DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.29140#0415
ABENDMAHLSGUTACHTEN
411
Nos coenam Dominicam Scripturae more dominicis diebus cum fratri-
bus agimus, in qua damus operam, vt panem Domini et calicem, vt
Christus iussit, in sui memoriam sumamus 6 , et edentes panem hunc et
calicem bibentes, vt Paulus explicat?, mortem Domini annunciamus,
5 donec ille Judex saeculi veniat, cuius carne absentis celebramus memo-
riam et spiritu praesentis carnem fide manducamus sanguinemque bibi-
mus. Sic officij nostri memores, qui spiritus non literae, hoc est nullius
rei externae, ministri sumus, a carne et his, quae nobis cum malis possunt
eße communia, ad spiritualia, quae solis pijs propria, auocamus. Et
10 vehementer dolet quosdam admodum spirituales huc recidiße, vt foe-
dum ducant a sententia semel adseuerata discedere. Cum id verba Domini
exigant, dixit Christus: facite hoc, hoc est: »edite de hoc pane, bibite
de hoc calice, in meam commemorationem, vt mei recordeminj, qui meam
carnem meumque sanguinem pro vobis in cruce patri obtuli«, nam addit:
i 5 quod pro vohis traditur, qui 3 - pro vohis funditur 8 . Quis autem, quaeso, pius,
huius tanti beneficij rite recordabitur et mortem Domini annunciabit
gratias agens, cui de praesentia Christi carnali in pane vel cogitare liceat?
Edet panem et bibet calicem, vt suam fidem in Christum et dilectionem
erga fratres, cum quibus vult vnum corpus esse et vnus panis, testetur.
20 Caetera profecto animo totus apud illum erit, quem venturum expectat Iu-
dicem et cuius praeteritam mortem praedicat neque panem hunc adoratu-
rus neque, quidin ea contineatur corporaliter, frustra inuestigaturus. Quis
nam Apostolus, quis ex vniuersa scriptura locus de christi jmpanatione
meminit? Dicunt: Satis nobis est: Hoc est corpus meum, quod de porrecto
25 Discipulis pane Christus dixit, abunde vero satis est, vt his verbis fidem
habeamus, et Anathema sit, qui habere non sustinuerit. At quando pro-
babitis per hoc carnalem Christi praesentiam in pane? Nunquid dicit
Paulus?: Omnes, qui de vno pane participamus, sumus vnus panis et vnum
corpus ? Sed quis tam desipit, vt carnaliter vnum corpus contendat omnes
30 christianos? Hoc poculum est nouum testamentum in meo | sanguine 10 , quo- fo 24 r
modo hoc intelliges? Sicut sonat: »hic panis est corpus meum«, ita et
hoc: »Hoc poculum est nouum testamentum«, et hoc enim aeternum est,
illud ebibitur, hoc spirituale foedus inter nos et Deum, illud corporalis
potus. Quomodo iam vnum id erit, quod aliud, si »est« perpetuo idem
35 substantialiter et corporaliter faciat, inter quae ponitur, hoc modo a est
b? »Jlla«, inquit Paulus", »petra erat christus, illa, de qua veteres biberunt.«
a) Korr. von anderer Hand aus: quod.
6. Lc 22,19; iCorn,24f.
7. iCoru,26. 8. Lc 22,i9f.
9. 1 Cor 10,17.
10. 1 Cor 11,25.
11. iCorio,4.
411
Nos coenam Dominicam Scripturae more dominicis diebus cum fratri-
bus agimus, in qua damus operam, vt panem Domini et calicem, vt
Christus iussit, in sui memoriam sumamus 6 , et edentes panem hunc et
calicem bibentes, vt Paulus explicat?, mortem Domini annunciamus,
5 donec ille Judex saeculi veniat, cuius carne absentis celebramus memo-
riam et spiritu praesentis carnem fide manducamus sanguinemque bibi-
mus. Sic officij nostri memores, qui spiritus non literae, hoc est nullius
rei externae, ministri sumus, a carne et his, quae nobis cum malis possunt
eße communia, ad spiritualia, quae solis pijs propria, auocamus. Et
10 vehementer dolet quosdam admodum spirituales huc recidiße, vt foe-
dum ducant a sententia semel adseuerata discedere. Cum id verba Domini
exigant, dixit Christus: facite hoc, hoc est: »edite de hoc pane, bibite
de hoc calice, in meam commemorationem, vt mei recordeminj, qui meam
carnem meumque sanguinem pro vobis in cruce patri obtuli«, nam addit:
i 5 quod pro vohis traditur, qui 3 - pro vohis funditur 8 . Quis autem, quaeso, pius,
huius tanti beneficij rite recordabitur et mortem Domini annunciabit
gratias agens, cui de praesentia Christi carnali in pane vel cogitare liceat?
Edet panem et bibet calicem, vt suam fidem in Christum et dilectionem
erga fratres, cum quibus vult vnum corpus esse et vnus panis, testetur.
20 Caetera profecto animo totus apud illum erit, quem venturum expectat Iu-
dicem et cuius praeteritam mortem praedicat neque panem hunc adoratu-
rus neque, quidin ea contineatur corporaliter, frustra inuestigaturus. Quis
nam Apostolus, quis ex vniuersa scriptura locus de christi jmpanatione
meminit? Dicunt: Satis nobis est: Hoc est corpus meum, quod de porrecto
25 Discipulis pane Christus dixit, abunde vero satis est, vt his verbis fidem
habeamus, et Anathema sit, qui habere non sustinuerit. At quando pro-
babitis per hoc carnalem Christi praesentiam in pane? Nunquid dicit
Paulus?: Omnes, qui de vno pane participamus, sumus vnus panis et vnum
corpus ? Sed quis tam desipit, vt carnaliter vnum corpus contendat omnes
30 christianos? Hoc poculum est nouum testamentum in meo | sanguine 10 , quo- fo 24 r
modo hoc intelliges? Sicut sonat: »hic panis est corpus meum«, ita et
hoc: »Hoc poculum est nouum testamentum«, et hoc enim aeternum est,
illud ebibitur, hoc spirituale foedus inter nos et Deum, illud corporalis
potus. Quomodo iam vnum id erit, quod aliud, si »est« perpetuo idem
35 substantialiter et corporaliter faciat, inter quae ponitur, hoc modo a est
b? »Jlla«, inquit Paulus", »petra erat christus, illa, de qua veteres biberunt.«
a) Korr. von anderer Hand aus: quod.
6. Lc 22,19; iCorn,24f.
7. iCoru,26. 8. Lc 22,i9f.
9. 1 Cor 10,17.
10. 1 Cor 11,25.
11. iCorio,4.