17a. Nikolaus von Cues an die Trierer Franziskaner
69
quinti1, in quibus reperimus penas priuacionis late sentencie legiti-
morum actuum, et arbitramur vnumquemque quo ad condicionem,
que ponitur in Clementina Diiclum2 de probata vita, tunc esse pro-
bate vite censendum, quando sic fecerit, prout professio sic decla-
rata per iam dictos pontifices habet. Et vbi non fecerit, sed pocius
in latas sentencias priuacionis legitimorum actuum ceciderit ob
non-obseruanciam professionis et secundum declaraciones et sta-
tuta predicta, illum non iudicamus probate vite existere. Et dici-
mus quod ordinarius talem ad audiendum confessiones aut predi-
candum populo siue in conuentu siue in terminis admittere non
tenetur. Neque ipse talis, si se intromiserit sine admissione, pote-
statem habet ex Clementina Dudum absoluendi subditos ordina-
riorum aut aliquem actum legitimum, sibi de Jure et per predicta
statuta prohibitum3. Et quia ordinarius non tenetur admittere ali-
quem, nisi fuerit hic probate vite secundum professionis declara-
[Wx '18vb]cionem et statuta predicta, que omnia tradidimus Re-
uerendissimo Archiepiscopo Treuerensi, tunc iniungimus vobis, ut
infra primam dominicam quadragesime proxime future reforma-
cionem oblatam sic ordinetis quod per euidenciam facti constet
vos realiter regulam obseruare, ne ipse dominus Archiepiscopus
de probata vita vestra nullam scienciam habens ex euidencia facti
non solum vos non admittat ad audienciam confessionum et predi-
candum populo suo, sed eciam populum suum admonere faciat, ne
decipiatur. Arbitramur eciam conueniens esse, ut sine preiudicio
exempcionis testes intersint ordinacioni dande pro reformacione
inchoanda ex deputandis per Reuerendissimum dominum Archiepis-
copum et ciues Treuerenses, ut „luceat lux vestra omnibus homi-
nibus“, „et glorificent patrem vestrum qui in celis est“4.
3 vite W2 4 confessio sit W2 6 ob non- ] ab et non W2
7 professiones W2 9 preclicandum + in WXW2 10 in, om. WXW2
terminus W2 13 predicti Wx 17 archiepiscopi treuerenci W2
18 quadragesimo proximo W2 19 constat W2 22 non2 om. W2
23 facies W2 24 esse om. W2 26 deputandum W2
1 Pervigilis more pastoris (Rom, 1430 Juli 27), Bull. Franc. VII, 1904,
S. 737—739, Nr. 1892.
2 Clem. III t. 7, c. 2: Dudum a Bonifacio. In dieser Bulle ist die Bulle
Bonifaz VIII. Super cathedram (1300 Januar 18) inseriert, durch die das Ver-
hältnis der Bettelorden zu der Weltgeistlichkeit geregelt werden sollte. Hier
heißt es u. a.: ,,Ac deinde praefati magistri, priores, provinciales et ministri
ordinum praedictorum eligere studeant personas sufficientes, idoneas, vita
probatas, discretas, modestas atque peritas ad tam salubre ministerium et
officium (nämlich das Beichthören) exsequendum.“
3 Ergänze: ponendi. 4 Matth. 5, 16.
5
10
15
20
25
69
quinti1, in quibus reperimus penas priuacionis late sentencie legiti-
morum actuum, et arbitramur vnumquemque quo ad condicionem,
que ponitur in Clementina Diiclum2 de probata vita, tunc esse pro-
bate vite censendum, quando sic fecerit, prout professio sic decla-
rata per iam dictos pontifices habet. Et vbi non fecerit, sed pocius
in latas sentencias priuacionis legitimorum actuum ceciderit ob
non-obseruanciam professionis et secundum declaraciones et sta-
tuta predicta, illum non iudicamus probate vite existere. Et dici-
mus quod ordinarius talem ad audiendum confessiones aut predi-
candum populo siue in conuentu siue in terminis admittere non
tenetur. Neque ipse talis, si se intromiserit sine admissione, pote-
statem habet ex Clementina Dudum absoluendi subditos ordina-
riorum aut aliquem actum legitimum, sibi de Jure et per predicta
statuta prohibitum3. Et quia ordinarius non tenetur admittere ali-
quem, nisi fuerit hic probate vite secundum professionis declara-
[Wx '18vb]cionem et statuta predicta, que omnia tradidimus Re-
uerendissimo Archiepiscopo Treuerensi, tunc iniungimus vobis, ut
infra primam dominicam quadragesime proxime future reforma-
cionem oblatam sic ordinetis quod per euidenciam facti constet
vos realiter regulam obseruare, ne ipse dominus Archiepiscopus
de probata vita vestra nullam scienciam habens ex euidencia facti
non solum vos non admittat ad audienciam confessionum et predi-
candum populo suo, sed eciam populum suum admonere faciat, ne
decipiatur. Arbitramur eciam conueniens esse, ut sine preiudicio
exempcionis testes intersint ordinacioni dande pro reformacione
inchoanda ex deputandis per Reuerendissimum dominum Archiepis-
copum et ciues Treuerenses, ut „luceat lux vestra omnibus homi-
nibus“, „et glorificent patrem vestrum qui in celis est“4.
3 vite W2 4 confessio sit W2 6 ob non- ] ab et non W2
7 professiones W2 9 preclicandum + in WXW2 10 in, om. WXW2
terminus W2 13 predicti Wx 17 archiepiscopi treuerenci W2
18 quadragesimo proximo W2 19 constat W2 22 non2 om. W2
23 facies W2 24 esse om. W2 26 deputandum W2
1 Pervigilis more pastoris (Rom, 1430 Juli 27), Bull. Franc. VII, 1904,
S. 737—739, Nr. 1892.
2 Clem. III t. 7, c. 2: Dudum a Bonifacio. In dieser Bulle ist die Bulle
Bonifaz VIII. Super cathedram (1300 Januar 18) inseriert, durch die das Ver-
hältnis der Bettelorden zu der Weltgeistlichkeit geregelt werden sollte. Hier
heißt es u. a.: ,,Ac deinde praefati magistri, priores, provinciales et ministri
ordinum praedictorum eligere studeant personas sufficientes, idoneas, vita
probatas, discretas, modestas atque peritas ad tam salubre ministerium et
officium (nämlich das Beichthören) exsequendum.“
3 Ergänze: ponendi. 4 Matth. 5, 16.
5
10
15
20
25