44
J. Koch, Cusanus-Texte: IV. Briefwechsel. Erste Sammlunj
aut apud alios remaneat ecclesia, ita quod vtrique parti possit com-
municari et participari sub specie deliberacionis aut dubij ?
Respondeo nequaquam hoc fieri debere, cum Christus non
paciatur diuisionem, et qui secum non est, contra eum est1. Vnde
5 ,,de necessitate salutis“ est esse aperte in ipsa ecclesia2 et nequa-
quam communicare scismaticis, ut est textus 24 q. 1 Scisma circa
finem3 etc.
Decima questio: Quid igitur in casu scismatis currenti facien-
dum, vbi dissencio est de consilijs etc. ?
io Respondeo quod postquam nobis constat Romanum pontifi-
cem cum multis adherentibus sibi, maxime cardinalibus secum
Apostolicam sedem facientibus, cui a Christo veritas propinquius
alligata est, et cum alijs per orbem episcopis, concurrente fidei
negocio sanctissimo reduccionis Grecorum in concilio Florentino
i5 feliciter peracto4, esse vnius sentencie; considerato eciam quod ob
hanc fidei causam Grecorum in consilio Basiliensi dissencio exorta
fuit5 et quod pars illa, que Apostolice sedi adheret propter non per-
dere hoc bonum fidei reductionis Grecorum, quod sine concilio yco-
menico ad quod Greci venirent perfici non potuit, [159r] merito
20 tam ex conuencione, tam ex promocione boni publici fidei sanior
et auctoritate prestancior fuit; attento eciam quod Romanus ponti-
fex a Christo potestatem habet edificandi, quam nullum concilium
ab eo tollere potest, et quod illa vtens potestate propter conseruare
vnitatem ecclesie et augere fidem auctoritate diuina transferre
25 <potest) consilium de loco ad locum; — quare ponderatis prius
discussis in nouem questionibus preambularibus tunc videtur mani-
festum esse quod sine periculo salutis eterne nemo possit ab ob-
ediencia domini nostri Eugenij pape, quem ecclesia vera pro capite
recepit per orbem et nunc eciam eidem Florentinum concilium
3o sanctissimum cum orientali ecclesia reducta adheret, directe vel in-
directe per viam neutralitatis recedere et illis manifestissimis scis-
2 participar cum lin. abbr. U1 11 multis dupl. et ait. dei. U1
22 Christo + habet U1 28 quem — 45, 2 pape dupl. U1
1 Vgl. Luk. 11, 23.
2 Vgl. die oben S. 38, 18 zitierte Bulle Bonifaz’ VIII. Unam sanctam.
3 C. 24 q. 1 c. 34 § 4.
4 Durch die feierliche Verkündigung des Unionsdekretes in Florenz am
6. Juli 1439. Vgl. Hefele-Leclercq, Ilistoire des Conciles VII 2, S. 1032ff.
5 Genauer: wegen des Ortes, an dem das Unionskonzil stattfinden sollte.
Vgl. Hefele-Leclercq, a.a.O., S. 933ff.
J. Koch, Cusanus-Texte: IV. Briefwechsel. Erste Sammlunj
aut apud alios remaneat ecclesia, ita quod vtrique parti possit com-
municari et participari sub specie deliberacionis aut dubij ?
Respondeo nequaquam hoc fieri debere, cum Christus non
paciatur diuisionem, et qui secum non est, contra eum est1. Vnde
5 ,,de necessitate salutis“ est esse aperte in ipsa ecclesia2 et nequa-
quam communicare scismaticis, ut est textus 24 q. 1 Scisma circa
finem3 etc.
Decima questio: Quid igitur in casu scismatis currenti facien-
dum, vbi dissencio est de consilijs etc. ?
io Respondeo quod postquam nobis constat Romanum pontifi-
cem cum multis adherentibus sibi, maxime cardinalibus secum
Apostolicam sedem facientibus, cui a Christo veritas propinquius
alligata est, et cum alijs per orbem episcopis, concurrente fidei
negocio sanctissimo reduccionis Grecorum in concilio Florentino
i5 feliciter peracto4, esse vnius sentencie; considerato eciam quod ob
hanc fidei causam Grecorum in consilio Basiliensi dissencio exorta
fuit5 et quod pars illa, que Apostolice sedi adheret propter non per-
dere hoc bonum fidei reductionis Grecorum, quod sine concilio yco-
menico ad quod Greci venirent perfici non potuit, [159r] merito
20 tam ex conuencione, tam ex promocione boni publici fidei sanior
et auctoritate prestancior fuit; attento eciam quod Romanus ponti-
fex a Christo potestatem habet edificandi, quam nullum concilium
ab eo tollere potest, et quod illa vtens potestate propter conseruare
vnitatem ecclesie et augere fidem auctoritate diuina transferre
25 <potest) consilium de loco ad locum; — quare ponderatis prius
discussis in nouem questionibus preambularibus tunc videtur mani-
festum esse quod sine periculo salutis eterne nemo possit ab ob-
ediencia domini nostri Eugenij pape, quem ecclesia vera pro capite
recepit per orbem et nunc eciam eidem Florentinum concilium
3o sanctissimum cum orientali ecclesia reducta adheret, directe vel in-
directe per viam neutralitatis recedere et illis manifestissimis scis-
2 participar cum lin. abbr. U1 11 multis dupl. et ait. dei. U1
22 Christo + habet U1 28 quem — 45, 2 pape dupl. U1
1 Vgl. Luk. 11, 23.
2 Vgl. die oben S. 38, 18 zitierte Bulle Bonifaz’ VIII. Unam sanctam.
3 C. 24 q. 1 c. 34 § 4.
4 Durch die feierliche Verkündigung des Unionsdekretes in Florenz am
6. Juli 1439. Vgl. Hefele-Leclercq, Ilistoire des Conciles VII 2, S. 1032ff.
5 Genauer: wegen des Ortes, an dem das Unionskonzil stattfinden sollte.
Vgl. Hefele-Leclercq, a.a.O., S. 933ff.