Metadaten

Bucer, Martin; Stupperich, Robert [Editor]; Neuser, Wilhelm H. [Editor]; Seebaß, Gottfried [Editor]; Strohm, Christoph [Editor]
Martin Bucers Deutsche Schriften (Band 17): Die letzten Strassburger Jahre: 1546 - 1549 — Gütersloh, 1981

DOI Page / Citation link: 
https://doi.org/10.11588/diglit.30258#0576
License: Free access  - all rights reserved

DWork-Logo
Overview
loading ...
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
572

DIE LETZTEN STRASSBURGER JAHRE 1546-1549

6. A Persona Cfaesaris]1. jEsse supremam potestatem penes eum. Respondeo: Non
tarnen, ut religionem mutet ChristjL kEsse praepotentem et non remitterek coepta.
Respondeo:1 tarnen Deus solus operatur omnia in omnibus28 et habet etiam C[aesaris]m
cor in sua manu.
7. A Persona Adversariorum. Hos multos et acres esse atque vicinos. Respondeo: 5
Homines proponunt, Deus disponit et efficit omnia in omnibus.
Excutiant se igitur omnes religiöse, quid eos hac in causa moneat, quae ut Christi est
et regni ipsius, quod de hoc mundo non est, ita non debet nisi ex eius spiritu institui et
agi. In Consilijs de hac causa prima debent haec esse. Quid praecepit Dominus, quid11
eius uerbo consentit, quid secus. Hic longe ab animis hominum remouenda sunt hu- 10
mana omnia, quicquid uelint aut posse uideantur. Dei voluntas tantum bona et salutaris,
et nemo quicquam, ille uero solus potest agitque0 omnia in omnibus.
DUO SUNT ARGUMENTA11, quae si submoueri possent, salua essent omnia. Vnum est
Epicureorum, qui non0 Deum, qsed potentes mundj credunt, res suas et uitam mode-
rarj29. Sic aperteq dicunt: | 330 | 15
1 .r Ego nolo periclitari des opibus meis, de quiete et voluptatibus meis propter ipsam1
doctrinam. Hi etiam Turcicam religionem recipient“, si contingatv eos metuere se
absque eo non posse tueri suas opes, suosque honores et voluptates.wIsti sanari non
possunt, nisi doceri queant Deum et patrem Domini nostri Iesu Christi omnia regere et
iudicare et id iuxta uerbum suum. Itemw Istisx praedicandum esty de diuite Epulone30 31 20
et illud philipp. 3 [19] Quorum Deus uenter231.
2. Aliia illud uetus iactant: Deus non adeo curat, quibus eum ceremonijs colamus.
i) Caes[aris] K.
j) ~j) add. am Rand; gestr.: Est suprema potestas. RfespondeoJ: sinfe] K.
k) -k) zuerst: Est praepotens et non remittit K.
l) gestr.: D[eus] K. - m) Caesfaris] K. — n) gestr.: eis K.
o) add. über der Zeile K. - p) gestr.: et utrumque K.
q) -q) add. über der Zeile u. am Rand statt gestr: tutant ludere verbo suo. Hi sunt [dann: Ex his]
qui K.
r) diese Numerierung fehlt K. - s) gestr.: operibus K.
t) istam K. — u) gestr.: ubi K. - v) gestr.: abs[que] K.
w) -w) add. am Rand K; gestr.: Istis praedicandum est, cum sanari R.
x) statt gestr.: His K.
y) gestr.: illud, Euangelio; gestr. am Rand: Deum K.
z) add.: etc K. - a) add. statt gestr.: Ex his sunt etiam qui K.
28. Vgl. iCor 15,28.
29. Epikuräer. In diesen beiden Charakteristiken versucht B. hier die Partei der Epikuräer zu
typisieren: 1. Es geht diesen im Grunde nur um ihr Geld und ihren Besitz. 2. Sie halten wenig von
äußerlichen Zeremonien; wahre Frömmigkeit läge nur im Herzen. Vgl. auch die Typisierung in B.s
Widerlegung des Berichtes von Engelbrecht: »Das Reich Christi staht inn hertzlicher frombkeyt,
die mag nit erzwungen werden«; BDS 5, S. 493 (dort auch weitere Literaturangaben zu dem Begriff
»Epikuräer«, S. 432). Vgl. in diesem Bd. Anm. 71, S. 68.
30. Vgl. Lc iöjipff.
31. Vor allem waren es die reichen Kaufherren und Bankiers, die unbedingt ein gutes Verhältnis
zum Kaiser forderten. Vgl. L. Bleeck: Das Augsburger Interim in Strassburg. Phil. Diss. Berlin
1893. S. 19.33!.
 
Annotationen
© Heidelberger Akademie der Wissenschaften