5. Nikolaus von Cues an einen kgl. Gesandten
49
nos esse est ,,de necessitate salutis“1. Et quamuis contra illam
sedem multa temeritas humana attemptet, Christus tamen pro ipsa
sede, cui veritatem pro nostra salute alligauit2, rogauit, ne defi-
ceret fides ibi3, et quod porte inferorum aduersus eam non preuale-
rent4. Ista solebamus Bohemis aliquando et Grecis et omnibus
scismaticis allegare, dicentes Apostolicam sedem in papa et collegio
•cardinalium constitutam nunquam errasse neque errare posse, quo-
niam „super hanc petram“ ecclesiam credimus fundatam4.
Non dico papam concilio vero ex omnium consensu constituto
preferri5. Nam non legitur aliquem Romanum pontificem talibus
concilijs restitisse, sed concilijs, que a vijs patrum recesserunt, sicut
Leo concilio Calcedonensi in quinque capitulis restitit6, quia con-
trarium prius in Nycena synodo aiebat diffinitum, nos instruens in
sanctis eciam concilijs, vt erat Calcedonense, in particularibus
causis aliqua fieri posse, que iuste recusentur contradictione ob-
stante, sicut ibi actum fuit. Cuius exemplo ea, que bene per con-
sensum omnium Basilee pro reformacione acta sunt, principes ac-
ceptent, que cum dissencione scisma parant, refutent.
Hec pauca, peramantissime, sint quedam incitamenta quibus
de currendis regij legati sollicitentur. lam vigilem pre omnibus
ecclesie vnitas et veritas summe opus habet, et cum eius vices hoc
tempore geratis, pro fide vestra studete diligentissimam operam
dare, vt veritas prefer<a>tur et scismaticorum communio, que
[IßOv] sine detrimento eterne salutis esse nequit7, penitus nunc
<ab>dicatur pareturque ambaxiata ad ducem Sabaudie8 festine,
si is electus est, vt fertur, que de regis nostri illustrissimi et princi-
pum nostrorum intencione eum certum reddat, rememorando sibi
2 tamen ] cum U1 14 partucularibus U1 20 currendis ] crend
cum signo -ur super er et lin. abbr. in fine Ux; forte corrigendum: currentibus
(cf. p. 44, 8) vel succurrendo (cf. p. 46, 6) 26 qui U1 regis ] regno Vx
1 Vgl. oben S. 44, 5f.
2 Ygl. oben S. 40, 20f.
3 Vgl. Luk. 22, 27.
4 Vgl. Matth. 16, 18.
5 Vgl. oben S. 42, 9f.
6 Vgl. oben S. 41, lOf.
7 Vgl. oben S. 44, 5f.
8 Der Herzog Amadeus von Savoyen war am 5. November 1439 vom
Baseler Konzil zum Gegenpapst erhoben worden. Vgl. CB VI, S. 697ff.;
RTA XIV, S. 415ff.; Hefele-Leclercq, Hist, des Conches VII 2, S. 1075ff.
4 Sitzungsberichte d. Heidelb. Akad., phil.-hist. Kl. 1942/43. 2. Abh.
5
10
15
20
25
49
nos esse est ,,de necessitate salutis“1. Et quamuis contra illam
sedem multa temeritas humana attemptet, Christus tamen pro ipsa
sede, cui veritatem pro nostra salute alligauit2, rogauit, ne defi-
ceret fides ibi3, et quod porte inferorum aduersus eam non preuale-
rent4. Ista solebamus Bohemis aliquando et Grecis et omnibus
scismaticis allegare, dicentes Apostolicam sedem in papa et collegio
•cardinalium constitutam nunquam errasse neque errare posse, quo-
niam „super hanc petram“ ecclesiam credimus fundatam4.
Non dico papam concilio vero ex omnium consensu constituto
preferri5. Nam non legitur aliquem Romanum pontificem talibus
concilijs restitisse, sed concilijs, que a vijs patrum recesserunt, sicut
Leo concilio Calcedonensi in quinque capitulis restitit6, quia con-
trarium prius in Nycena synodo aiebat diffinitum, nos instruens in
sanctis eciam concilijs, vt erat Calcedonense, in particularibus
causis aliqua fieri posse, que iuste recusentur contradictione ob-
stante, sicut ibi actum fuit. Cuius exemplo ea, que bene per con-
sensum omnium Basilee pro reformacione acta sunt, principes ac-
ceptent, que cum dissencione scisma parant, refutent.
Hec pauca, peramantissime, sint quedam incitamenta quibus
de currendis regij legati sollicitentur. lam vigilem pre omnibus
ecclesie vnitas et veritas summe opus habet, et cum eius vices hoc
tempore geratis, pro fide vestra studete diligentissimam operam
dare, vt veritas prefer<a>tur et scismaticorum communio, que
[IßOv] sine detrimento eterne salutis esse nequit7, penitus nunc
<ab>dicatur pareturque ambaxiata ad ducem Sabaudie8 festine,
si is electus est, vt fertur, que de regis nostri illustrissimi et princi-
pum nostrorum intencione eum certum reddat, rememorando sibi
2 tamen ] cum U1 14 partucularibus U1 20 currendis ] crend
cum signo -ur super er et lin. abbr. in fine Ux; forte corrigendum: currentibus
(cf. p. 44, 8) vel succurrendo (cf. p. 46, 6) 26 qui U1 regis ] regno Vx
1 Vgl. oben S. 44, 5f.
2 Ygl. oben S. 40, 20f.
3 Vgl. Luk. 22, 27.
4 Vgl. Matth. 16, 18.
5 Vgl. oben S. 42, 9f.
6 Vgl. oben S. 41, lOf.
7 Vgl. oben S. 44, 5f.
8 Der Herzog Amadeus von Savoyen war am 5. November 1439 vom
Baseler Konzil zum Gegenpapst erhoben worden. Vgl. CB VI, S. 697ff.;
RTA XIV, S. 415ff.; Hefele-Leclercq, Hist, des Conches VII 2, S. 1075ff.
4 Sitzungsberichte d. Heidelb. Akad., phil.-hist. Kl. 1942/43. 2. Abh.
5
10
15
20
25