Metadaten

Wolgast, Eike [Hrsg.]; Seebaß, Gottfried [Hrsg.]; Heidelberger Akademie der Wissenschaften [Hrsg.]; Kirchenrechtliches Institut der Evangelischen Kirche in Deutschland [Hrsg.]; Sehling, Emil [Begr.]
Die evangelischen Kirchenordnungen des XVI. Jahrhunderts (6. Band = Niedersachsen, 1. Hälfte, 1. Halbband): Die Fürstentümer Wolfenbüttel und Lüneburg mit den Städten Braunschweig und Lüneburg — Tübingen: J.C.B. Mohr (Paul Siebeck), 1955

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.30040#0712
Lizenz: Freier Zugang - alle Rechte vorbehalten

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Lüneburg

ticis 4 abhorreat et nullum offendiculum ec-
clesiae Dei vel vita vel doctrina vel impiis cul-
tibus praebeat.

Secunda lex.

Convocatio fratrum singulis septimanis 5 in
quatuor templis divi Johannis, Lamberti, Ma-
riae virginis et Nicolai 6 ordine per vices alter-
natim habeatur, in qua omnes fratres praeter
reverendum nostrum superintendentem 7 sub
poena semi solidi praesentes sint, et 8 quicquid
in ea tractatur, nulli hominum et ne uxori qui-
dem propriae reveletur.

Tertia lex.

Propter concordiam inter fratres servandam,
convivium ordinarium intra sex septimanas 9 ce-
lebretur, ad quod fratres ex aequo omnes ad
punctum horae quintae vesperi sub poena sex
nummorum in vinum.

Quarta lex.

Si discordia inter quosdam fratres exoriatur,
hanc ipsimet inter se rursus componant. Si vero
id fieri non posset, ad reliquos fratres res de-
ferenda est; notentes per eos se conciliari re-
verendus dominus superintendens de reconci-

4 Bei Bertram heißt der entsprechende Passus
in Lex 1: „utque ... ab omnibus haeresibus
et fanaticis opinionibus judicio Catholicae
Ecclesiae Christi condemnatis et explosis ab-
horreat“.

5 Bei Bertram ist noch vorgesehen: „varianti-
bus tamen diebus et post octo (Göttinger
Cod.: sex) dies se se insequentibus“ (Lex 2).

6 Zu den Kirchen vgl. oben S. 552 u. Anmer-
kungen 10 ff. Die Kirche Mariae virginis ist
bei Bertram, Lex 2, nicht, wohl aber im Göt-
tinger Cod. aufgeführt.

7 Bei Bertram, Lex 2: „Domino Superintendenti
liberum erit adesse vel abesse, uti volet.“

8 Der folgende Passus findet sich dem Inhalt
nach auch in der ersten Fassung (Richter),
er fehlt in der dritten (Bertram).

9 Bei Bertram, Lex 3: „intra 12 septimanas“.

10 Dieselbe Sache wird bei Bertram Lex 7 be-

handelt.

liatione sententiam ferat, qua omnis contro-
versia sit seposita, ut ita vinculum charitatis
fratrum retineatur integrum.

Quinta lex.

Pauperum in publicis concionibus, privatim in
sede confessionis et in agone apud illos, qui
bonis abimdant, mentio interdum facienda.

Sexta lex. 10

Sabbathina exhortatio non diutius semihora ex
sententia fratrum propter certas causas pro-
trahatur.

Septima lex.

Diebus festivis et dominicis integra hora sa-
crae concioni, pro festis vero diebus tres tan-
tum quadrantes sub poena solidi Lübeccensis 11
deputatae sint. 12

VIII. lex.

Si quispiam fratrum in eodem templo aegro-
taverit, reliqui collegae vices eius trium heb-
domadarum servabunt, 13 si vero morbus accre-
verit, ut ex vita hac mortali discesserit, illi 13a fra-
tres, qui unicam tantum concionem intra septi-
manam habent, ordine omnes opem ferant. 14

11 Zum lübischen oder wendischen Schilling vgl.
oben S. 528, Anm. 2.

12 Bei Bertram, Lex 6 (!), ist hinzugefügt: „Hac
lege non tenentur sermones, qui habentur
quartis feriis post Festa Natalitiorum Chri-
sti, Paschatos, Pentecostes et feriis omnibus
post Palmarum ...“

13 Richter sieht vor: „collegae debent exhor-
tationem sabbathinam observare ad tempus
trium hebdomadarum . . .“

13a Göttinger Cod.: „iilis“.

14 Bei ßertram (jedoch nicht im Göttinger Cod.)
schließt sich hier die Auslegung der 8. Lex
an. Es wird darin wiederholt Hieronymus
Lossius (1589—1619 in Lüneburg Pastor, zu-
nächst an der Kirche zum Gr. hl. Geist, dann
an St. Johannis, vgl. Bertram, S. 603) bei-
spielshaft genannt. Die Auslegung gehört
demnach vermutlich ins 17. Jhdt.

692
 
Annotationen
© Heidelberger Akademie der Wissenschaften