DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.30629#0261
Wahl und Prüfung der Kirchendiener 1556
Quid nomine evangelii in ecclesia significetur?
Quod sit discrimen legis et evangelii?
Num evangelium de Christo, filio Dei, tum pri-
mum praedieatum, sit, cum Christus venit in hunc
mundum et misit apostolos in orbem terrae, vel an
sit initio conditi orbis adnunctiatum?
De iustificatione.
Num homo iustificetur coram Deo meritis suorum
operum, an fide tantum in Jhesum Christum?
Si merita operum non iustificant, in quem usum
bona opera sint facienda?
Num fides ad iusticiam ita imputatur, ut non ne-
cesse habeamus renovari spiritu s.[ancto] et aeterna
iusticia frui?
De magistratu politico.
Num magistratus politicus sit divina ordinatione
institutus?
Num pius possit bona conscientia officio politici
magistratus fungi?
Possent autem multo plura crecitari piae doctri-
naec, sed haec in praesentia sufficere videntur, quod
in iis fere omnes controversiae horum temporem
comprehendantur, et ii, qui explorationi praesunt,
addere pro suo dono et pro eorum, quorum doc-
trinam explorant, conditioned possunt, quae neces-
saria et utilia iudicant.
Postquam igiture, qui examinatur ad proposita
capita, responderit iuxta sententiam propheticae et
apostolicae scripturae et iuxta explicationem Con-
fessionis Augustanae, non mox ablegandus erit ad
eam ecclesiam, cui est praefitiendus, sed proponen-
dum est ei argumentum, quod publica contione ex-
plicet, ut cognoscatur, quam aptus sit ad docendum.
Nam hoc precipue exigit Paulus in ministerio eccle-
siae [vgl. 2.Tim. 2, 2],
Deinde nullus invitae alicui ecclesiae abque legi-
tima causa obtrudatur, quare postquam is, qui ac-
cessurus est ad ecclesiam, habet certa testimonia
tam piae doctrinae quam honestae vitae et est ap-
tus ad docendum, utile videtur, ut, antequam eccle-
siae praefitiatur, superattendens eius loci commen-
c-c Neuburger Reinschrift: piae doctrinae recitari.
d Neuburger Reinschrift: conditionem.
e Neuburger Reinschrift: -f is.
f-f Fehlt Neuburger Reinschrift.
det eum illi ecclesiae, cui est praefitiendus, et audiat
concionem eius coram ecclesia ac, siquidem intelligit
ecclesiam ab ipso non abhorrere, significet literis
suis, ut, quod reliquum est, ab ecclesiasticis con-
siliariis nomine illustrissimi principis f electoris etc.f
conficiatur.
Quibus g peractis minister ad hunc aut non dissi-
milem modum, qui sequitur, admoneatur:
Primum., ut cumh animo suo diligentissime con-
sideret, quantum curae, quantum oneris in admini-
strandai ecclesia suscipiat. Ecclesia enim est sponsa
Christi, filii Dei, quam Christus tanta dilectione
complectitur [vgl. Eph. 5, 25], ut ad procurandam
salutem eius descenderit de caelis, ut ad redimendam
eam a morte coniecerit se in humanas imbecillitates
ac effuderit sanguinem suum et susceperit probro-
sissimam mortem. Quare minister, cui ecclesia com-
mendatur, summam operam dare debet, ut erudiat
eam non humanis somniis, sed caelesti doctrina, qua
ad veram fidem Christosponso praestandam per spiri-
tum sanctum excitetur et eius fidei puritas inviolata
conservetur. Hoc enim est, quod Paulus ait, adiun-
gere ecclesiam uni viro, ut virginem castam exhibeat
Christo [2.Kor. 11, 2]. Ac semper cogitet minister,
si quid in commodi cessatione, neglectione, ignavia
aut depravatione sua ecclesiae acciderit, dominum
Deum, caelestem patrem, requisiturum de manu
ipsius sanguinem eius [vgl. Ez. 3, 18 u. 20]. Doceat
igitur ecclesiam scripta prophetica et apostolica,
quae habent caelestis veritatis testimonia et quae
sunt lucerna pedibus nostris [Ps. 119, 105] ac lumen
semitis nostris. Et quia explicatio eorum articulo-
rum, qui in doctrina religionis iis temporibus contro-
vertuntur, in Confessione Augustana breviter et
perspicue iuxta veram catholicam sententiam scrip-
torum propheticorum et apostolicorum continetur,
necessitas officii exigit, ut in iis articulis minister
nihil alieni ab illa confessione doceat, sed iuxta
sentenciam eius ecclesiam fideliter erudiat.
Deinde cum offitium ecclesiastici ministri sit, ut
ecclesiae serviat non tantum pia doctrina, verum
g Neuburger Reinschrift: + rebus.
h Neuburger Reinschrift: num.
1 Neuburger Reinschrift: administrata.
235
Quid nomine evangelii in ecclesia significetur?
Quod sit discrimen legis et evangelii?
Num evangelium de Christo, filio Dei, tum pri-
mum praedieatum, sit, cum Christus venit in hunc
mundum et misit apostolos in orbem terrae, vel an
sit initio conditi orbis adnunctiatum?
De iustificatione.
Num homo iustificetur coram Deo meritis suorum
operum, an fide tantum in Jhesum Christum?
Si merita operum non iustificant, in quem usum
bona opera sint facienda?
Num fides ad iusticiam ita imputatur, ut non ne-
cesse habeamus renovari spiritu s.[ancto] et aeterna
iusticia frui?
De magistratu politico.
Num magistratus politicus sit divina ordinatione
institutus?
Num pius possit bona conscientia officio politici
magistratus fungi?
Possent autem multo plura crecitari piae doctri-
naec, sed haec in praesentia sufficere videntur, quod
in iis fere omnes controversiae horum temporem
comprehendantur, et ii, qui explorationi praesunt,
addere pro suo dono et pro eorum, quorum doc-
trinam explorant, conditioned possunt, quae neces-
saria et utilia iudicant.
Postquam igiture, qui examinatur ad proposita
capita, responderit iuxta sententiam propheticae et
apostolicae scripturae et iuxta explicationem Con-
fessionis Augustanae, non mox ablegandus erit ad
eam ecclesiam, cui est praefitiendus, sed proponen-
dum est ei argumentum, quod publica contione ex-
plicet, ut cognoscatur, quam aptus sit ad docendum.
Nam hoc precipue exigit Paulus in ministerio eccle-
siae [vgl. 2.Tim. 2, 2],
Deinde nullus invitae alicui ecclesiae abque legi-
tima causa obtrudatur, quare postquam is, qui ac-
cessurus est ad ecclesiam, habet certa testimonia
tam piae doctrinae quam honestae vitae et est ap-
tus ad docendum, utile videtur, ut, antequam eccle-
siae praefitiatur, superattendens eius loci commen-
c-c Neuburger Reinschrift: piae doctrinae recitari.
d Neuburger Reinschrift: conditionem.
e Neuburger Reinschrift: -f is.
f-f Fehlt Neuburger Reinschrift.
det eum illi ecclesiae, cui est praefitiendus, et audiat
concionem eius coram ecclesia ac, siquidem intelligit
ecclesiam ab ipso non abhorrere, significet literis
suis, ut, quod reliquum est, ab ecclesiasticis con-
siliariis nomine illustrissimi principis f electoris etc.f
conficiatur.
Quibus g peractis minister ad hunc aut non dissi-
milem modum, qui sequitur, admoneatur:
Primum., ut cumh animo suo diligentissime con-
sideret, quantum curae, quantum oneris in admini-
strandai ecclesia suscipiat. Ecclesia enim est sponsa
Christi, filii Dei, quam Christus tanta dilectione
complectitur [vgl. Eph. 5, 25], ut ad procurandam
salutem eius descenderit de caelis, ut ad redimendam
eam a morte coniecerit se in humanas imbecillitates
ac effuderit sanguinem suum et susceperit probro-
sissimam mortem. Quare minister, cui ecclesia com-
mendatur, summam operam dare debet, ut erudiat
eam non humanis somniis, sed caelesti doctrina, qua
ad veram fidem Christosponso praestandam per spiri-
tum sanctum excitetur et eius fidei puritas inviolata
conservetur. Hoc enim est, quod Paulus ait, adiun-
gere ecclesiam uni viro, ut virginem castam exhibeat
Christo [2.Kor. 11, 2]. Ac semper cogitet minister,
si quid in commodi cessatione, neglectione, ignavia
aut depravatione sua ecclesiae acciderit, dominum
Deum, caelestem patrem, requisiturum de manu
ipsius sanguinem eius [vgl. Ez. 3, 18 u. 20]. Doceat
igitur ecclesiam scripta prophetica et apostolica,
quae habent caelestis veritatis testimonia et quae
sunt lucerna pedibus nostris [Ps. 119, 105] ac lumen
semitis nostris. Et quia explicatio eorum articulo-
rum, qui in doctrina religionis iis temporibus contro-
vertuntur, in Confessione Augustana breviter et
perspicue iuxta veram catholicam sententiam scrip-
torum propheticorum et apostolicorum continetur,
necessitas officii exigit, ut in iis articulis minister
nihil alieni ab illa confessione doceat, sed iuxta
sentenciam eius ecclesiam fideliter erudiat.
Deinde cum offitium ecclesiastici ministri sit, ut
ecclesiae serviat non tantum pia doctrina, verum
g Neuburger Reinschrift: + rebus.
h Neuburger Reinschrift: num.
1 Neuburger Reinschrift: administrata.
235