5
10
15
20
25
30
114 J. Koch, Cusanus-Texte: IV. Briefwechsel. Erste Sammlung
dere nec in aliquibus vniuersitatibus incorporari1. Contra quem
S. T<homas> de Aquino scripsit librum, in quo efficacissime eius
repellit errores, qui liber incipit: ,,Ecce, inimici tui sonuerunt et
qui oderunt te extulerunt caput. Super populum tuum maligna-
uerunt consilium et cogi< taverunt > aduer< sus > s< anctos >t< uos >“2.
[255 v]
Sexto prefatus dominus legatus in promulgacione indul-
genciarum plenarie remissionis Colonie, Treueris et in plu-
ribus alijs partibus disposuit et ordinauit confessores secu-
lares et alios religiosos inexpertos et ad audienciam con-
fessionum minime priuilegiatos spretis fratribus mendi-
cantibus tamquam incapacibus, mandans predicare in
omnibus parrochijs, ne aliquis confiteretur fratribus
predictis, nisi seruarent regulam eorum3. In hoc quod ipse
dominus legatus solos religiosos mendicantes ab audiencia con-
fessionum exclusit, eos deterioris condicionis esse ostendit omnibus
alijs ecclesiasticis. Quod nequaquam verum est, cum per obseruan-
ciam trium votorum principalium, quam ipsi mendicantes tenent,
ad perfectionem vite spiritualis tendant et perveniant. In hoc autem
quod eosdem incapaces esse asserit auctoritatis clauium, nisi Re-
gulam ipsorum seruent, incidit in errorem articuli per ecclesiam
condempnati, quod videlicet solum illi, qui sunt in statu gracie,
habent auctoritatem clauium4. Vnde hec eius ordinacio et disposi-
cio heresim sapere videtur, quod absurdissimum est in vno Domino
Cardinali Apostolice sedis legato, salvo semper eiusdem sanctissime
sedis honore.
Hec omnia suprascripta que asseruit, patent fuisse dicta, dis-
posita et ordinata per prefatum dominum legatum ex instrumento
appellacionis, de quo supra.
Deinde prefatus dominus legatus fratribus mendican-
tibus in Treueri5 scripsit et direxit litteram siue cedulam,
1 Vgl. Thomas de Aquino, Contra impugnantes dei cultum et religio-
nem, Opera (ed. Vives) Bd. XXIX, S. 5f., wo er auf dieses Ansinnen Wil-
helms eingeht. Das gleich mit den Anfangsworten zitierte Buch ist das hier
genannte.
2 Ps. 82, 3.
3 Vgl. die unten S. 116 Anm. 1 angeführten Konzilsbeschlüsse.
4 Vgl. Denzinger, Enchiridion symbolorum, definitionum et declaratio-
num, ed. 21—23, 1937, S. 241 n. 584; S. 250 n. 672.
5 Nach G. Kentenich, Geschichte der Stadt Trier, 1915, S. 168ff.,
haben die Bettelorden alle im Lauf des 13. Jhd.s ihren Einzug in Trier gehalten:
10
15
20
25
30
114 J. Koch, Cusanus-Texte: IV. Briefwechsel. Erste Sammlung
dere nec in aliquibus vniuersitatibus incorporari1. Contra quem
S. T<homas> de Aquino scripsit librum, in quo efficacissime eius
repellit errores, qui liber incipit: ,,Ecce, inimici tui sonuerunt et
qui oderunt te extulerunt caput. Super populum tuum maligna-
uerunt consilium et cogi< taverunt > aduer< sus > s< anctos >t< uos >“2.
[255 v]
Sexto prefatus dominus legatus in promulgacione indul-
genciarum plenarie remissionis Colonie, Treueris et in plu-
ribus alijs partibus disposuit et ordinauit confessores secu-
lares et alios religiosos inexpertos et ad audienciam con-
fessionum minime priuilegiatos spretis fratribus mendi-
cantibus tamquam incapacibus, mandans predicare in
omnibus parrochijs, ne aliquis confiteretur fratribus
predictis, nisi seruarent regulam eorum3. In hoc quod ipse
dominus legatus solos religiosos mendicantes ab audiencia con-
fessionum exclusit, eos deterioris condicionis esse ostendit omnibus
alijs ecclesiasticis. Quod nequaquam verum est, cum per obseruan-
ciam trium votorum principalium, quam ipsi mendicantes tenent,
ad perfectionem vite spiritualis tendant et perveniant. In hoc autem
quod eosdem incapaces esse asserit auctoritatis clauium, nisi Re-
gulam ipsorum seruent, incidit in errorem articuli per ecclesiam
condempnati, quod videlicet solum illi, qui sunt in statu gracie,
habent auctoritatem clauium4. Vnde hec eius ordinacio et disposi-
cio heresim sapere videtur, quod absurdissimum est in vno Domino
Cardinali Apostolice sedis legato, salvo semper eiusdem sanctissime
sedis honore.
Hec omnia suprascripta que asseruit, patent fuisse dicta, dis-
posita et ordinata per prefatum dominum legatum ex instrumento
appellacionis, de quo supra.
Deinde prefatus dominus legatus fratribus mendican-
tibus in Treueri5 scripsit et direxit litteram siue cedulam,
1 Vgl. Thomas de Aquino, Contra impugnantes dei cultum et religio-
nem, Opera (ed. Vives) Bd. XXIX, S. 5f., wo er auf dieses Ansinnen Wil-
helms eingeht. Das gleich mit den Anfangsworten zitierte Buch ist das hier
genannte.
2 Ps. 82, 3.
3 Vgl. die unten S. 116 Anm. 1 angeführten Konzilsbeschlüsse.
4 Vgl. Denzinger, Enchiridion symbolorum, definitionum et declaratio-
num, ed. 21—23, 1937, S. 241 n. 584; S. 250 n. 672.
5 Nach G. Kentenich, Geschichte der Stadt Trier, 1915, S. 168ff.,
haben die Bettelorden alle im Lauf des 13. Jhd.s ihren Einzug in Trier gehalten: