IO. RESPONSIO DER EVANGELISCHEN DELEGIERTEN
369
concessisse, dum certum ab Imp[eratoria] M[aiesta]te responsum acciperent, qua
ipsa velit via et ratione nos in hoc Colloquio versari; tamen de Imp[eratoria] M[aie-
sta]te, clementissimo Domino nostro, id nobis merito persuademus eam nequaquam
velle intercidere et aboleri laborem tot dierum certe non inutilem ad cognoscendum
et diiudicandum, quae in hac prima Religionis controversia de nostri Iustificatione
(a qua caeterae omnes omnino pendent) sint ab utraque parte allata1 atque ipsa Im-
p[eratoria] M[aies]tas hunc finem isti Colloquio praestituit in ipso Decreto Worma-
tiensi, ut omnia eius Acta eo accommodentur, quo Ipsa Imp[eratoria] M[aies]tas et
Ordines Imperii facilius possint statuere de compositione et conciliatione omnium
controversiarum Religionis.2
His igitur de causis, quod id et per sed aequum sit et institutae actioni perutile et
nos nostram responsionem I 58’ /Sectmdum I absolvere, ita ut coepta est, confidimus
Imp[eratoriam] M[aiesta]tem R[everendissi]mae et Gen[erosae] D[ominationibus]
V[estris] tam amplam ad gubernandum hoc Colloquium dedisse potestatem, ut illae
hanc tam aequam et necessariam causae Christi petitionem admittere citra oblesio-
nem' officii sui facile possint.
Quis enim non admodum grave et Imp[eratoriae] M[aiesta]tis clementiae ingra-
tum iudicaret non concedi nobis, ut plenam nostram responsionem in Acta confera-
mus ad ea, quae D[omini] Collocutores alterius partis iam in Actis habent, maxime,
cum ea talia sint, ut Ecclesias nostras et nos una cum principibus et superioribus no-
stris non levi gravatura sint invidia et praessura non contemnenda iniuria, si non
iusta illis responsio a nobis subiiciatur.1
Praeterea, cum agnosceremus esse in officio nostro ea in hoc Colloquio afferre
omnia, quae eo conductura merito credamus, ut controversiae Religionis in Comi-
tiis, quae instant,3 componantur, retulimus articulum de Iustificatione in superiore
Colloquio hic habito conciliatum4 cum praeiudiciis, testimoniis, Consiliis et peti-
tionibus de eius conciliatione Imp[eratoriae] M[aiesta]tis, principum, Electorum,
Ordinum protestantium et Colloquutorum in eo Colloquio, clarissimi viri D[o-
mini] Iulii Pflug et Joannis Gropperi, ac petivimus, ut illa omnia Actis insererentur
eo nimirum ordine, ut sunt a nobis inter agendum recitata et acta.5
Constitutum enim a R[everendissi]ma et Gene[rosa] D[ominationibus] V[estris]
(ita ut res ipsa poscebat)» fuit et Notariis iniunctum, ut, quae utrinque afferrentur,
Actis omnia fideliter inscriberentur. Iam non dubitamus R[everendissi]mam et Ge-
d) über der Zeile ergänzt.
e) Zm Termmus »oblesionem« vgl. auch BOL 4, S. 38, § 180.
f) In der Vorlage stebt kein Absatz.
g) Die Klammerung findet sicb mcbt m der Vorlage.
1. Gemeint ist der Rechtfertigungsartikel des Regensburger Buchs, das dem Kaiser 1m Rabmen
des Regensburger Reichstags 1541 übergeben worden war. Zum Streit über die Aufnahme dieses
Artikels m die Akten s. oben S. 3 56 mit Anm. 6 und unten S. 400 Anm. 2.
2. Vgl. den Wormser Reichsabschied vom 4. August 1545 (DRTA.JR 16,2, Nr. 341,10, S. 1660).
3. Regensburger Reichstag (5. Juni - 24. Juli 1546).
4. Regensburger Rehgionsgespräch (27. Apnl — 25. Mai 1541); s. oben S. 193 Anm. 5.
5. Zu diesem Absatz s. oben S. 356,12-357,7.
369
concessisse, dum certum ab Imp[eratoria] M[aiesta]te responsum acciperent, qua
ipsa velit via et ratione nos in hoc Colloquio versari; tamen de Imp[eratoria] M[aie-
sta]te, clementissimo Domino nostro, id nobis merito persuademus eam nequaquam
velle intercidere et aboleri laborem tot dierum certe non inutilem ad cognoscendum
et diiudicandum, quae in hac prima Religionis controversia de nostri Iustificatione
(a qua caeterae omnes omnino pendent) sint ab utraque parte allata1 atque ipsa Im-
p[eratoria] M[aies]tas hunc finem isti Colloquio praestituit in ipso Decreto Worma-
tiensi, ut omnia eius Acta eo accommodentur, quo Ipsa Imp[eratoria] M[aies]tas et
Ordines Imperii facilius possint statuere de compositione et conciliatione omnium
controversiarum Religionis.2
His igitur de causis, quod id et per sed aequum sit et institutae actioni perutile et
nos nostram responsionem I 58’ /Sectmdum I absolvere, ita ut coepta est, confidimus
Imp[eratoriam] M[aiesta]tem R[everendissi]mae et Gen[erosae] D[ominationibus]
V[estris] tam amplam ad gubernandum hoc Colloquium dedisse potestatem, ut illae
hanc tam aequam et necessariam causae Christi petitionem admittere citra oblesio-
nem' officii sui facile possint.
Quis enim non admodum grave et Imp[eratoriae] M[aiesta]tis clementiae ingra-
tum iudicaret non concedi nobis, ut plenam nostram responsionem in Acta confera-
mus ad ea, quae D[omini] Collocutores alterius partis iam in Actis habent, maxime,
cum ea talia sint, ut Ecclesias nostras et nos una cum principibus et superioribus no-
stris non levi gravatura sint invidia et praessura non contemnenda iniuria, si non
iusta illis responsio a nobis subiiciatur.1
Praeterea, cum agnosceremus esse in officio nostro ea in hoc Colloquio afferre
omnia, quae eo conductura merito credamus, ut controversiae Religionis in Comi-
tiis, quae instant,3 componantur, retulimus articulum de Iustificatione in superiore
Colloquio hic habito conciliatum4 cum praeiudiciis, testimoniis, Consiliis et peti-
tionibus de eius conciliatione Imp[eratoriae] M[aiesta]tis, principum, Electorum,
Ordinum protestantium et Colloquutorum in eo Colloquio, clarissimi viri D[o-
mini] Iulii Pflug et Joannis Gropperi, ac petivimus, ut illa omnia Actis insererentur
eo nimirum ordine, ut sunt a nobis inter agendum recitata et acta.5
Constitutum enim a R[everendissi]ma et Gene[rosa] D[ominationibus] V[estris]
(ita ut res ipsa poscebat)» fuit et Notariis iniunctum, ut, quae utrinque afferrentur,
Actis omnia fideliter inscriberentur. Iam non dubitamus R[everendissi]mam et Ge-
d) über der Zeile ergänzt.
e) Zm Termmus »oblesionem« vgl. auch BOL 4, S. 38, § 180.
f) In der Vorlage stebt kein Absatz.
g) Die Klammerung findet sicb mcbt m der Vorlage.
1. Gemeint ist der Rechtfertigungsartikel des Regensburger Buchs, das dem Kaiser 1m Rabmen
des Regensburger Reichstags 1541 übergeben worden war. Zum Streit über die Aufnahme dieses
Artikels m die Akten s. oben S. 3 56 mit Anm. 6 und unten S. 400 Anm. 2.
2. Vgl. den Wormser Reichsabschied vom 4. August 1545 (DRTA.JR 16,2, Nr. 341,10, S. 1660).
3. Regensburger Reichstag (5. Juni - 24. Juli 1546).
4. Regensburger Rehgionsgespräch (27. Apnl — 25. Mai 1541); s. oben S. 193 Anm. 5.
5. Zu diesem Absatz s. oben S. 356,12-357,7.