DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.26784#0245
Gardelegen. Constitutiones Inspectoris von 1579.
225
maxime ad praesentium controversiarum, in quo-
libet articulo motarum diiudicationem pertinere
existimabit. Si etiam constat fratrum quemquam
parum dilucide alicubi sentire et loqui, aut
haesitare in aliquibus, docendi et sanandi studio,
illorum poterit mentio fieri, et vera decisio.
VIII.
Si quis ex fratribus ad extraneos divulgaverit,
quae reticere conducibilius fuerit, propter offen-
sioneni aliorum, ut, quomodo ille, vel ille in
examine responderit, seu scientiam suam prae
aliis iactaverit, aut si superintendens ex officio
aliquem sui muneris, fedelitatis aut diligentiae
acrius admonuerit, convictus huius levitatis et
iactantiae in contumeliam fratris, senis grossis
argenteis multabitur.
IX.
Finito colloquio omnes fratres modeste se ad
convivium conferant, ubi si quis se morosum aut
incivilem gesserit, aut blasphemando, male dicendo
aut alio quocumque modo cuiquam scandalo fuerit,
is pro ratione delicti, et consensu fratrum poena
pecunaria multabitur.
X.
Si quis ante vel post convivium insalutatis
fratribus, seu absque venia discessei’it, tres grossos
argenteos numerabit, venia impetrata, utique sym-
bolum suum, ut et reliqui praesentes dabit. Quod
si contumax fuerit, non fruetur reliquis huius
sodalitii bonis.
XL
Quae in convivio facta aut peracta fuerint,
intra privatos parietes, maneant sub mulcta trium
grossorum argenteorum.
XII.
Placuit etiam tam superintendenti, quam
caeteris fratribus, ut quilibet novitius Pastor, pro
introitu det dimidium Joachimici, qui cedat Domino
inspectori, gratitudinis ergo.
XIII.
Conducibile quoque et ad aedificationem
plurimum prodesse posse visum est, ut quilibet
frater alterius fratris diligentem rationem habeat,
si forte in officio suo negligens fuerit, nec prae-
stiterit fidem in illis, quae iuxta visitationis formu-
lam peragenda sunt, sancte receperit, aut in vita
et moribus inordinate se gesserit, vel videns talia,
toti coetui significet palam idque absque omni odio
et aemulationis studio, saltem ex zelo pietatis, ac
Sehling, Kirchenordnungen. III.
I futurae emendationis. Si quis hac ratione accu-
satus et negligentiae aut alicuius delicti sive errati
convictus fuerit: is pro arbitrio totique (!) fraterni-
tatis multabitur.
XIV.
Contra, siquis aliquem falso vel ex invidia,
odio seu aemulatione accusaverit, et erratum seu
commissum non liquidaverit, is eandem poenam,
quae pro tali delicto constituenda fuisset, aut
etiam maiorem, prout visum fuerit, luet atque
dependet.
XV.
Quod ad alia attinet, quae ministerium pasto-
rum in pagis spectant, serventur illa, prout in
visitationis formula est comprehensa.
XVI.
De copulatione vagantium ita sancitum est,
ut in posterum ea nullo modo fiat absque consensu
Dn. superintendentis aut etiam generalis consistorii.
Siquis fratrum hac in re peccaverit, tres taleros
pro mulcta dabit.
XVII.
De Baptismate Nothorum sancitum est, ut
baptizentur quidem ii, sed matres dent pro eis
dimidiam, aut sub poena ad minimum quartam
partem vallensis, quae pecunia cuilibet fratri
villicano integra manebit. Scorta autem ipsa
minime introducantur ritu ecclesiastico ad offer-
torium, sub poena quartae partis thaleri.
XVIII.
Si quis fratrum, vel cum suis nobilibus, vel
cum alio quopiam iustam causam coram magistratu
publice agendam habuerit, aut in officio suo vio-
lenter laesus fuerit, tunc tota fraternitas ipsi et
consilio et auxilio aderit; ac si res postulaverit,
adiungentur ipsi ex numero fratrum duo aut tres,
qui tamquam advocati, ipsi praesto erunt, et summis
ipsum conatibus conabunt (!).
XVIIII.
De Emeritis, senibus et vita functis fratribus
servetur constitutio, in visitationis formula prae-
scripta, cum Magistratus cuiuslibet loci consensu.
XX.
Similiter, si quis fratrum, curriculo suo com-
pleto, ex mortali vita discesserit, tunc tres aut
quatuor vicini fratres per integrum, aut saltem
dimidium annum cuncta in ministerio peragent,
nibilque proprii commodi (exceptis accidentibus,
quae praesentes tollunt) ex reditibus pastoralibus
29
225
maxime ad praesentium controversiarum, in quo-
libet articulo motarum diiudicationem pertinere
existimabit. Si etiam constat fratrum quemquam
parum dilucide alicubi sentire et loqui, aut
haesitare in aliquibus, docendi et sanandi studio,
illorum poterit mentio fieri, et vera decisio.
VIII.
Si quis ex fratribus ad extraneos divulgaverit,
quae reticere conducibilius fuerit, propter offen-
sioneni aliorum, ut, quomodo ille, vel ille in
examine responderit, seu scientiam suam prae
aliis iactaverit, aut si superintendens ex officio
aliquem sui muneris, fedelitatis aut diligentiae
acrius admonuerit, convictus huius levitatis et
iactantiae in contumeliam fratris, senis grossis
argenteis multabitur.
IX.
Finito colloquio omnes fratres modeste se ad
convivium conferant, ubi si quis se morosum aut
incivilem gesserit, aut blasphemando, male dicendo
aut alio quocumque modo cuiquam scandalo fuerit,
is pro ratione delicti, et consensu fratrum poena
pecunaria multabitur.
X.
Si quis ante vel post convivium insalutatis
fratribus, seu absque venia discessei’it, tres grossos
argenteos numerabit, venia impetrata, utique sym-
bolum suum, ut et reliqui praesentes dabit. Quod
si contumax fuerit, non fruetur reliquis huius
sodalitii bonis.
XL
Quae in convivio facta aut peracta fuerint,
intra privatos parietes, maneant sub mulcta trium
grossorum argenteorum.
XII.
Placuit etiam tam superintendenti, quam
caeteris fratribus, ut quilibet novitius Pastor, pro
introitu det dimidium Joachimici, qui cedat Domino
inspectori, gratitudinis ergo.
XIII.
Conducibile quoque et ad aedificationem
plurimum prodesse posse visum est, ut quilibet
frater alterius fratris diligentem rationem habeat,
si forte in officio suo negligens fuerit, nec prae-
stiterit fidem in illis, quae iuxta visitationis formu-
lam peragenda sunt, sancte receperit, aut in vita
et moribus inordinate se gesserit, vel videns talia,
toti coetui significet palam idque absque omni odio
et aemulationis studio, saltem ex zelo pietatis, ac
Sehling, Kirchenordnungen. III.
I futurae emendationis. Si quis hac ratione accu-
satus et negligentiae aut alicuius delicti sive errati
convictus fuerit: is pro arbitrio totique (!) fraterni-
tatis multabitur.
XIV.
Contra, siquis aliquem falso vel ex invidia,
odio seu aemulatione accusaverit, et erratum seu
commissum non liquidaverit, is eandem poenam,
quae pro tali delicto constituenda fuisset, aut
etiam maiorem, prout visum fuerit, luet atque
dependet.
XV.
Quod ad alia attinet, quae ministerium pasto-
rum in pagis spectant, serventur illa, prout in
visitationis formula est comprehensa.
XVI.
De copulatione vagantium ita sancitum est,
ut in posterum ea nullo modo fiat absque consensu
Dn. superintendentis aut etiam generalis consistorii.
Siquis fratrum hac in re peccaverit, tres taleros
pro mulcta dabit.
XVII.
De Baptismate Nothorum sancitum est, ut
baptizentur quidem ii, sed matres dent pro eis
dimidiam, aut sub poena ad minimum quartam
partem vallensis, quae pecunia cuilibet fratri
villicano integra manebit. Scorta autem ipsa
minime introducantur ritu ecclesiastico ad offer-
torium, sub poena quartae partis thaleri.
XVIII.
Si quis fratrum, vel cum suis nobilibus, vel
cum alio quopiam iustam causam coram magistratu
publice agendam habuerit, aut in officio suo vio-
lenter laesus fuerit, tunc tota fraternitas ipsi et
consilio et auxilio aderit; ac si res postulaverit,
adiungentur ipsi ex numero fratrum duo aut tres,
qui tamquam advocati, ipsi praesto erunt, et summis
ipsum conatibus conabunt (!).
XVIIII.
De Emeritis, senibus et vita functis fratribus
servetur constitutio, in visitationis formula prae-
scripta, cum Magistratus cuiuslibet loci consensu.
XX.
Similiter, si quis fratrum, curriculo suo com-
pleto, ex mortali vita discesserit, tunc tres aut
quatuor vicini fratres per integrum, aut saltem
dimidium annum cuncta in ministerio peragent,
nibilque proprii commodi (exceptis accidentibus,
quae praesentes tollunt) ex reditibus pastoralibus
29