DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.29141#0160
156
ZUR AUSWÄRTIGEN WIRKSAMKEIT 1528-1533
altius rem Christi possent proponere, inde infirmiores confirmarentur
sicut et Paulus atqueg [Barnabas] consentiebant ire Jerosulimam ad
Apostolosh cum controverteretur dei obseruatione legis mosaicae, non
quod dubitarint (?) ipsi aut etiam alij saniores, sed vti testimonio aposto-
lorum aduersarij magis confunderentur et infirmiores magis roboraren-
tur. Caeterum si ad vnum omnes christiani conueniant, quid possunt
plus quam scripturam proponere, vt intelligatur? Spiritus dei est, sine
quo vt animales sunt homines et stultitia habentur verba dei.
Vult Tregerus probare etiamk in suis Paradoxis ideo concilium ordi-
132b nandum, quia dixitl dominus: »Sim duo aut tres«1 | Jam multo plures
Berne fuerunt. Sicut ergo Christum medium habuerunt, ita docere eos
potuit omnia consilia (?)n mel[ius] quam omnia quae vnquam fuere
concilia. - Si interim non consentitur ab omnibus, prouincialis (?) dixit,
vtrum vere metuere Christum e[s]t tam stultas (?) sectas potuisse exci-
tare, cum in Christo conspiraturo? - Quanquam scissa et secta fuerunt
omnia supra modum apud pontificios! - In summa erroris conuenitur,
sicut et Mahometani. - Apud nos autem in summa veritatis consentitur
et non in accessorijs quibusdam, et probati ministri sunt, sicut sectae.
Sed quid haec ad probandum non licere de religione statuere? Licet certe
eis dominum deumP sequi, quicquid sentiant Bernenses: de huius volun-
tate cur igitur non inquire[re]nt, et cum de ea certi facti fuerint per eos
sequenda cur non sequerentur?
Vbi igitur Tregerus ea euomuit, quibus totum negotium Euangelij et
reformationis ecclesiae Bernensis nudum redderet neque scripturas
adduceret[sic!], monitus est vt scripturis ageret. Id noluit, qdixitque non
esse praesentius venenum quam cum (non?) scripturae per scripturas
interpretenturq Res itaque ad senatum fuit delata. Idem orauit eum, vt
scripturis ageret et suam semper expositionem subijceret, quam nos, si
possemus, per scripturas confutaremus; idem faceret ipse nostris inter-
pretationibus. Sed quia scripturis nihil valet, vt aliunde Paradoxa eius
testantur, rcum senatus nollet ei permittere adducere quiduis, abijt,
caussatusr sibi non satis liberum esse ad disputandum, cum tamen antea
legem hanc aequissimam nouisset solis scriptur[is] agendum. Quid enim
ad oues Christi vox alienorum2? Scriptura omnem fidem docet: cum
igitur Berna tamen de o[mnibus] (?) vellet certior fieri, quid vero
g) nachgetr. zw. d. Zeil., Barnabas fehlt. - h) Hs.: Apolstolos (?). - i) gestr.:
dif(...). - j) korr.aus: quia (?). - k) gestr.: su(?). - l) korr.aus: dixisset. - m) Hs.:
sic. - n) gestr.: p[lus?]. - o) korr.aus: conspirantur oder conspiraretur. - p) zw.d.
Zeil.nachgetr. - q)-q) am Rande nachgetr.; danach gestr.: siue earum interpreta ... -
r)-r) gestr.: tanquam non satis esset liberum per scripturas disputare.
1. Mt 18,20.
2. Vgl. Joh 10,3.
5
10
V
20
25
30
35
ZUR AUSWÄRTIGEN WIRKSAMKEIT 1528-1533
altius rem Christi possent proponere, inde infirmiores confirmarentur
sicut et Paulus atqueg [Barnabas] consentiebant ire Jerosulimam ad
Apostolosh cum controverteretur dei obseruatione legis mosaicae, non
quod dubitarint (?) ipsi aut etiam alij saniores, sed vti testimonio aposto-
lorum aduersarij magis confunderentur et infirmiores magis roboraren-
tur. Caeterum si ad vnum omnes christiani conueniant, quid possunt
plus quam scripturam proponere, vt intelligatur? Spiritus dei est, sine
quo vt animales sunt homines et stultitia habentur verba dei.
Vult Tregerus probare etiamk in suis Paradoxis ideo concilium ordi-
132b nandum, quia dixitl dominus: »Sim duo aut tres«1 | Jam multo plures
Berne fuerunt. Sicut ergo Christum medium habuerunt, ita docere eos
potuit omnia consilia (?)n mel[ius] quam omnia quae vnquam fuere
concilia. - Si interim non consentitur ab omnibus, prouincialis (?) dixit,
vtrum vere metuere Christum e[s]t tam stultas (?) sectas potuisse exci-
tare, cum in Christo conspiraturo? - Quanquam scissa et secta fuerunt
omnia supra modum apud pontificios! - In summa erroris conuenitur,
sicut et Mahometani. - Apud nos autem in summa veritatis consentitur
et non in accessorijs quibusdam, et probati ministri sunt, sicut sectae.
Sed quid haec ad probandum non licere de religione statuere? Licet certe
eis dominum deumP sequi, quicquid sentiant Bernenses: de huius volun-
tate cur igitur non inquire[re]nt, et cum de ea certi facti fuerint per eos
sequenda cur non sequerentur?
Vbi igitur Tregerus ea euomuit, quibus totum negotium Euangelij et
reformationis ecclesiae Bernensis nudum redderet neque scripturas
adduceret[sic!], monitus est vt scripturis ageret. Id noluit, qdixitque non
esse praesentius venenum quam cum (non?) scripturae per scripturas
interpretenturq Res itaque ad senatum fuit delata. Idem orauit eum, vt
scripturis ageret et suam semper expositionem subijceret, quam nos, si
possemus, per scripturas confutaremus; idem faceret ipse nostris inter-
pretationibus. Sed quia scripturis nihil valet, vt aliunde Paradoxa eius
testantur, rcum senatus nollet ei permittere adducere quiduis, abijt,
caussatusr sibi non satis liberum esse ad disputandum, cum tamen antea
legem hanc aequissimam nouisset solis scriptur[is] agendum. Quid enim
ad oues Christi vox alienorum2? Scriptura omnem fidem docet: cum
igitur Berna tamen de o[mnibus] (?) vellet certior fieri, quid vero
g) nachgetr. zw. d. Zeil., Barnabas fehlt. - h) Hs.: Apolstolos (?). - i) gestr.:
dif(...). - j) korr.aus: quia (?). - k) gestr.: su(?). - l) korr.aus: dixisset. - m) Hs.:
sic. - n) gestr.: p[lus?]. - o) korr.aus: conspirantur oder conspiraretur. - p) zw.d.
Zeil.nachgetr. - q)-q) am Rande nachgetr.; danach gestr.: siue earum interpreta ... -
r)-r) gestr.: tanquam non satis esset liberum per scripturas disputare.
1. Mt 18,20.
2. Vgl. Joh 10,3.
5
10
V
20
25
30
35