Metadaten

Bucer, Martin; Stupperich, Robert [Hrsg.]; Neuser, Wilhelm H. [Hrsg.]; Seebaß, Gottfried [Hrsg.]; Strohm, Christoph [Hrsg.]
Martin Bucers Deutsche Schriften (Band 6,2): Zum Ius reformationis: Obrigkeitsschriften aus dem Jahre 1535 ... — Gütersloh, 1984

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.29832#0229
Lizenz: Freier Zugang - alle Rechte vorbehalten

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
E. CONCORDIA SACRI MINISTERIJ

225

Modus contionis Diaconi die Dominico.
Diaconus incipiat suam homeliam a precatione pacis vsitata, vel his verbis, Quaerite
dominum, dum inueniripotest5, vel Confitemini Domino quoniam bonus6, vel similibus ad rem
praesentem facientibus. Mox confessione populo preeat, acfpostea absolutionem dicat.
Vtatur ibi quisque solita® confessionis formula7. Forma confessionis quae vsurpatur
apud D. Petrum seniorem vna cum quibusdam alijs imprimatur8. Sub haec legatur
textus Euangelij, et explicetur breuissime. Ad fmern contionis dicat: Audite compen-
dium ac summam doctrinae christiane, atque mox ordine atque verbotim recitet
Orationem dominicam, symbolum fidei, verba baptismi, verba coenae domini, verba
clauium, et Decalogum. Subiungat j 3 a | iterum breuissimam et conceptam confes-
sionem, quae in omnibus parochijs sit eadem, tum fiat oratio pro statibus ac ordinibus
Ecclesiae, ac tota actio cum praecatione, quam collectam9 vocant claudatur, atque ita
cum benedictione plebs dimittatur.
MODUS CONTIONIS parochi die dominico.
Post vltimum pulsum, in aestate septima, in hyeme octaua, canitur psalmus. Mox
sequitur confessio cum absolutione. Deinde precatio seu collecta, quae plerunque
cantati psalmi sententiam exprimat, et sit veluti praeparatio futurae contionis: vel sit
conformis materiae in contione tractandae: vel oret quisque, provt ipsi spiritus S.
suggesserit pro praesenti Ecclesiae necessitate. Qvinque aut sex collecte conscribantur,
quibus parochus hper vicesh vti possit, si libeat10. Sub haec iterum aliquod canitur,
Interim parochus | [3 b] | ascendit in suggestum concionaturus.
Jbi statim ab initio dat plebi spacium orandi, vt Euangelium cum fructu audiant,
'postea paulisper sileat, donec populus sederit1. Postea legati textum ex Euangelista et
exponat, et legatk tot verba, quot commode ea hora explicare potest. Et1 textum ordine
ac dilucide exponat: ac si quis locus communis11 occurrat, eum ä fme, pro ratione
temporis et captu plebis fuse tractet. In singulis autem homelijs fides in christum probe

f) gestr.: absoluat. — g) gestr.: sol.
h)—h) statt gestr.: successiue. — i)—i) add. am R. — j) korr. aus: legit.
k) oder: legit [?]; exponat korr. aus: exponit. — 1) zuvor zweimal gestr.
5. Is 55,6.
6. Ps 106,1; 117,1.
7. Vgl. R. Bornert, a.a.O., S. 507—509; F. Hubert, a.a.O., S. LXXI f., 56h
8. Die bei Alt St. Peter übliche Formel, die uns nicht erhalten ist, wird empfohlen. Die
Einführung eines uniformen Textes wurde aber nicht erreicht. Vgl. F. Hubert, a.a.O., S. LXXII.
9. Das Gebet der Kirche nach Kyrie und Gloria, das in prägnanter Kürze die Gebete der
Gläubigen zusammenfaßt. Vgl. LThK 3, Sp. 3. Vgl. für die protestantische Liturgie R. Bornert,
a.a.O., S. 510— 513.
10. Vgl. die Beispiele von Kollekten (»die collect oder das gebet der gemein«) bei F. Hubert,
a.a.O., S. 59. 79. 84. 96. Erst 1553 führte Marbach in seiner »Agenda für die Kirchen der Stat
Straßburg« die Kollektensammlung von Veit Dietrich »Agend büchlein für die Pfarrherrn auf
dem Land« (Nürnberg 1545) ein. Vgl. R. Bornert, a.a.O., S. 511, Anm. 64, und S. 617h
11. Locus communis bedeutet nach klassischem Sprachgebrauch eine feststehende Grund-
wahrheit. Melanchthon führte den Begriff in die Theologie ein. Bis ins 17. Jahrhundert werden
Titel für dogmatische Werke mit dem Ausdruck angegeben.
 
Annotationen
© Heidelberger Akademie der Wissenschaften