DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.65331#0161
5
10
15
20
160
De aedificio Dei - Cap. 9
uidentur, proficiunt, quia non solum ipsam a tyrannorum potestatibus et
iniustis regum angariis expediunt, sed etiam de suo numero aureos mures,
hoc est bonos conuersos, mittunt, qui alicui bono et regulari claustro uelut
nouo plaustro impositi cum arca federis ad domum ueri solis trahantur.
Trahuntur autem a uaccis, mugitum ex intimo ac materno affectu dantibus 5
nec tarnen postergum respicientibus. Quia boni <?cclesi<? rectores ex
habundantia cordis uerbum Dei predicant et ita / in directum procedunt, ut,
quamuis clericos sibi subiectos in domibus propriis reclusos, tanquam
uitulos postergum ligatos doleant, ipsi tarnen cum quibus possunt, iugo
apostolic? regul? summissi et cenobialis uit? obseruantiis uelut quibusdam 10
loris ad hoc iugum astricti nusquam deuiant. Quia non ambages prau? ac
nou? consuetudinis, sed uiam antiqu? auctoritatis et ueritatis amant,
psallentes cum propheta: Viam ueritatis elegi. Viam, inquit, ueritatis, non
consuetudinis, quia Christus non ait, ego sum consuetudo, sed ego, inquit,
sum ueritas. Non est autem ueritas uel auctoritas, qu<? contra Christum et 15
apostolos clericos proprietarios possit defendere, si modo episcopi prauam
eorum consuetudinem uoluerint inpugnare. Habemus Moysen et prophetas,
habemus Christum et apostolos uirosque apostolicos pro nobis contra illos.
Si ergo illi sunt pro nobis, quis contra nos? Deus est, qui habitare facit unius
moris in domo. Lvdewicvs7 autem rex in quodam suo libello clericos 20
absoluens a domo unius moris, permittit illis domos, proprietates et diuersi
1 solum] solam Mi. | a] fehlt M2 Mi. 4 federis] foederis Mi. 5 intimo] intimi Mi.
6 postergum] post tergum Mi. | ecclesie] Ecclesiae Mi. 7 habundantia] abundantia Mi.
predicant] praedicant Mi. | ita... in] fol. 9v, 9 postergum] post tergum Mi. 10 apostolice]
apostolicae Mi. | regia le] regulae Mi. | summissi] submissi Mi. | cenobialis] coenobialis Mi.
uite] vitae Mi. 11 nusquam] nunquam M2 Mi. | praue] pravae Mi. 12 noue] novae Mi.
antique] antiquae Mi. 13 inquit] inquid M2. 15 que] quae Mi. 17 inpugnare] impugnare Mi.
Moysen] fehlt M2 Mi.
13 Viam1... elegi] Ps (G) 118, 30. | Viam2... 15 ueritas1] Die Gegenüberstellung veritas -
consuetudo scheint auf Tertullian zurückzugehen (Tertullian, Liber de virginibus velandis,
Migne PL 2, cap. 1, S. 889: Sed Dominus noster Christus veritatem se, non consuetudinem,
cognominavitj; in der hier vorliegenden Form dann wichtig für das von Cyprian geleitete
Konzil von Karthago am 1. September 256 (Sententiae episcoporum numero LXXXVII de
haereticis baptizandis, Sententia 30: Cyprian, Opera Omnia, ed. HÄRTEL, CSEL 3/1, S. 448);
danach aufgegriffen von Augustinus, De baptismo, ed. PETSCHENIG, CSEL 51, lib. 3, cap. 6, S.
203; über Augustinus gelangt es in das Decretum Ivos von Chartres (Ivo, Decretum, IV, 213,
Migne PL 161, S. 311); in der Zeit der Kirchenreform aufgenommen von Gregor VII. und Urban
II.: vgl. dazu LADNER, Images and ideas, S. 669-679; BOSHOF, Salier, S. 208. 19 Deus... 20
domo] Ps (G) 67, 7.
10
15
20
160
De aedificio Dei - Cap. 9
uidentur, proficiunt, quia non solum ipsam a tyrannorum potestatibus et
iniustis regum angariis expediunt, sed etiam de suo numero aureos mures,
hoc est bonos conuersos, mittunt, qui alicui bono et regulari claustro uelut
nouo plaustro impositi cum arca federis ad domum ueri solis trahantur.
Trahuntur autem a uaccis, mugitum ex intimo ac materno affectu dantibus 5
nec tarnen postergum respicientibus. Quia boni <?cclesi<? rectores ex
habundantia cordis uerbum Dei predicant et ita / in directum procedunt, ut,
quamuis clericos sibi subiectos in domibus propriis reclusos, tanquam
uitulos postergum ligatos doleant, ipsi tarnen cum quibus possunt, iugo
apostolic? regul? summissi et cenobialis uit? obseruantiis uelut quibusdam 10
loris ad hoc iugum astricti nusquam deuiant. Quia non ambages prau? ac
nou? consuetudinis, sed uiam antiqu? auctoritatis et ueritatis amant,
psallentes cum propheta: Viam ueritatis elegi. Viam, inquit, ueritatis, non
consuetudinis, quia Christus non ait, ego sum consuetudo, sed ego, inquit,
sum ueritas. Non est autem ueritas uel auctoritas, qu<? contra Christum et 15
apostolos clericos proprietarios possit defendere, si modo episcopi prauam
eorum consuetudinem uoluerint inpugnare. Habemus Moysen et prophetas,
habemus Christum et apostolos uirosque apostolicos pro nobis contra illos.
Si ergo illi sunt pro nobis, quis contra nos? Deus est, qui habitare facit unius
moris in domo. Lvdewicvs7 autem rex in quodam suo libello clericos 20
absoluens a domo unius moris, permittit illis domos, proprietates et diuersi
1 solum] solam Mi. | a] fehlt M2 Mi. 4 federis] foederis Mi. 5 intimo] intimi Mi.
6 postergum] post tergum Mi. | ecclesie] Ecclesiae Mi. 7 habundantia] abundantia Mi.
predicant] praedicant Mi. | ita... in] fol. 9v, 9 postergum] post tergum Mi. 10 apostolice]
apostolicae Mi. | regia le] regulae Mi. | summissi] submissi Mi. | cenobialis] coenobialis Mi.
uite] vitae Mi. 11 nusquam] nunquam M2 Mi. | praue] pravae Mi. 12 noue] novae Mi.
antique] antiquae Mi. 13 inquit] inquid M2. 15 que] quae Mi. 17 inpugnare] impugnare Mi.
Moysen] fehlt M2 Mi.
13 Viam1... elegi] Ps (G) 118, 30. | Viam2... 15 ueritas1] Die Gegenüberstellung veritas -
consuetudo scheint auf Tertullian zurückzugehen (Tertullian, Liber de virginibus velandis,
Migne PL 2, cap. 1, S. 889: Sed Dominus noster Christus veritatem se, non consuetudinem,
cognominavitj; in der hier vorliegenden Form dann wichtig für das von Cyprian geleitete
Konzil von Karthago am 1. September 256 (Sententiae episcoporum numero LXXXVII de
haereticis baptizandis, Sententia 30: Cyprian, Opera Omnia, ed. HÄRTEL, CSEL 3/1, S. 448);
danach aufgegriffen von Augustinus, De baptismo, ed. PETSCHENIG, CSEL 51, lib. 3, cap. 6, S.
203; über Augustinus gelangt es in das Decretum Ivos von Chartres (Ivo, Decretum, IV, 213,
Migne PL 161, S. 311); in der Zeit der Kirchenreform aufgenommen von Gregor VII. und Urban
II.: vgl. dazu LADNER, Images and ideas, S. 669-679; BOSHOF, Salier, S. 208. 19 Deus... 20
domo] Ps (G) 67, 7.