
άλφιτόπωλιν. / [ΒΛ.] ϊνα κάπτωσιν;) wird es in bezug auf Leute verwendet,
die sich beim Kornmarkt etwas schnappen würden; in fr. 520,1-3 [Tagenistai]
(άλις άφύης μοι· / παρατέταμαι γάρ / τά λιπαρά κάπτων) ist es auf Sardellen
bezogen unter Verwendung eines Wortspiels mit λιπαρός ,fett“, aber auch
,glänzend“ (vgl. Sophr. fr. 64 [mim. vir. inc.] κέστραι βότιν κάπτουσαι: Fische,
die botis - eine andere Fischart oder eine Pflanze - fressen); vgl. auch Anaxil.
fr. 18,3 [Lyropoios] (τυρούς κάπτων) und Eub. fr. *9,7 [Antiope] (κάπτοντες
© Heidelberger Akademie der Wissenschaften