DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.30258#0439
y.BUCER AN PFLUG
435
plurimos et eosm uere Christi studiosos omnino“ obstitura. Nisi enim uera fide Christi
consentiatur0, religionis consensio nulla erit. Deinde, quia in medijs tarnen rebus54 et
externis, quas populus fere plus quam doctrinam moratur, est quaedam conformitas
constituenda. Videt etiam Rma T. D. quanta sit cura adhibenda, ut Ecclesiae harum
5 rerum restitutione non obruantur subito, sed prius de his ministri Ecclesiarum et magi-
stratus per pias Synodos et collationes de libertate, utilitate ac modo harum rerum inter
se diligentissime tractent et consentiant. Etenim, quia uulgus | 137a | externa, ut dixi,
plerunquep pluris quam par sit facit, et tenent nostri, quae in his rebus sit Ecclesijs
relinquenda libertas et quod is demum uere pius sit harum rerum usus, cum seruint
IO doctrinae iustificationis cum illustrandae tum commendandae et animisq probe impri-
mendae, certer ministri soli non satis erunt, ut populo abolitarum ceremoniarum restitu-
tionem persuadeant, etiam earum, quae ipsi pro communi Ecclesiarum utrinque recon-
ciliatione et reformatione possint bona conscientia usurpare, seds opus erit, ut praeter
ministrorum consensum | 89, 47 a| Magistratuum authoritas accedat et eorum qui pijs
i5 plebibus habentur religiosi et cordati. Istud uero, ut Ecclesiarum ministri et magistratus
pij et cordatiores de his rebus solide consentiant, haud obtineri poterit, nisi principibus
et rebuspubflicis] nostrae confessionis concedatur, ut synodis inter se de commoda
harum ceremoniarum et moderatione et restitutione agant et constituant. Tum enim
Ecclesiae illae, quibus Ceremoniarum per se liberarum restitutio1 periculosior erit
20 propter desuetidinem, autoritate earum Ecclesiarum, quae eiusdem sunt confessionis et
maximam tarnen11 partem illarum ceremoniarum retinuerunt55, non parum iuuabuntur
ad persuadendum suis et sine scandalis inferendum hisce in rebus conformitatem. Po-
stremo uidet et illud Rma T. D. quam omnino necessaria sit uel tolerabilis aliqua refor-
matio Episcoporum et cleri. Non quod existimemusv Episcopos posse ad eam discipli-
25 nam redigi, quam Traditio Apostolica et veteres canones praescribunt, tamenw nisi ad
eam se | 137b | demittant, quam praescribit Über Ratisbonensis56, ut parochijs prospi-
ciatur de idoneis et inculpatis ministris, qui Christum fideliter doceant et gregem eius
rite pascant xutque restituantur Synodi inter hos iustae et visitationes*, qua conscientia
poterimus illis tradere Ecclesias Christi aut quam licebit cum illis inire | [90], 47 b | reli-
30 gionis communionem? Et si id persuadere nostris conemur, quid aliud de nobis statuant,
quam quod causa temporalis pacis et commodi uehmus gregem Domini prodere lupis?
Si enim Rma T. D. sciret, quales pastores parochiae habeant, quae sub Episcopo nostro
sunt, quam perditos homines omni genere flagitiorum, scio nunquam iuberet nos
aliquod cum illis habere commertium. Dicitur et recte dicitur, si uigeat doctrina iustifi-
m) C; add. v. B. über der Zeile S. - n) gestr.: obfut S.
o) gestr.: relligio S. - p) C; korr. aus gestr.: aliquando S.
q) C; korr. v. B. aus: animo S. - r) C; korr. v. B. aus: Certe S.
s) C; add. v. B. am Rand S. - t) C; add. v. B. über der Zeile S.
u) C; add. über der Zeile: tum, gestr.: in S.
v) S; Existimemus C. - w) C; tum S. - x)-x) C; add. v. B. am Rand S.
54. Die Mitteldinge. S. RE 1, S. 168-179 (s.v. adiaphora).
55. Vgl. das Schliebensche Protokoll in Pol. Cor. 4, Nr. 750, S. 913, wo von den »sechsischen
und merkischen ceremonien« die Rede ist.
56. Vgl. Das Regenburger Buch, c. 2.2.: De disciplina ecclesiastica; ARC 6, S. 84-87.
435
plurimos et eosm uere Christi studiosos omnino“ obstitura. Nisi enim uera fide Christi
consentiatur0, religionis consensio nulla erit. Deinde, quia in medijs tarnen rebus54 et
externis, quas populus fere plus quam doctrinam moratur, est quaedam conformitas
constituenda. Videt etiam Rma T. D. quanta sit cura adhibenda, ut Ecclesiae harum
5 rerum restitutione non obruantur subito, sed prius de his ministri Ecclesiarum et magi-
stratus per pias Synodos et collationes de libertate, utilitate ac modo harum rerum inter
se diligentissime tractent et consentiant. Etenim, quia uulgus | 137a | externa, ut dixi,
plerunquep pluris quam par sit facit, et tenent nostri, quae in his rebus sit Ecclesijs
relinquenda libertas et quod is demum uere pius sit harum rerum usus, cum seruint
IO doctrinae iustificationis cum illustrandae tum commendandae et animisq probe impri-
mendae, certer ministri soli non satis erunt, ut populo abolitarum ceremoniarum restitu-
tionem persuadeant, etiam earum, quae ipsi pro communi Ecclesiarum utrinque recon-
ciliatione et reformatione possint bona conscientia usurpare, seds opus erit, ut praeter
ministrorum consensum | 89, 47 a| Magistratuum authoritas accedat et eorum qui pijs
i5 plebibus habentur religiosi et cordati. Istud uero, ut Ecclesiarum ministri et magistratus
pij et cordatiores de his rebus solide consentiant, haud obtineri poterit, nisi principibus
et rebuspubflicis] nostrae confessionis concedatur, ut synodis inter se de commoda
harum ceremoniarum et moderatione et restitutione agant et constituant. Tum enim
Ecclesiae illae, quibus Ceremoniarum per se liberarum restitutio1 periculosior erit
20 propter desuetidinem, autoritate earum Ecclesiarum, quae eiusdem sunt confessionis et
maximam tarnen11 partem illarum ceremoniarum retinuerunt55, non parum iuuabuntur
ad persuadendum suis et sine scandalis inferendum hisce in rebus conformitatem. Po-
stremo uidet et illud Rma T. D. quam omnino necessaria sit uel tolerabilis aliqua refor-
matio Episcoporum et cleri. Non quod existimemusv Episcopos posse ad eam discipli-
25 nam redigi, quam Traditio Apostolica et veteres canones praescribunt, tamenw nisi ad
eam se | 137b | demittant, quam praescribit Über Ratisbonensis56, ut parochijs prospi-
ciatur de idoneis et inculpatis ministris, qui Christum fideliter doceant et gregem eius
rite pascant xutque restituantur Synodi inter hos iustae et visitationes*, qua conscientia
poterimus illis tradere Ecclesias Christi aut quam licebit cum illis inire | [90], 47 b | reli-
30 gionis communionem? Et si id persuadere nostris conemur, quid aliud de nobis statuant,
quam quod causa temporalis pacis et commodi uehmus gregem Domini prodere lupis?
Si enim Rma T. D. sciret, quales pastores parochiae habeant, quae sub Episcopo nostro
sunt, quam perditos homines omni genere flagitiorum, scio nunquam iuberet nos
aliquod cum illis habere commertium. Dicitur et recte dicitur, si uigeat doctrina iustifi-
m) C; add. v. B. über der Zeile S. - n) gestr.: obfut S.
o) gestr.: relligio S. - p) C; korr. aus gestr.: aliquando S.
q) C; korr. v. B. aus: animo S. - r) C; korr. v. B. aus: Certe S.
s) C; add. v. B. am Rand S. - t) C; add. v. B. über der Zeile S.
u) C; add. über der Zeile: tum, gestr.: in S.
v) S; Existimemus C. - w) C; tum S. - x)-x) C; add. v. B. am Rand S.
54. Die Mitteldinge. S. RE 1, S. 168-179 (s.v. adiaphora).
55. Vgl. das Schliebensche Protokoll in Pol. Cor. 4, Nr. 750, S. 913, wo von den »sechsischen
und merkischen ceremonien« die Rede ist.
56. Vgl. Das Regenburger Buch, c. 2.2.: De disciplina ecclesiastica; ARC 6, S. 84-87.