Straßburg
potest, unde Evangelistae aliquid et prophetae ne-
quaquam dixerunt. Ubi vero aperte Deus vel eius
Apostoli et eos sequentes S[ancti] Patres senten-
tialiter aliquid diffinierunt, ibi non novam legem
Romanus Pontifex dare, sed potius, quod praedica-
tum est, usque ad animam et sanguinem confirmare
debet. Si enim, quod docuerunt Apostoli et prophe-
tae, destruere (quod absit) niteretur, non sententi-
am dare, sed magis errare convinceretur. Sed hoc
procul absit ab eis, qui semper Domini Ecclesiam
contra Luporum infidias optime custodierunt17.
Cum igitur omnium conciliorum Canonibus sicut et
Canone divino prohibitum est ex praebendis Eccle-
siarum beneficia privatorum facere et ad eas
praesentare atque eligere non idoneos, id est, qui ec-
clesiae gratum et salutarem famulatum praestare
nondum volunt et valent, maxime cum haberi pos-
sunt idonei, id est, qui id et volunt et valent, certo
et irrefragabiliter concluditur nulla prorsus in re li-
cere pueros ad praebendas ullas nedum Canonicales
praesentare, dum haberi possunt viri vel iuvenes,
qui S[acrum] ministerium statim obire velint et va-
leant.
Cumque huic iuri Pontifex Alexander sua quoque
iussa et rescripta posthabere praecepit, quanto ma-
gis posthaberi debet omnis contraria consuetudo
collegiorum, quacunque pactione confirmata videa-
tur. Pacta enim et iuramenta Christianorum non
possunt esse vincula iniquitatis.
Item de his, quae fiunt a maiore parte Capituli. Nec
enim iuramenta, sed potius periuria sunt dicenda,
quae contra utilitatem ecclesiae et Sanctorum
Patrum veniunt instituta18. Et de iureiurando 1. C.:
Perve- |219| nit: Non enim propositum aut promis-
sum infringit, qui in melius illud commutat19.
Ut autem, sicut et factum est olim et fieri hodie uti-
le est, Ecclesiae etiam aliquot pueri et adolescentes
ρ Quid praecipue semper providendum sit.
17 CIC C. 25, q. 1, c. 6 (= CIC, ed. Friedberg 1,
Sp. 1008).
ad S[acrum] ministerium apud collegia instituantur
et a primis annis formentur, possunt in singulis col-
legiis praebendae aliquae deputari, ex quibus tales
ecclesiae educentur. Non tamen praebendae sacer-
dotales, sed portiones annis et studiis cuiusque con-
gruae. Nam Canon divinus, Acto. 4 [35], requirit, ut
cuique detur, quantum opus sit, scilicet ad pie vi-
vendum et ministrandum ecclesiae. Ex quo et Sanc-
torum Patrum Canones, ut cuique clericorum dis-
tribuatur de bonis ecclesiarum pro officiorum
cuiusque sedulitate et meritis 12. quaest. 2. C.:
Concesso et C.: De reditibus20.
Et quia aedificatio populi fidelis in fide Christi finis
est omnis electionis et provisionis Clericorum,
numerus atque alimonia talium puerorum et adoles-
centum, qui ad ministerium ecclesiae educari de-
bent, sic moderari debet, ne desint interim, cum
haberi poterunt, qui necessaria ecclesiae ministeria
praestent neve plus impendatur in eos pro eorum
portione, qui ad sacrum ministerium praestandum
incerta adhuc spe formantis, quam in eos, qui certa
iam re ecclesiis gratum et salutarem famulatum
praebere valeant. Caeterum, si ecclesiis prospectum
sit de ministris necessariis, collegia, quae facultates
tam copiosas habent, merito iuvabunt et alia hones-
ta studia adolescentum. Praecipua eleemosyna est
institutio et eruditio iuventutis in bonis disciplinis.
ρId tamen in primis semper providendum est, ne de-
sint ecclesiis idonei et probati ministri, qui digne
praedicent Evangelium Christi, curam fideliter
agant animarum, qui sacras scripturas religiose et
scienter enarrent, qui ecclesiam universam literis
bonisque disciplinis atque religiosis moribus eru-
diant et instituant. Nec non et religio ad sacra mi-
nisteria ecclesiarum et ad praebendas collegiorum
assumendi et praebendas distribuendi sancita est
iure divino, ut demonstratum est ex iis, quae prae-
missa sunt. Iam constat iure divino nullum prorsus
pactum, nullum promissum, nullum statutum, nul-
18 CIC X 3, 11, 1 (= CIC, ed. Friedberg 2, Sp. 506).
19 CIC X 2, 24, 3 (= CIC, ed. Friedberg 2, Sp. 360).
20 CIC C. 12, q. 2, c. 26 und 28 (= CIC, ed. Friedberg 1,
Sp. 696f.).
294
potest, unde Evangelistae aliquid et prophetae ne-
quaquam dixerunt. Ubi vero aperte Deus vel eius
Apostoli et eos sequentes S[ancti] Patres senten-
tialiter aliquid diffinierunt, ibi non novam legem
Romanus Pontifex dare, sed potius, quod praedica-
tum est, usque ad animam et sanguinem confirmare
debet. Si enim, quod docuerunt Apostoli et prophe-
tae, destruere (quod absit) niteretur, non sententi-
am dare, sed magis errare convinceretur. Sed hoc
procul absit ab eis, qui semper Domini Ecclesiam
contra Luporum infidias optime custodierunt17.
Cum igitur omnium conciliorum Canonibus sicut et
Canone divino prohibitum est ex praebendis Eccle-
siarum beneficia privatorum facere et ad eas
praesentare atque eligere non idoneos, id est, qui ec-
clesiae gratum et salutarem famulatum praestare
nondum volunt et valent, maxime cum haberi pos-
sunt idonei, id est, qui id et volunt et valent, certo
et irrefragabiliter concluditur nulla prorsus in re li-
cere pueros ad praebendas ullas nedum Canonicales
praesentare, dum haberi possunt viri vel iuvenes,
qui S[acrum] ministerium statim obire velint et va-
leant.
Cumque huic iuri Pontifex Alexander sua quoque
iussa et rescripta posthabere praecepit, quanto ma-
gis posthaberi debet omnis contraria consuetudo
collegiorum, quacunque pactione confirmata videa-
tur. Pacta enim et iuramenta Christianorum non
possunt esse vincula iniquitatis.
Item de his, quae fiunt a maiore parte Capituli. Nec
enim iuramenta, sed potius periuria sunt dicenda,
quae contra utilitatem ecclesiae et Sanctorum
Patrum veniunt instituta18. Et de iureiurando 1. C.:
Perve- |219| nit: Non enim propositum aut promis-
sum infringit, qui in melius illud commutat19.
Ut autem, sicut et factum est olim et fieri hodie uti-
le est, Ecclesiae etiam aliquot pueri et adolescentes
ρ Quid praecipue semper providendum sit.
17 CIC C. 25, q. 1, c. 6 (= CIC, ed. Friedberg 1,
Sp. 1008).
ad S[acrum] ministerium apud collegia instituantur
et a primis annis formentur, possunt in singulis col-
legiis praebendae aliquae deputari, ex quibus tales
ecclesiae educentur. Non tamen praebendae sacer-
dotales, sed portiones annis et studiis cuiusque con-
gruae. Nam Canon divinus, Acto. 4 [35], requirit, ut
cuique detur, quantum opus sit, scilicet ad pie vi-
vendum et ministrandum ecclesiae. Ex quo et Sanc-
torum Patrum Canones, ut cuique clericorum dis-
tribuatur de bonis ecclesiarum pro officiorum
cuiusque sedulitate et meritis 12. quaest. 2. C.:
Concesso et C.: De reditibus20.
Et quia aedificatio populi fidelis in fide Christi finis
est omnis electionis et provisionis Clericorum,
numerus atque alimonia talium puerorum et adoles-
centum, qui ad ministerium ecclesiae educari de-
bent, sic moderari debet, ne desint interim, cum
haberi poterunt, qui necessaria ecclesiae ministeria
praestent neve plus impendatur in eos pro eorum
portione, qui ad sacrum ministerium praestandum
incerta adhuc spe formantis, quam in eos, qui certa
iam re ecclesiis gratum et salutarem famulatum
praebere valeant. Caeterum, si ecclesiis prospectum
sit de ministris necessariis, collegia, quae facultates
tam copiosas habent, merito iuvabunt et alia hones-
ta studia adolescentum. Praecipua eleemosyna est
institutio et eruditio iuventutis in bonis disciplinis.
ρId tamen in primis semper providendum est, ne de-
sint ecclesiis idonei et probati ministri, qui digne
praedicent Evangelium Christi, curam fideliter
agant animarum, qui sacras scripturas religiose et
scienter enarrent, qui ecclesiam universam literis
bonisque disciplinis atque religiosis moribus eru-
diant et instituant. Nec non et religio ad sacra mi-
nisteria ecclesiarum et ad praebendas collegiorum
assumendi et praebendas distribuendi sancita est
iure divino, ut demonstratum est ex iis, quae prae-
missa sunt. Iam constat iure divino nullum prorsus
pactum, nullum promissum, nullum statutum, nul-
18 CIC X 3, 11, 1 (= CIC, ed. Friedberg 2, Sp. 506).
19 CIC X 2, 24, 3 (= CIC, ed. Friedberg 2, Sp. 360).
20 CIC C. 12, q. 2, c. 26 und 28 (= CIC, ed. Friedberg 1,
Sp. 696f.).
294