Metadaten

Bucer, Martin; Stupperich, Robert [Hrsg.]; Neuser, Wilhelm H. [Hrsg.]; Seebaß, Gottfried [Hrsg.]; Strohm, Christoph [Hrsg.]; Stupperich, Robert [Bearb.]; Kroon, Marijn de [Bearb.]; Rudolph, Hartmut [Bearb.]
Martin Bucers Deutsche Schriften (Band 6,1): Wittenberger Konkordie (1536) — Gütersloh, 1988

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.29831#0068
Lizenz: Freier Zugang - alle Rechte vorbehalten

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
64

KASSELER GESPRÄCH (i 5 34)

beyder teylend7, so man in diser sachen für spennig8 gehalten, vns zugeschriben, das
yhnen vnsere haltung vnd dargeben vom dem h. sacrament, wiee das im selbigen
buchlin an die von Munster von vns beschriben ist, genüg thue vnd also gefalle, erken-
nen auch, das wyr bey solcher erkentnuß allsfbruder in aller gemeinschafft christi zu
halten seyens, wie sye nun vns halten wollen, dohyn sie hievor sich nit haben vermo- 5
gen lossen. Vnder disen ist auch Osiander von Nurnberg einer9. Etliche habend soliche
vnsere meinung vnd vergleychung nit konden (auch bey anderen) gnüg loben, wie
auch H. Bullinger gethon, als wyr des seine hantschrifft haben10. | 29 b | M. philippus
hatt vns auch zugeschryben, das D. Luther selb dißh vnser dargeben1 vom h. sacrament
yme gefallen lossei, so ferr wyrs nurk also1 halten11. Er12 auch M. philipp hatt an vns 10
vnd andere13 zeuget, das es ym gentzlich gnüg vnd gefellig sey14.
Steht aber solche vnsere meynung vnd dargeben von disem sacrament, wie wyr das
in vilgemeldtem buchlin an die von Munster beschriben haben, vffs kurtzest in dem:
Wie vnser herre sagt, als er seinen jungern das brot vnd kelch darreychet: nemet, esset
vnd drincket, das ist mein leib, [...] das ist mein blut, das fur euch hingeben vnd vergossen 15
wurtmXb, das wyr glauben, bekennen vnd leeren, das vns im h. abentmal des herren
d) add. am Rand: vnder denen auch Andreas Osiander zu Nurmbergk einer ist vnd Heynri-
chus Bullinger zu Zurich B; dieses add. von Bucer in A gestr.
e) von B. korr. aus: was [?]. - f) von B. korr. aus: alle. - g) von B. gestr.: Etliche.
h) korr. aus: die [?]. — i) furgeben E. — j) von B. korr. aus: lossen.
k) nu E. — 1) add. und dann gestr.: eygentlich B. — m) wirt E.
7. Vgl. dazu Köhler 2, S. 324ff. 8. Strittig.
9. Vgl. Osiander am 5. September 1534 an B.; Osiander, A.d.Ä: Gesamtausgabe 5. Hg. G. Miil-
ler und G. Seebaß. Gütersloh 1983. Nr. 196, S. 519: »... iam non solum mihi, verum etiam multis
amicis persuasi sententiam vestram esse tolerabilem.«
10. Bullinger am 28. Oktober an B.; Rott, Investigationes 2, S. 251, Nr. 63. Bullinger zitiert
darin seinen Brief an Myconius vom 28. Oktober 1534, in welchem er, allerdings mit Einschrän-
kung (»Videor enim videre Bucerum nobis non omni parte ... adversari«), B.s Schrift nicht
mißbilligt. Vgl. auch Köhler 2, S. 326 und E. Bi^er, Studien, S. 70, Anm. 6 und Pollet 2, S. 285,
Anm. 7, und unten S. 304 Z. 4ff.
11. Melanchthon an B. am 16. September 1534; CR Mel 2, Nr. 1249, Sp. 837; MBW 2, Nr. 1493,
S. 156; vgl. zur Datierung R. E. Harrison: Melanchthon and the dating of CR II 1249. In: ARG
66. 1975. S. 300ff. Melanchthon berichtet über sein Gespräch mit Luther am 16. September 1534
über die Stuttgarter Konkordie: »[Lutherus] Respondit, se eam probare, addens ... modo ut hoc
sentiamus.« Vgl. auch Melanchthon am 16. September 1534 an Schnepf (CR Mel 2, Nr. 1216,
S. 786h; MBW 2, Nr. 1491, S. 155) und an Landgraf Philipp; CR Mel 2, Nr. 1217, S. 787ff.;
MBW 2, Nr. 1492, S. 155.
12. Auch er oder: früher, zuvor; vgl. Lexer 1, Sp. 605 und Fischer 2, Sp. 750 und 790; oder: Er
auch, M. philipp.
13. Uns und anderen gegenüber; vgl. Grimm 15, Sp. 852.
14. Vgl. z. B. Melancbthons Brief am 1. August 1534 an B.: »Quod scribis, annitendum esse
nobis, ut inter nos fiat concordia, hoc profecto ago, et nuper ea de re cum nostro principe collo-
cuti sumus.« CR Mel 2, Nr. 1206, Sp. 775 h Vgl. auch Melanchthons Gutachten für Guillaume
du Bellay (vor dem 1. 8. 1534): »Bucerus moderationem quandam Zwinglianae sententiae
proposuit. Ea moderatio mihi quidem non displicuit.« CR Mel 2, Nr. 1205, Sp. 751; vgl. MBW 2,
Nr. 1467, S. 145 f.
15. Kompiliert aus Mt 26,26ff. und Lk 22,19h
 
Annotationen
© Heidelberger Akademie der Wissenschaften